Harita değiştiren kuraklık

Küresel ısınma, kuraklık ve tarımsal sulama yüzünden Tuz Gölü’nün 90 yılda yüzde 85 küçülmesi nedeniyle Beyşehir Gölü Türkiye’nin ikinci büyük gölü oldu.

Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Semih Ekercin, doktora tezi için Tuz Gölü ve Beyşehir Gölü’nün kıyı çizgilerinde yaşanan değişimleri inceledi.

Tuz Gölü'nün uydu fotoğrafları küçülmeyi gözler önüne seriyor.

Çalışması için NASA’dan bile destek alan Ekercin, son yüzyıla ait ABD, Japonya ve Fransa uydu görüntüleri ile askeri haritaları inceleyerek göllerdeki küçülmeyi tespit etti.

Araştırmaları sonucunda Türkiye’nin ikinci büyük gölü olarak bilinen Tuz Gölü’nün 1915 yılında haritalara göre 216 bin 400 hektar olduğunu ifade eden Ekercin, şunları söyledi:

“Tuz Gölü o yıldan bu yana ciddi anlamda küçüldü. Tuz Gölü’nün su yüzey alanının 1987 yılında 92 bin 600 hektara gerilediğini tespit ettim. 2005 yılında da gölün suyla kapladığı alanın 32 bin 600 hektara gerilediği uydu fotoğraflarıyla açıkça görülebiliyor. Kuraklık, bilinçsiz tarımsal sulama, göle ulaşan kaynakların kuruması gibi etkenler adeta gölün sonunu getirdi. Gölün suyla kapladığı alanın kış aylarında arttığı söyleniyor. Böyle bir durum yok. Kış aylarında kıyı kesimleri bataklık halini alıyor. Suyla kaplanan alan artık değişmez oldu. Kışın kıyıda su yerine çamur görüyorsunuz.”

COĞRAFYA BİLGİLERİ SİL BAŞTAN
Tuz Gölü’nde suyla kaplı alanının 30 bin hektara kadar gerilediğini vurgulayan Ekercin, şöyle devam etti:

“Türkiye’nin üçüncü büyük gölü olarak bilinen Beyşehir Gölü’nün kapladığı alan ise 65 bin hektardan 50 bin hektara geriledi. Buna göre suyla kapladıkları alanlar olarak ele alındığında Beyşehir Gölü 50 bin hektarlık alanıyla Tuz Gölü’nden oldukça büyük. Özellikle 2000 yılından sonraki uydu görüntüleri incelendiğinde göllerin büyüklük sıralamasının değiştiği görülüyor. Artık Türkiye’nin ikinci büyük gölü Beyşehir Gölü oldu.”

Beyşehir Gölü'nün uydu görüntüsü.

2015’E KADAR TUZ GÖLÜ TAMAMEN KURUYABİLİR
Türkiye’nin önemli gölleri arasında yer alan Akşehir Gölü’nün de kuruduğunu anımsatan Ekercin, “Kuraklık, coğrafya bilgilerini değiştiriyor. Bazı bilimciler göllerin yataklarının durduğunu bu yüzden suyla kapladığı alan olarak sıralama yapılmasının yanlış olduğunu söyleyebilir. Bu durumda 1 milyon yıl önce var olan Konya Gölü’nün de halen durduğunu söyleyebiliriz” dedi.

Göllerin, sırayla hızla kuruduğunu belirten Ekercin, “Artık ciddi önlemlerin alınması gerekiyor. Böyle giderse bırakın ikinci, üçüncülüğü Tuz Gölü 2015 yılına kadar varlığını sürdüremeyecek” diye konuştu.