Hayali tahliyede skandal!

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in öldürülmesini azmettirdiği gerekçesiyle tutuklanan Yasin Hayal'in, Trabzon'da McDonald's'ı bombaladığı için yargılandığı davanın 10. ayında nasıl tahliye edildiğinin üzerindeki sis perdesi aralanıyor. 6 kişiyi yaralayan Hayal'in 10. ayda tahliye edilmesine karar verilen duruşmada mahkeme heyetini oluşturan üç kişiden ikisinin değiştiği öğrenildi. Tahliye kararını veren heyette bir ticaret mahkemesi üyesi ile bir icra hâkiminin görev aldığı ortaya çıktı. Ağır Ceza Mahkemesi adına tahliye kararına imza atan üç kişi ile son duruşmada hükmü veren üç kişinin tamamen farklı isimler olduğu da belirlendi.

Hayal'in 24 Ekim 2004'te Trabzon'da McDonald's'a bomba atarak 6 kişinin yaralanmasına neden olduğu suçlamasıyla Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandığı davaya ilişkin soru işaretlerine bir yenisi eklendi.

Adliye kayıtlarına göre, Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi, Dursun Kaya Güleç başkanlığında üyeler Muzaffer Say ve Şevki Uluçam'dan oluşuyor. Hayal'in yargılandığı davanın duruşmalarının büyük bölümünde, Güleç ile Say heyette yer aldı. Katılmadığı çok sayıda duruşmada Uluçam'ın yerine heyete Trabzon Adliyesi'ndeki yargıçlardan İzzet Kabal ve Leyla Kundakçı girdi.

Oybirliğiyle tahliye
Ancak tahliye kararının verildiği 13 Eylül 2005 tarihindeki heyet, farklı isimlerden oluştu. Bu tarihteki heyete, Kaya Güleç'in yerine o güne kadar az sayıda duruşmada bulunan Şevki Uluçam başkanlık etti. Heyetteki diğer üyelerin yerine de Abdullah Doğanay ile Sıddık Ercan Uğurdan duruşmaya girdiler. Duruşmada Savcı Yakup İnal Demir, Hayal'in tutukluluk halinin sürmesine karar verilmesini istedi.

Ancak heyet oybirliğiyle Hayal'in tahliyesine karar verdi. Yargılama başlamadan önce yaptığı açıklamalarda "3 yıl yatıp çıkarım" diye hesap yapan Hayal de 10. ayda gelen tahliyeyle sevince boğuldu.
Heyette yer alan Uluçam dışındaki isimlerin, Ağır Ceza Mahkemesi dosyalarına yakın olmadıklarına ilişkin bulgular da ortaya çıktı. Trabzon Adliyesi kayıtları, tahliye kararına imza koyan heyetteki isimlerden Doğanay'ın ticaret mahkemesi üyesi, Uğurdan'ın da icra hâkimi olduğunu ortaya koydu.
Doğanay'ın Trabzon'a Temmuz 2005 kararnamesi döneminde atandığı öğrenildi. Buna göre Doğanay, Trabzon'a atandıktan sadece 2 ay sonra girdiği duruşmada, bombalama davasının en kritik kararında pay sahibi oldu. Uğurdan'ın da Trabzon'a Temmuz 2004 kararnamesi döneminde atandığı bildirildi.

Karar farklı heyetten
Tahliye kararını veren heyetten hiçbir isim, Hayal'in tutuksuz yargılandığı davanın karar duruşmasında görev yapmadı. Hayal hakkındaki karara, Mahkeme Başkanı Güleç, üyeler Muzaffer Say ve İzzet Kabal imza attılar. Hayal, yargılamanın büyük bölümünde yer alan bu heyet tarafından Nisan 2006'da 6 yıl 8 ay hapse mahkûm edildi.

Teamüle aykırı

Sadece bir ağır ceza mahkemesinin bulunduğu kentlerde, adli tatil sırasında ya da sonrasında izne çıkan mahkeme üyelerinin yerine, farklı mahkemelerde görevli yargıçlar görev yapabiliyor. Tutuklu sanıkların yargılandığı dosyalarda her ay bir duruşma yapma zorunluluğu bulunuyor. Bu nedenle, mahkemenin asıl heyetinin izinli oldukları dönemlerde yargılama durdurulamıyor.
Birden fazla ağır ceza mahkemesinin bulunduğu kentlerde de farklı ağır ceza mahkemelerinden gelen hâkimler, üyeleri izinli olan mahkemelerdeki boşluğu geçici olarak dolduruyor. Ancak mevzuata aykırı olmamasına rağmen nöbetçi heyetler kritik kararlara imza atmıyor. Teamüllere göre nöbetçi heyetler "tahliye, tutuklama, hüküm" gibi kritik kararları yargılamayı yürüten, dosyaya hâkim, sanıkların duruşmalardaki halini bilen asıl mahkeme heyetine bırakıyor.

Soru işaretleri artıyor

Dink cinayeti soruşturmasına da ışık tutabilecek McDonald's'ın bombalanmasına ilişkin yargılama sürecindeki soru işaretleri artınca Adalet Bakanlığı dosyayı incelemeye aldı.

Tamamı Milliyet tarafından gündeme getirilen yargılama sürecine ilişkin tartışmalı noktalar özetle şöyle:

Hayal, benzer suçlardan yargılananlara oranla çok kısa sayılabilecek bir sürede, 10 ayda tahliye edildi. Bindikleri takside molotofkokteyli bulunan iki gencin Ankara'daki davaları ise 2 yıldır tutuklu biçimde sürüyor.
Hayal'in bombalı saldırısı "terör suçu" sayılmadı. Bombalama davasına ilişkin soruşturma, terör suçlarına bakan Erzurum Başsavcılığı'nca değil, Trabzon'da yürütüldü.
Hayal'in tahliyesinde, Yargıtay'ın 2001 tarihli "kolay bulunan malzemelerle, bireysel olarak bomba yapanlar, bomba imal etmiş sayılmaz" şeklindeki bir karar etkili oldu. Böylece örgüt-çete ve terör suçundan soruşturulmayan Hayal'in eylemi "bireysel" olarak nitelendirildi. Ancak Dink cinayeti nedeniyle sorgulanan Hayal, yaklaşık 27 ay sonra bombayı hazırlayanın kendisi değil, Erhan Tuncel olduğu yönünde ifade verdi.

Dink cinayeti soruşturması kapsamında tutuklanan Erhan Tuncel'in, bomba davasına ilişkin soruşturma yürütülürken polis muhbirliğine alındığı yolundaki haberler yalanlanmadı. Tuncel'in, muhbirlik karşılığında bomba davasından kurtarıldığı yorumları basına yansıdı.

Kaynak: Milliyet