Hangi okul neden tercih edilmeli?

Öğretmen liseleri, öğrencileri hem üniversiteye hazırlıyor hem de yabancı dil eğitimi veriyor. Tercih yaparken bazı okulların öğrenim sürelerine dikkat edin. Meslek liselerine katsayıdan dolayı önyargı henüz kırılmış değil. Ama meslek liselerinin iş bulma noktasında avantajlar sağladığı unutulmamalı.

Zaman'dan Hemra Köse'nin hazırladığı dosyaya göre sınav sonuçları açıklandıktan sonra öğrencilerin OYP'leri göz önüne alınarak bir sıralama yapılmaktadır. Öğrencileri aldıkları puana göre il ve ülke genelinde sıralanmaktadır. Dolayısıyla tercih yapılırken öncelikle tercih edilen okulu bir önceki yıl kazanan son adayın genel başarı sırası ve yüzdelik dilimi ardından 1. Yerleştirme taban puanları dikkate alınmalıdır. Örneğin 2008 yılı sonuçlarına göre İstanbul Lisesi'ne yerleşen son öğrencinin puanı 494.303, genel başarı sırası 907 iken, 2009 yılı sonuçlarına göre ise aynı okula yerleşen son öğrencinin puanı 490.390, genel başarı sırası ise 812 olmuştur. Aynı şekilde 2008 yılı sonuçlarına göre Ankara Prof. Dr. Mehmet Kaplan Sosyal Bilimler Lisesi'ne yerleşen son öğrencinin puanı 447.506, genel başarı sırası 29.093 iken, 2009 yılı sonuçlarına göre ise aynı okula yerleşen son öğrencinin puanı 455.014, genel başarı sırası ise 29.920 olmuştur.

Puanlar her yıl soruların çözülebilme oranlarına göre değişiklikler gösterebilmektedir. Yıllara ait veriler incelendiğinde genel başarı sırasının çok büyük değişiklikler göstermediği anlaşılmaktadır. Ancak puanlarda öğrencileri ve velileri yanıltacak artış veya azalmalar olabilmektedir. Dolayısıyla tercih yapılırken öncelik genel başarı sırası olmalıdır.

Üniversiteye yerleştirmede sosyal bilimler lisesi ilk sırada

Tercihler yapılırken göz önüne alınması gereken konulardan biri de tercih edilecek okulun üniversite başarısı olmalıdır. ÖSYM tarafından yayımlanan 2009 yılı verileri incelendiğinde yerleştirme oranı en yüksek olan okulların sosyal bilimler liseleri olduğu görülmektedir.

Edebiyat ve sosyal bilimler alanlarındaki ilgi ve yetenekleri üst düzeyde olan öğrencileri bu alanlarda yükseköğretime hazırlamak amacıyla kurulan sosyal bilimler liselerinde aynı zamanda öğrencilerin yabancı dil öğrenmesine de önem veriliyor. Kendisini edebiyat ve sosyal bilimler alanında yetiştirmek isteyenler, öğrenim süresi hazırlık + 4 yıl olan bu liseleri tercih edebilir. Mezunlarının büyük bölümünün iktisat, işletme, hukuk, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, uluslararası ticaret, edebiyat, tarih, halkla ilişkiler, psikoloji gibi sözel ve eşit ağırlıklı bölümlere yerleştiği bu okullar, her yıl artan sayısı ve kontenjanıyla, sözel ve eşit ağırlık alanlarında eğitim görmek isteyen öğrenciler tarafından mutlaka tercih edilmelidir.

Mezunlarına avantaj sağlayan lise; Anadolu öğretmen liseleri

Öğrencilere mezun olduklarında en fazla avantaj sağlayan okullar ise Anadolu öğretmen liseleridir. Anadolu öğretmen liseleri öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarına öğrenci hazırlayan, belirli bir seviyede yabancı dil öğreten kurumlar olmakla birlikte mezun olan öğrenciler istedikleri takdirde öğretmenlik dışındaki alan ve bölümleri de hiçbir kısıtlama olmadan rahatlıkla kazanabilmektedir. Anadolu öğretmen lisesi mezunları, öğretmenlik bölümleriyle birlikte tıp, mühendislik, hukuk vb. bölümlere rahatlıkla yerleşebilmektedir. (Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi'nden 2009 yılında mezun olan öğrencilerden 33 öğrenci eğitim fakültelerine yerleşmiş, buna ek olarak 35 öğrenci tıp fakültesi, 5 öğrenci mimarlık fakültesi, 16 öğrenci hukuk fakültesi, 30 öğrenci hukuk fakültesi, 10 öğrenci diş hekimliği fakültesine yerleşmiştir). Anadolu öğretmen liselerinin öğretim süresi 4 yıldır.

Anadolu liselerinde öğrenim sürelerini göz önüne alın

Öğrencilerin tercih ettiği Anadolu liseleri ise öğrencileri ilgi, yetenek ve başarılarına göre yükseköğretim programlarına hazırlayan ve yabancı dili belirli seviyede öğrencilere öğretmeyi amaçlayan okullardır. Bu okullardan mezun olan öğrenciler, sınavı kazanmaları halinde alanları ile ilgili istedikleri yükseköğretim programlarına devam edebilmektedir. Anadolu liselerinden her yükseköğretim programına gitmek mümkündür. Anadolu liselerinde öğrenim süresi 4 (dört) yıldır. Ancak öğretim süresi hazırlık + 4 yıl olan okulların da olduğu bilinmeli, tercihlerde okulların öğrenim süreleri göz önüne alınmalıdır.

Meslek liselerine katsayıdan dolayı bir önyargı var

Ülkemizde birçok anne-babanın hayalinde çocukların üniversite sınavında başarılı olup iyi bir üniversiteye girmeleri yatmaktadır. Rakamlara bakıldığı zaman 2009 yılında ÖSS'ye 1.324.000 öğrencinin girdiği ve bu öğrencilerin 731.000'inin yani yüzde 55'ten fazlasının normal lise mezunu olduğu görülmektedir. Sınava giren tüm öğrenciler için yaklaşık 330.000'inin 4 yıllık bir lisans programına yerleştiği göz önüne alındığında sınavı kazanamamış, herhangi bir mesleki yeterliliğe sahip olmayan, gelecek adına ne yapacağına karar veremeyen büyük bir genç kitlesinin açıkta kaldığı net bir şekilde görülebilmektedir.

Ülkemizde herkes işsizlik oranlarının yüksek olduğundan ve genç nüfusun iş bulmakta problemler yaşadığından şikâyet etmektedir. Genç nüfusun iş bulamamasının ve işsizlik oranlarının azalmamasının en büyük nedenlerinden biri de iş arayan gençlerin çağın gerektirdiği ve kuruluşların aradığı yeterli mesleki ve teknik bilgi-becerilere sahip olmamasıdır. Bir yandan gençler iş bulamazken diğer yandan birçok kuruluşun aradığı özelliklere sahip nitelikli ara eleman bulamaması ve vasıflı eleman sıkıntısı çekmesi bu durumun en büyük göstergesidir.

Bu noktada anne-babalara düşen görev çok büyüktür. Ülkemizde maalesef velilerde mesleki ve teknik eğitim veren kuruluşlara karşı özellikle 'katsayı adaletsizliğinden' kaynaklanan bir önyargı vardır. Değişen 'katsayı' uygulaması ve Ortaöğretim Başarı Puanı'nın da artık bütün lise mezunları için 0,15 ile çarpılması, meslek liseliler ile öğretmen liselileri kendi alanlarındaki programları tercih ederlerse Ortaöğretim Başarı Puanlarının 0,15'e ilave olarak 0,05 ile de çarpılacak olmasının avantajları iyi değerlendirilmelidir. Özellikle SBS'de istediği puanı alamamış öğrenciler için bu okulların çok önemli birer fırsat olduğu unutulmamalıdır. Karşımızda çok önemli bir alternatif var. Bir kere daha düşünelim ve tercihimizi ona göre yapalım. Çocuklarımızı gelecekte liseyi bitirmiş ama üniversite kapısında bekleyen, lise mezunu olmaktan başka bir vasfı olmayan biri olarak mı görmek isteriz? Yoksa çağın gerektirdiği mesleki ve teknik eğitimi almış, aranan, katsayı engeline takılmadan istediği üniversiteye de girme hakkına sahip, nitelikli bir işgücü olarak mı?

RECEP UYSAL- Anafen Dershaneleri Rehberlik Uzmanı

Tercih ve yerleştirme takvimi nasıl işleyecek?

9-20 Temmuz I. Yerleştirme için tercihler alınacak.

26 Temmuz I. Yerleştirme sonuçları ilan edilecek.

26 Temmuz-4 Ağustos I. Yerleştirme için kayıt yapılacak.

4 Ağustos (Saat 19.00'dan itibaren) I. Yerleştirme sonucuna göre boş kontenjanlar ilan edilecek.

5-11 Ağustos II. Yerleştirme için tercihler teslim edilecek.

16 Ağustos II. Yerleştirme sonuçları ilan edilecek.

16-20 Ağustos II. Yerleştirme sonucuna göre asil olarak kazanan öğrenciler için kayıt dönemi.

20 Ağustos (Saat 19.00'dan itibaren) boş kontenjanların ve II. Yerleştirme sonucu yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların ilanı.

23-26 Ağustos II. Yerleştirme sonucuna göre yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların I. kayıt dönemi

26 Ağustos (Saat 19.00'dan itibaren) Boş kontenjanların ve II. Yerleştirme sonucu yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların ilanı.

27-31 Ağustos II. Yerleştirme sonucuna göre yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların II. kayıt dönemi.

31 Ağustos (Saat 19.00'dan itibaren) Boş kontenjanların ve II. Yerleştirme sonucu yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların ilanı.

1-3 Eylül II. Yerleştirme sonucuna göre yedek olan öğrencilerden kayıt hakkı kazananların III. kayıt dönemi.

Uzman gözüyle

Fatih Fen Lisesi Müdürü Mansur Düzdağ:

En çok sorulan soru:

Fen lisesi mi, Anadolu lisesi mi?

Fen bilimleri (fizik, kimya, biyoloji) alanında sayısal yeteneklerini daha ön plana çıkartmak isteyen, ulusal ve uluslararası bilim olimpiyatlarında Türkiye ve dünya derecesi yaparak bilime hizmet etmek isteyen öğrenciler, bu dersleri daha üst düzeyde görebilecekleri imkânlara sahip ve üniversiteye öğrenci yerleştirme oranı en yüksek olduğu için fen liselerini tercih edebilir. Sayısal alanı ile birlikte eşit ağırlık alanı düşünen ve bulundukları yaş ve eğitim düzeyinde sosyal kişiliklerinin daha da gelişmesi yanında yabancı dil seviyesinin de ilerlemesini düşünen öğrenciler ise Anadolu lisesinde okumayı tercih etmelidir.

Bahçelievler Adnan Menderes Anadolu

Lisesi Müdürü Celal Yıldırım: Anadolu

liseleri de sayısal ağırlıklı eğitim yapıyor

Fen liselerine gidebilecek öğrenci genellikle Anadolu liselerini tercih etmiyor. Ancak her fen lisesi, Anadolu lisesinden iyidir diye bir kural yok. Fen lisesine puanı yeten öğrenci, önceliği Anadolu lisesine de verebilir. Her yıl fen liselerinden öğrenci nakilleri geldiğine göre fen lisesi tercih edebilecek öğrencinin öncelikli tercihi Anadolu lisesi olabilir. Anadolu liseleri de sayısal ağırlıklı öğretim yapıyor. Geçen yıl 150 öğrencimizin 148'i sayısaldı. Fen lisesine puanı yetmeyenler Anadolu lisesini tercih etse de lisedeki alan seçiminde sayısala yöneliyor. Türkiye'de üniversitelerin tercihi sayısal ağırlıklı. Öğrenciler ÖSS başarısı yüksek fen lisesini tercih ediyor ancak sayısal alanda başarılı olan Anadolu liseleri de var. Her fen lisesi değil, sayısalda başarılı olan Anadolu liseleri de dikkate alınarak tercih yapılmalıdır.

Burç İletişim Meslek Lisesi Müdürü Levent Eyüboğlu: Meslek liseleri sektöre nitelikli ara elemanlar yetiştiriyor

Meslek liseleri sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli ara elemanları yetiştiriyor. İletişim meslek lisesi, radyo-televizyon-sinema, gazetecilik, halkla ilişkiler ve reklam bölümünde eğitim veriyor. SBS'den belirli puanı almış öğrenciler mülakat hakkı kazanıyor. Mülakat sınavında başarılı olan öğrenciler iletişim meslek liselerine kayıt hakkı elde ediyor. İletişim meslek lisesi öğrencileri 9. sınıfta tüm liselerde standart olan genel kültür derslerinin eğitimini alıyor. 10. sınıfta radyo-televizyon sinema, gazetecilik, halkla ilişkiler ve reklam alanlarından birini tercih ederek alanlarıyla alakalı temel dersleri görüyor. Öğrenciler 12. sınıfta ulusal medya kuruluşları ve ajanslarında 4 yıl içinde öğrendiklerini stajlarla pekiştiriyor. Mezun olan öğrenciler ise alanlarının devamı niteliğindeki meslek yüksekokullarına sınavsız geçiş hakkından faydalanabilirler. İletişim meslek lisesi usta-çırak ilişkisi içerisinde geleceğin medya mensuplarını yetiştirmektedir.