Hapishaneler, gazeteci kaynayacak

Yürürlük tarihi 1 Nisan'dan 1 Haziran'a ertelenen Yeni Türk Ceza Kanunu (TCK) devrim niteliğinde değişikliklerle yaşama geçecek. Yapılan düzenlemelere rağmen, basın özgürlüğüne aykırı ağır hükümlerin varlığını koruduğu TCK'yla Batı ülkelerindeki uygulamalar hayatımıza girecek. Yasayla, bugüne kadar çeteler ve yolsuzlukların açığa çıkmasını sağlayan haberler hapisle cezalandırılacak.
Yeni TCK, yürürlük tarihi ertelenmeden önce en çok, basına yönelik ağır hükümleri nedeniyle eleştirildi.

11 madde duruyor
TBMM, 1 Nisan'dan bu yana geçen sürede TCK ve bağlı yasalarda birçok değişiklik yaptı. Ancak kaçak Kuran kursu açanların cezaevine konulmaması, polislere savcılık kararı olmaksızın arama ve el koyma yetkisi verilmesi, telefon dinleme sürelerinin artırılması gibi değişiklikler arasında, basın özgürlüğüne aykırı az sayıda madde yer aldı.
Basına yönelik 13 maddede değişiklik yapılırken, hapis cezası tehdidi içeren 11 maddeye dokunulmadı. Değiştirilen maddelerin büyük bölümündeki ceza tehdidi, ceza artırımı hükümlerinin kaldırılmasına rağmen varlığını sürdürdü.

Basın maddeleri
Basınla ilgili değişiklik yapılan maddeler şöyle:

"Kişileri basın ve yayın yoluyla intihara özendirenler, 4 yıldan 10 yıla kadar hapisle cezalandırılır" hükmü maddeden çıkarıldı.
Hakaret suçunun unsurlarından sayılan, "yakıştırmalarda bulunma" eylemiyle ilgili madde metinden çıkarıldı. Ancak maddeye, hakaret suçunun alenen işlenmesi halinde verilecek cezanın 6'da 1 oranında artırılacağı, kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı bu suçun işlenmesi halinde, eylemin tüm üyelere karşı işlenmiş sayılacağı fıkraları eklendi.

Etkin pişmanlık

Basın mensuplarına "iftira" suçunu işlemeleri halinde etkin pişmanlıktan yararlanma hakkı getirildi. Bunun için aynı yöntemle yayın yapılması koşulu konuldu.
Yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçunu işleyen basın mensuplarına, cezanın yarı oranında artırılarak uygulanacağı hükmü kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı'na hakaret suçunun basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde verilecek cezanın 3'te 1 oranında artırılacağı hükmü kaldırıldı. Ancak suçun alenen işlenmesi halinde cezanın 6'da 1 oranında artacağı hükmü muhafaza edildi.

Devleti tahrik etme

Devleti savaşa karşı tahrik suçunun basın yoluyla işlenmesi halinde cezanın 3'te 1 oranında artırılacağı hükmü kaldırıldı.
"Temel milli yararlara karşı hareket" suçunun basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde cezanın yarı oranında artırılacağı hükmü kaldırıldı.
Halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, suç işlemeye tahrik, suçu ve suçluyu övme, halkı kin ve düşmanlığa tahrik, aşağılama, kanunlara uymamaya tahrik suçlarının basın yayın yoluyla işlenmesi halinde cezanın yarı oranında artırılacağı hükmü korundu. "Ancak haber verme sınırlarını aşmayan, eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz" ifadesi maddeye eklendi. Böylece, basını cezalandırma hâkim takdirine bırakıldı.

Sezer'den veto sinyali

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, kaçak Kuran kursu açanlar için öngörülen hapis cezasının üst sınırını 1 yıla indiren ve para cezasına çevrilmesine olanak tanıyan düzenlemeyi veto edeceği sinyalini verdi.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Türkan Saylan'ı kabul eden Sezer, yeni TCK konusunda değerlendirmeler yapılırken, laikliğin anayasal güvencede olduğuna vurgu yaptı.
Hukuk devleti düzenini bozacak düzenlemelerin yapılamayacağını belirten Sezer, bunun karşısında anayasa ve yasaların bulunduğunu belirtti.
Sezer, eğitimle Türkiye'nin çıkmazlarından kurtulacağını da ifade etti. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de, sorular üzerine, Sezer' in TCK'yı veto etmesinin Türkiye'nin AB sürecini engellemeyeceğini söyledi.

Basın, artık savcının insafına kaldı

Basın meslek örgütlerinin, "değiştirilmesi şart" uyarısında bulundukları şu maddeler ise varlığını korudu:

Kişiler arasındaki haberleşmelerin içeriği basın ve yayın yolu ile yayımlanırsa, bu suç için öngörülen 3 yıllık ceza yarı oranında artacak.
Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenerek kayda alınması suçunun basın yoluyla işlenmesi halinde ceza 3'te 1 oranında artacak.
Özel hayatın gizliliğini ihlal eden, görüntü ve sesleri ifşa eden kişilere 3 yıla, suçu işleyen basın mensuplarına 4.5 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Kişisel verileri hukuka aykırı olarak başkasına veren, yayanlar 4 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Basın ve yayın yoluyla örgütlerin amaçlarının propagandasını yapanlar 4.5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Hangi haberin propaganda mahiyetinde olduğuna savcılıklar karar verecek.

Müstehcen yazı

Müstehcen görüntü, yazı ve sözleri basın ve yayın yoluyla yayımlayanlar 3 yıla kadar hapis, 5000 güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak. Müstehcenlik sınırını savcılıklar çizecek.
İşçi ücretlerinin veya besin ve malların değerlerinin artıp eksilmesini sonuçlayabilecek bir şekilde bu maksatla yalan haber veya havadis yayan, 2 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Haber sonucunda ücretler artıp eksilirse, ceza 3'te 1 oranında artacak.
Basın ve yayın yoluyla bir kişiye "iftira" atan, 4 yıla kadar hapisle yargılanacak. Bir haberden sonra idari kurumun kişi hakkında soruşturma açmaması ya da bu kişiyi aklaması "iftira" için yeterli sayılacak.

Haber : Bahar Atakan
Kaynak :