Hepatit C 15-20 yıl içinde yok olacak

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Viral Hepatit Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Bilgehan Aygen, yeni ilaç tedavileriyle yüksek kalıcı virolojik yanıt oranları elde edilebildiğini ve Hepatit C Virüsü infeksiyonunun neredeyse tüm hastalarda tedavi edilebildiğini belirterek, yapılan yeni çalışmaların HCV infeksiyonunun, tanısı tedavisi ve yeni bulaşmaların engellenmesine yönelik stratejiler sayesinde gelecek 15-20 yıl içinde yok edilebileceğini vurguladı.

Aygen, Dünya Hepatit Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, viral hepatitlerin, virüslerin neden olduğu karaciğer iltihabı olduğuna değinerek, dünyada 325 milyon insan bu hastalıkla yaşadığını ve her yıl 1 milyon 340 bin insan hastalık nedeniyle öldüğünü kaydetti.

Hepatit B, Hepatit C ve Hepatit D virüslerinin uzun vadede kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine yol açtığı için ayrı öneme sahip olduklarına işaret eden Aygen, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Türkiye'nin Hepatit B virüsü infeksiyonu açısından orta endemiste bölgesinde, Hepatit C virüsü açısından düşük endemisite bölgesinde yer aldığını ve Türkiye'de Hepatit B oranının yüzde 2-7, Hepatit C oranının yüzde 1 civarında bulunduğunu, karaciğer nakli olan hastaların yüzde 61'inde nakil nedeninin Hepatit B veya Hepatit C olduğunu anlattı. 

Aygen, viral hepatitlerin 2030'a kadar yok edilmesinin global bir proje olduğuna değinerek, şu bilgileri paylaştı:

"Ülkemizde bu konuda ciddi adımlar atılmıştır. 1998'den itibaren tüm yeni doğanlara ve risk grubunda bulunanlara Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz Hepatit B aşısı yapılmaktadır. Bu aşılama programıyla 2000'de yüzde 12’lerde olan yeni enfekte olgu sayısı, 2012'de yüzde 5'lere gerilemiştir. Ancak yine de ülkemizde 3 buçuk milyon Hepatit B hastası, 750 bin Hepatit C hastası olduğu tahmin edilmektedir."

Hepatit B Virüsünden korunmanın, Hepatit D'den de korunmak anlamına geldiğini belirten Aygen, söyle devam etti:

"Hepatit A virüsü (HAV) dünyada en sık görülen akut viral hepatit etkenidir. Ülkemiz HAV infeksiyonu epidemiyolojisi açısından orta endemisite bölgesinde yer almaktadır. Hepatit A kontamine su ve besinlerle salgınlara yol açabilen, çocukluk çağında hafif belirtilerle geçirilebilirken ileri yaşlarda geçirilmesi durumunda daha ağır seyreden ve şiddetli karaciğer hastalığıyla ölümlere yol açabilen bir virüstür. Hepatit A infeksiyonundan da aşı ile korunmak mümkündür ve hepatit A aşısı 2012'den itibaren ülkemizde çocukluk aşıları kapsamına alınmıştır. Hepatit E virüsü ise dışkıyla temas yoluyla bulaşmaktadır. Vahşi ve evcil hayvanlarda bulunur ve akut infeksiyona neden olur. Erişkinlerde çocuklardan daha sık görülür, hamilelerde daha ağır seyreder. Bağışıklığı baskılanmış hastalardaysa kronik hepatit tablosu yapması açısından önem taşımaktadır." 

2030'DA HASTALARIN YÜZDE 80'NİNİN TEDAVİYE ULAŞMASI HEDEFLENİYOR

Prof. Dr. Aygen, geçen yıl mayıs ayında toplanan 69. Dünya Sağlık Meclisi'nde alınan en önemli kararlardan birisinin viral hepatitler konusunda belirlenen stratejiler olduğunu ve bu stratejilerin 2020'ye kadar Hepatit B ve C'de yeni hasta sayılarında yüzde 30 ve bu hastalıklara bağlı ölümlerde yüzde 10 azalmayı kapsadığını açıkladı.

Daha kısa süreli, daha etkin ve yan etkileri tolere edilebilir yeni oral tedavi seçeneklerinin gelecek yıllarda Hepatit C infeksiyonunun seyrinde önemli değişikliklere yol açacağının altını çizen Aygen, "Yeni ilaç tedavileriyle yüksek kalıcı virolojik yanıt oranları elde edilebilmekte ve Hepatit C virüsü infeksiyonu neredeyse tüm hastalarda tedavi edilebilmektedir. Yapılmış olan yeni çalışmalar göstermiştir ki HCV infeksiyonu, tanısı tedavisi ve yeni bulaşmaların engellenmesine yönelik stratejiler sayesinde, önümüzdeki 15-20 yıl içinde yok edilebilecektir." ifadelerini kullandı. 

Aygen, bu yılki Dünya Hepatit Günü'nün teması "Hepatitleri yok et" kapsamında düşük ve orta sosyo-ekonomik düzeyde olan ülkelerdeki olguların tanı ve tedavi olanaklarına erişmesinin ana hedef olduğunu açıklarken, şunları kaydetti:

"Bu hedef doğrultusunda 2030’da Hepatit B ve Hepatit C bulaşmış kişilerin yüzde 90’ına tanı konması ve yüzde 80’inin tedaviye ulaşmasının sağlanması planlanmıştır. Bu hedefe ulaşmak için toplumda büyük farkındalık yaratılması, artmış tanı olanaklarının ülkenin her bölgesinde kullanıma koyulması, düzenli aşılama programlarının devam etmesi ve hatta artırılması, güvenli kan ürünleri ve enjeksiyon kullanımı gibi anahtar girişimlerin ülke genelinde uygulamaya konulması gerekmektedir. Viral hepatitleri vurgulayan her aktivite onun yok edilmesi için bir adımdır."