Handan Sultan nasıl öldü? Osmanlı Padişahı 1. Ahmed'in Handan Sultan kimdir? Handan Sultan intihar etti mi? Handan Sultan ve Derviş Paşa aşkı gerçek mi? Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinde yer alan Handan Sultan ile ilgili bilinmeyenler haberimizde...

HANDAN SULTAN KİMDİR?

Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisiyle gündeme gelen Valide Handan Sultan, Osmanlı Padişahı 1. Ahmed'in annesi ve 3. Mehmed'in eşidir.

Handan Sultan'ın doğum yılı ve milliyeti hakkında kesin bir bilgi yoktur. Rum asıllı olduğu ve adının Helen olduğu tarihî verilere dayanmayan iddialardır. 1603 yılında oğlu I. Ahmet 13 yaşında tahta çıkarılınca Valide Sultan oldu. İki yıl boyunca oğlu adına bizzat Osmanlı Devleti'ni yönetti. Lakabı "Benli Haseki'dir". Kendisine "Devletlu İsmetlu Handan Valide Sultan Aliyyetü'ş-Şân Hazretleri" olarak hitap edilirdi.

Handan Sultan, son incelenen Balyos Raporları'na göre Boşnak asıllı ve Cerrah Mehmed Paşa'nın cariyelerinden olan bir kızdı. Güzelliğinden dolayı o dönemde Manisa sancak beyi olan III. Mehmed'e hediye edilmiştir.Yani kısaca Handan Sultan 1583 yılının ikinci yarısında hareme girmiştir. Hareme adım atmasından sonra Safiye Sultan'ın ilk gelini Halime Sultan'ın anlaşmazlıkları sonucu III. Mehmed'e bizzat Safiye Sultan tarafından sunulduğu anlaşılmaktadır. Daha sonra kendisine ''güleç'' ya da ''neşeli'' manasına gelen ''Handan'' ismi verilmiştir.

HANDAN SULTAN - HASEKİ SULTANLIK DÖNEMİ

18 Nisan 1590 yılında oğlu I. Ahmed'i dünyaya getiren Handan Sultan baş haseki olmaması sebebiyle şanssız bir konumdaydı. Fakat tahtta gözü olduğu inancıyla Şehzade Mahmud aleyhinde yapılan pek çok faaliyet vardı. Şehzade Mahmud'un rakibi olabilecek tek erkek evlat da Şehzade Ahmed olduğundan annesi Handan Sultan ile babaanne Safiye Sultan'ın iş birliği yaptığı oldukça açıktır.

Veliaht konumuna geçen Şehzade Ahmed oldukça sevildi ve aynı gün Safiye Sultan bir kayık ile denizden geçerek zaferini kutladı.[5] Aslında bunun aynısının oğlunun başına gelebileceğini sezen Handan Sultan III. Mehmed'in ani ölümüne kadar oğlunu korudu.

HANDAN SULTAN İLE SAFİYE SULTAN'IN İKTİDAR MÜCADELESİ

Çocuk yaşta padişah olan I. Ahmed'in saltanatının ilk üç yılında en etkili kişi Sultan Ahmed'in annesi Valide Handan Sultan'dır. 1605 yılındaki vefatına kadar hanedan içinde ve bilindiği üzere siyaset alanında üst düzey kişilerle bağlantılı olan ve önemli bir kişilik olarak tarihe geçti. Leslie Pierce'e göre Handan Sultan, oğlu adına bizzat devleti yönetiyordu.

Handan Sultan'ın oğlu tahta geçtiğinde Safiye Sultan hâlâ hayattaydı. Bu yüzden ilk işlerin arasına Sultan Ahmed'in sünneti ile birlikte Safiye Sultan'ın Eski Saray'a gönderilmesi de alınmıştır. Safiye Sultan 9 Ocak 1604'te büyük bir alay ile Eski Saray'a gönderildi. Böylece Safiye Sultan'a yakın isimler de haremden uzaklaştırılmış oldu. I. Ahmed sancağa çıkmadan tahta geçtiği ve Safiye Sultan da tüm alayıyla beraber gönderildiğinden saray neredeyse bomboş kalmıştı.

Ağabeyi Şehzade Mahmud'un ölümünden dolayı derinden yaralanan Sultan Ahmed'i teselli etmek de Handan Sultan'a düştü. Birçok cariye getirterek Sultan Ahmed'in oğlunun olmasını isteyen Handan Sultan, Şehzade Mustafa'yı da herhangi bir duruma karşın yanından ayırmıyordu. Sünnetinden birkaç hafta sonra iyileşen I. Ahmed dışarıda gezip av partilerine katılmayı severdi. Fakat bu alışkanlığı onu ölümden döndüren bir kızamık hastalığı geçirmesine neden oldu. Aynı hastalığa kardeşi Şehzade Mustafa da tutulunca kardeşinin öldürülmesi fikri de ertelendi. Bu tehlikeli durum tamamen atlatıldığı Nisan ayı sıralarda Şehzade Osman'ın ana rahmine düştüğü haberi de sarayı şenlendirdi.

Şehzade Mustafa'nın öldürülme fikri yeniden canlandıysa da Handan Sultan'ın genç ölümü ve Kösem Sultan'ın hareme girişiyle, çocuk yaştaki padişah I. Ahmed tamamen bu fikirden vazgeçirildi. Tabii ki bu sebeplerin arasında Şehzade Mustafa'nın akıl sağlığının yerinde olmaması da çok önemli bir unsurdu.

OSMANLI'YI OĞLU ADINA YÖNETTİ

Handan Sultan oluşturduğu bir yönetici kademe ilk yıllarda etkili bir siyaset yürüttü. Bu ekipte olan kişiler Şeyhülislam Ebülmeyamin Mustafa Efendi, Cerrah Mehmed Paşa ve daha sonra Veziriazam olacak olan Derviş Ağa'ydı. Padişahı tesiri altına alan Handan Sultan bu devlet adamları ile birlikte istediğini yapıyor ve devleti oğlu adına yönetiyordu.

I. Ahmed tahta çıktıktan sonraki ilk problem cülus bahşişi idi. Fakat bu da Mısır'dan gelen Malkoç Yavuz Ali Paşa sayesinde bu durum da aşıldı. Böylece Handan Sultan'ın ittifakına bir kişi daha katılmış ve iktidar kanadı giderek güçlenmiştir. Hatta Yavuz Ali Paşa'nın ve daha sonra da Sokolluzade Lala Mehmed Paşa'nın sadrazam olmasının en büyük sebebi Handan Sultan'ın oğluna olan telkinleridir. Emrinde bulunan Derviş Ağa'nın I. Ahmed'in gözünde yükselmesi de onun sayesindedir.

Böylece kendisinden sonra Sultan Ahmed için iyi bir yol gösterici bırakmıştır. Ancak ölümüyle boşlukta kalan Derviş Paşa da ilk hengamede kurban olmuştur. Handan Sultan 1605 veya Naima Tarihi'ndeki rivayete göre 1606 yılının sonlarında genç yaşta ölümüne kadar devlet yönetiminde fazlasıyla etkili olmuştur.

HANDAN SULTAN NASIL ÖLDÜ?

Handan Sultan oğlunun saltanatı sırasında fazla yaşamadı. İki yıl sonra 1605 yılında genç yaşta öldü. Ölüm nedeni kesin olmamakla birlikte mide kanseri olduğu bilinir.