Hayat kadınlarının AİDS dramı

Yapılan minik bir testle AIDS olduklarını, ömür boyu bir hastalık taşıyacaklarını öğrenmek elbette kolay olmuyor. Kimi ağlayıp bağırıyor, kimi sadece susuyor. Ancak ölümden korksalar da hemen ardından Acaba çalışabilecek miyim?' kaygısı, korkularının önüne geçiyor. Ve ne yazık ki, ölüm saçan bu hastalığa rağmen birçoğu fuhuş yapmaya devam ediyor.

İstanbul Deri ve Tenasül Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Dr. Nezihe Dirlik Baltalı, cinsel hastalıklardan korunma yollarını anlattı:

* En zoru bir hastaya AIDS olduğunu açıklamak olsa gerek. Bunu nasıl söylüyorsunuz?

Bu en zor anlardan biridir. Hastayı laboratuvara çağırırız. Çünkü orada açıklamak her zaman daha kolay olur. Genelde inkar ettiklerinden yapılan incelemeleri tek tek anlatırız. Hatta gösteririz...

Birden "Siz AIDS hastası olmuşsunuz" denemez. "Kanınızda AIDS testi sonucu pozitif çıktı, daha önceden bununla ilgili bilginiz var mı?" diye soruyoruz. Bir süre sohbet ediyoruz. Hastalığı anlatıyoruz. Eğer yabancı uyrukluysa, ne kadar süredir Türkiye'de bulunduğunu ve bulaştırma riskini öğrenmeye çalışırım. Ardından evli mi, çocuğu var mı, hastalıklarla ilgili olarak ne biliyor; bunları soruyorum. Bazıları çok güzel yanıt veriyor. Bazıları hiç konuşmuyor. AIDS; seyrini, tedavisini bilmeseler de hepsinin duyduğu bir hastalık. En azından hepsinde bir kulak dolgunluğu var. Bazıları çok şiddetli tepki veriyor, inanamıyor, tekrar tekrar test yaptırmak istiyor, ağlıyor, bağırıyor, üzüntüsü belli oluyor. Bazıları çok sessiz kalıyor. Yabancı uyruklularda bu davranışa daha çok rastlıyorum. Gayet soğukkanlı karşılayabiliyorlar. O zaman hasta olduklarını daha önceden bildiklerini ve Türkiye'ye 'nasıl olsa kimse bizi tanımıyor' diye geldiklerini düşünüyorum.

* AIDS çıkan bir hayat kadınını ne yapıyorsunuz?

Cinsel hastalıklar, ihbarı zorunlu hastalıklardır. Polis zoruyla getirilen kadınların çıkan bütün sonuçlarını polise bildirmek zorundayız. Ancak sonuçları aynı zamanda İl Sağlık Müdürlüğü'ne dolayısıyla Sağlık Bakanlığı'na da ihbar etmek durumundayız. Ondan sonraki yaptırım polise ait. Bırakacak mı, kendi ülkesine mi gönderecek; o işler Sağlık Bakanlığı'nın işi.

* AIDS olduğunu bildiği halde fuhuş yapmaya devam eden hayat kadınları oluyor mu? Bunlar resmen ölüm saçıyor, nasıl engelleniyorlar?

HIV pozitif tespit edildikten sonra bu işte çalışıp çalışmayacaklarını soramıyoruz. Bundan sonra, "Evli misin, sürekli birlikte olduğun kişi var mı, çocuğun var mı?" diye soruyoruz. Ama fazla bilgi vermekten kaçınıyorlar. Sizin yönlendirdiğiniz yerlere çok fazla ilgi göstermiyorlar. Bunlara yardım etmek için çok fazla sivil toplum örgütleri var. En son bize Pozitif Yaşam Derneği'nden broşürler geldi. İnsan Kaynakları Vakfı bu kişilerle uğraşır ve yardımcı olur.

* Bir hayat kadını AIDS olduğunu öğrendiğinde ölüm korkusu mu yaşıyor, yoksa işini kaybedeceğini düşünüp, gelecek korkusuna mı kapılıyor?

Geleceği uzun vadede çok düşünmüyorlar. Ne yazık ki hastalık, bu sektördeki kişiler için caydırıcı olamıyor. Tabii ki ölüm akıllarına geliyor. Ama, "Bundan sonra çalışamayacak mıyım, yaşamım nasıl olacak?" diye karmakarışık düşünceler içine giriyorlar.

AIDS tedavisinin yaşam kalitelerini artırmak ve yaşam süresini uzatmaya yönelik olduğunu söylüyorum. Kaliteli bir yaşam sürebileceklerini, ancak bunun bedelinin ağır olduğunu, oldukça pahalı ilaçlara ihtiyaçları olduğunu, belli aralıklarla kan kontrollerinin yapılması gerektiğini anlatıyorum. Ama bunların hepsi maddi gider olduğu için çoğunun umursamadığını düşünüyorum. Çoğunun bunları karşılayabilecek sosyal güvencesi bulunmuyor.

Eğer yabancı uyrukluysa ve Türkiye'de kalacaksa belli merkezlerde bu tedavilerinin yapılabileceğini anlatıyoruz. Onun haricinde sivil toplum kuruluşlarıyla irtibata geçip tıbbi, psikolojik, hukuki açıdan destek alabilecekleri konusunda uyarıyoruz.

* İnsanların AIDS olduğunu önce siz mi öğreniyorsunuz?

Burası, İstanbul ve çevresinin yani AIDS hastalığının en fazla görüldüğü bölgenin AIDS doğrulama merkezi. HIV pozitif vakaları bizim hastanemizdeki laboratuvara yönlendirilir. Özel hastane ya da laboratuvarda yapılıp, AIDS şüphesi çıkan bulgular burada bir kez daha test edilir ve bizim verilerimiz kesindir. Eskiden biz sadece kendi hastalarımızla ilgili kan testlerini yapıyorduk. Şimdi daha fazla sayıda test yapabiliyoruz.

* Sizin yaptığınız doğrulama testinde sonuç negatif çıkarsa bu şüpheli kişinin gerçekte sağlıklı olduğunu mu gösterir?

İlk test yani tarama testi şüpheli çıkmışsa, bizim yaptığımız doğrulama testinde ise negatif çıkarsa, o zaman iki ay sonra bu testin tekrarlanması gerekir. Çünkü doğrulama testi iki ay sonra ancak kesin sonuç verir. Bugün AIDS şüpheli biriyle ilişkiye giren biri, en az iki ay sonra virüsü kapıp kapmadığını öğrenebilir. Daha önce yapılan testler yanıltır.

Haber:ESRA TÜZÜN
Kaynak: www.sabah.com.tr