Helikopter için ŞOK iddialar

Antalya"da teknik arıza nedeniyle düşen MD 600N helikopteri için şok iddialar: ABD firmasının ihaleyi kazanması sağlandı. Firma, 10 yılda 16 adet sattı. Tek dış müşterisi Türkiye

MOTORUNDAKİ teknik arıza sonucu 2"si pilot 5 polisin şehit olmasına yolaçan MD 600N helikopterleriyle ilgili ağır iddialar gündeme geldi. Emniyete 21 milyon 700 bin dolar karşılığında 10 helikopter satan MD firmasının projeyi ilk yürüten Savunma Sanayi Müsteşarlığı"nın teknik şartnamesine "karşılayamıyoruz" diye yanıt verdiği öne sürüldü.

İhaleye girmesi sağlandı
Üst düzey bir emniyet müdürü, "İhaleyi Fransız Eurocopter firması kazanacaktı. Ancak, Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM)"nın şartnamedeki zorlayıcı maddeleri revize edilerek MD"nin ihaleye girmesi sağlandı" dedi. İsminin açıklanmasını istemeyen emniyet müdürü, 2000 yılında başlayan ve 2001"de sonuçlanan helikopter ihalesiyle ilgili şu iddialarda bulundu:

Önce Fransız firma kazandı
10 adet orta tip helikopter alımı projesini ilk olarak SSM yürüttü. Uluslararası ihaleye çıkıldığında teknik şartname, MD firmasına da yolladı. Ancak firma, "teknik şartnameyi karşılayamıyoruz" yanıtı verdi.

SSM"nin açtığı ilk ihaleyi şartnameye uygun Fransız Eurocopter firması kazandı. İhale; tek firmanın katılması ve şartlı teklif vermesi gerekçesi ile iptal edildi. Ancak projeye emniyete devredilince Havacılık Daire Başkanlığı, şartnameyi üç kez değiştirdi, revize etti. Şartnamedeki zorlayıcı maddeler değiştirilerek MD firmasının ihaleye girebilmesi sağlandı. İhaleye iki firma katıldı.

Deniz seviyesinde kalkamıyor
Teknik şartnamede ciddi değişiklikler yapıldı. Örneğin; görev uçuşundaki senaryo bölümleri maksimum ağırlık yerine 4 kişi ve 150 nm (deniz mili) mesafeye gidip-gelmek olarak değiştirildi. Zira 7 kişi full yakıt ile bu helikopter deniz seviyesinde bile kalkamıyor. İrtifaya çıkamıyor.

Daha ihale SSM"de iken dönemin Emniyet Genel Müdür Yardımcısı ve TAI"dan bazı bürokratlar firma ile gizli "niyet mektubu" imzaladılar. Kayıtlara girmeyen bu mektupla ihaleyi MD firmasının kazanması sağlandı.

Nitekim ihale SSM"den Emniyet Genel Müdürlüğü"ne devredilmeden, Havacılık Daire Başkanı Mehmet Çeliker, 2 pilot müdür, bir pilot başkomiser ile TAI Satış Müdürü Selim K., MD firmasının Arizona"daki tesislerine demo (tanıtım) için gitti.

Deneme uçuşunda çakılmış
ABD"ye giden heyet, MD-600N"lerle 3-4 saat test uçuşu yaptı. Bu helikopterlerin dezavantajı var. Kuyruk motoru olmaması sebebi ile sağa dönüşler hassas ve kritik ani baş düşüşü yaşatabiliyor. Manuel olduğu için kontrolü kolay değil. Helikopter hidrolik sistemlerden yoksun, kabin çok dar, yolcu koltukları öne eğimli, oturuş rahat değil.

Firma, son 10 yıl içinde bu helikopterlerden sadece 10"u emniyete, 6"sı kendi ülkesine toplam 16 tane sattı. 4 helikopter bölge şeriflerine, 2"si de Sahil Güvenlik Arama Kurtarma Birliği"ne satıldı. 2004 yılında Antalya"dakine benzer bir kaza, ABD"de yaşandı. Sahil Güvenlik Komutanlığı"nın MD"den satın aldığı iki helikopter teknik arıza nedeniyle düştü.

Dünyada daha iyi helikopterler varken neden bu helikopterleri satın aldık? İhale sonrası pilotların Arizona"daki intibak eğitimleri sırasında bir helikopter iniş sırasında piste çakıldı. Pilot emniyet amiri, kazadan hafif yaralı olarak kurtuldu.

Eski bürokrat istifa edip MD"yi temsil eden firmada işe başladı
Deneme ucuşu için ABD"ye giden heyette yeralan TAI satış Müdürü Selim K. dönüşte görevinden istifa ederek MD firmasının temsilcisi seçilen özel bir şirkete projeden sorumlu koordinatör olarak atandı. İhale sürecinde MD"nin temsilcisi belli değildi. Selim K"nın transferinden sonra MD, temsilciliği o firmaya verdi. Eski bürokrat halen o şirkette üst düzey koordinatör olarak görev yapıyor.


Haber:KAMİL ELİBOL

Kaynak:Star