Hamiline çek kalkıyor

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Gelir İdaresi'nin yeniden yapılandırılmasında son aşamaya geldiklerini vurgularken, hazırlanan tasarının önümüzdeki günlerde TBMM'ye gidecek hale geldiğini söyledi. 81 ilin defterdarı ile Gelirler Bölge Müdürleri, 2 günlük bir çalışma toplantısı için Ankara'da biraraya geldi. Maliye Bakanı Unakıtan, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, çeşitli konulardaki görüşlerini dile getirdi ve taşra teşkilatına yönelik uyarılarda bulundu. Ekonomik programın en önemli ayağını Maliye politikalarının oluşturduğunu kaydeden Unakıtan, bu nedenle Bakanlığın çalışmalarının programın başarısı için hayati önemi olduğunu dile getirdi. Unakıtan, bu açıdan son 2 yılda Maliye Bakanlığı olarak oldukça başarılı bir performans gösterdiklerini vurguladı. Daha sonra 2004 yılı bütçe gerçekleşmelerine dikkat çeken Maliye Bakanı, geçen yıl bütçe hedeflerinin 9.7 katrilyon lira altında bir harcama yapıldığını, gelirlerde de hedefin 5.7 katrilyon lira üzerine çıkıldığını anlattı. Unakıtan, önceki yıllarda bütçe açığının yüzde 14.5'larda seyreden milli gelire oranının da yüzde 7.1 ile 7.2'lere düştüğünü belirtti. Türkiye'nin en büyük giderinin faiz ödemeleri olduğuna işaret eden Unakıtan, ''öyle anlar yaşadık ki topladığımız vergilerin tamamı faizlere yetmiyordu. Türk milleti, kritik günler yaşadı. Faizler düştükçe, bütçedeki faiz giderleri de düşüyor. Bu Türkiye için iyi bir işaret. Yalnız, daha hala faizler çok yüksek. Bunların da bütçe içindeki payının düşmesi lazım'' dedi. VERGİDE SON 10 YILIN EN YÜKSEK TAHSİLATI Maliye Bakanı Unakıtan, 2004 yılında vergi gelirlerinde yüzde 17.6'lık bir artış öngörülmesine karşılık, gerçekleşmenin yüzde 19.8 olduğunu belirtirken, yüzde 92.9 olan tahsilat oranı ile de son 10 yılın en yüksek tahsilatına ulaşıldığını bildirdi. Vergi gelirlerinin yüzde 88'inin İstanbul, Kocaeli, Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Antalya, Tekirdağ, Adana ve Hatay'dan sağlandığını da kaydeden Unakıtan, özellikle İzmir'de vergi toplamada büyük bir başarı elde edildiğini söyledi. Bu nedenle İzmir Defterdarını kutlayan Unakıtan, ''Her bir defterdarın 2004 yılı performansını tespit edip, performansı düşük arkadaşların durumlarını tekrar gözden geçireceklerine ve 2005'de daha iyi performans göstereceklerine inanıyorum. Aksi halde ben degerlendireceğim'' diye konuştu. GELİR İDARESİ TASARISI Konuşmasında Gelir İdaresinin Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeye de değinen Maliye Bakanı, tasarıyla ilgili çalışmaların son aşamaya geldiğini bildirdi ve ''Önümüzdeki günlerde TMM'ye gider hale geldi. Yakında da gider'' açıklamasında bulundu. Taşra teşkilatının kendileri için çok önemli olduğuna işaret eden Unakıtan, taşra teşkilatının şevkini kıracak bir düzenlemeye kendisinin müsaade etmeyeceğini söyledi. Gelir İdaresinin birinin durumunu daha kötüleştirmek, ya da iyileştirmek amacıyla yeniden yapılandırılmadığını da vurgulayan Unakıtan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Özlük hakları konusunda da en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Ama devletin 2 milyon memuru var. Bir de bütçe disiplini var. Bundan dolayı her arzumuzun hemen yerine gelmesi mümkün olmuyor. Yeni Kanunla da defterdarlar önemli birimler olmaya devam edecek. Yeni uzmanlar göndererek, taşra teşkilatında kadrolar güçlendirilecek. Uzmanlık sınavları ile yükselmelere imkan verilecek.'' KAYIT DIŞI İLE MÜCADELE Maliye Bakanı Unakıtan, Vergi Daireleri Tam Otomasyon Projesi'nin (VEDOP) 2. ayağının da hayata geçirilmekte olduğunu ve yıl sonunda otomasyona geçmemiş il kalmayacağını bildirdi. Veri Ambarı çalışmalarının da hızla ilerlediğine dikkati çeken Unakıtan, burada toplanacak bilgiler ile mükelleflerin değerlendirileceğini ve riskli mükelleflerin belirleneceğini söyledi. Bundan sonra çok daha ilmi ve gerçek verilerle takip yapacak çok daha etkin bir vergi incelemesi döneminin başlayacağını anlatan Unakıtan, şöyle konuştu: ''Adam ona satıyor, buna satıyor ama kayıt dışı satış yapıyor. Parayı alırken çaycısının, şoförünün üzerine hesap açıyor. Çaycının haberi yok, hesabına trilyonlar girmiş, çıkmış. Çağırıyorsun, (Bunlar ne?) (Haberim yok, yapsa yapsa patron yapmıştır) diyor. Artık böyle yok. (Aman affedin, bundan sonra olmayacak) falan da yok. İkaz ettik. Beyanname verirken ikaz ettik, o zaman (Beyannameler yüzümüze atılıyor) dendi. Şimdi yok öyle şey. Yapan, sonucuna katlanacak. Veri ambarı ile oturduğun yerden, mükelleflere bakacaksın. Bankacı da hesap açarken bakacak artık. Yahu imza sahte. Şube Müdürü işini yapmamışsa o da nasibini alacak. Herkes kayıt dışı ile mücadelede üzerine düşeni yapacak. Yakında kayıt dışının en büyük aracı olan hamiline çeki de kaldıracağız.'' ÇİLE YOK Unakıtan, elektronik beyanname ile vatandaşa oturduğu yerden beyanname verme imkanı sağlandığını da belirtirken, 4 ayda 751 bin 187 e-beyanname alındığını ifade etti. Teknolojik gelişmeler arttıkça boşa çıkan personeli eldeki mükelleflerin daha yakın takibi ve daha stratejik işlerde kullanacaklarını söyleyen Unakıtan, ''artık vatandaş, vergi dairesinde çile çekmeyecek. Çile dönemi bitti. Oturduğu yerden beyanname verecek. İleride oturduğu yerden de parasını ödeyecek'' dedi.