Her 100 kişiden biri bu hastalığa yakalanıyor
Abone olÇölyak; ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir sindirim sistemi hastalığıdır. Çölyak hastaları buğday, arpa, yulaf ve çavdar tüketemiyor. Dünyada çok fazla bilinmeyen bu hastalık erken teşhis edilemezse çok ciddi sonuçlar doğurabiliyor.
Dünyada pek fazla bilinmeyen bu hastalığın bazı belirtiler
sonucunda anlaşılması mümkün. Küçük yaşlarda
kusma, ishal, karın
şişliği, kilo alamama ve boy
uzamasında yavaşlama gibi tipik
belirtiler sayesinde teşhis konulabiliyor.
Yetişkinlerde ise kansızlık, boy
kısalığı, kemik zayıflığı ve nedeni
bilinemeyen karaciğer hastalıkları gibi çok
değişik belirtiler ile kendini gösterebilir. Bu hastalığı taşıyan
kişiler buğday, arpa,
yulaf yani gluten diye
adlandırılan bu proteinleri tüketemezler. Kısacası her gün
tükettiğimiz onsuz olmaz dediğimiz ekmeğe bile
tahammülleri yoktur. İçinde gluten bulunan
yiyecekler yediklerinde onların bağışıklık sistemleri bunu ince
bağırsaklara zarar vererek yanıtlar. Özellikle çok küçük ve parmak
şekline benzeyen villus olarak adlandırılan ince
bağırsaktaki yapılar kaybolur. Yiyeceklerdeki bu besinler
villuslardan geçerek kan dolaşımı içine emilirler. Villuslar
olmadan kişi ne kadar yerse yesin beslendiğini hissedemez daha
doğrusu beslenemez. Vücudun kendi bağışıklık sistemine zarar
vermesinden dolayı çölyak hastalığı sistem rahatsızlığı olarak
düşünülmektedir. Bununla birlikte yiyeceklerin sindirilmemesinden
dolayı sindirim rahatsızlığı olarakta
sınıflandırılabilir.
Tanı yöntemi
Çölyak hastalığının kesin tanısı ancak deneyimli bir gastroenterolog tarafından kan tahlilleri ve bağırsak biyopisi ile tanımlanabilir. Bu hastalık genetik bir hastalıktır. Bazen bir hastalık, doğum, ameliyat ya da aşırı stresten sonra da tetiklenebildiği gibi ilk seferde de aktif olabilir. Bu hastalık yaşamın her hangi bir döneminde de ortaya çıkabilir. Çölyak kimilerinde çocukluk, kimilerinde ergenlik, kimilerinde ise yetişkinlik döneminde bile ortaya çıkabiliyor.
Ekmekten ömür boyu uzak duracaksın…
Tanı konulduktan sonraki tek tedavi
yöntemi ise size uzman hekim tarafından önerilen
glutensiz yiyecekler yemek olacaktır. Yani buğday,
arpa, çavdar, yulaf gibi ürünlerden ömür boyu uzak kalacaksınız. Bu
hastalığın Türk insanı için ne kadar zor olduğunu anlamışsınızdır
her halde çünkü Türkiye’de “Ekmeksiz yemek mi
yenir?” diye bir söz dahi vardır.
Çölyaklı kişiler normal ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi ve benzeri gıdaları tüketememek. Bunlara alternatif olarak mısır unu, pirinç unu, soya unu ve patates unu gibi maddeler gluten içermediği için rahatça tüketilebilir.