Haliç kültür vadisi haline gelecek
Abone olKağıthane'si, Sadabad'ı, Eyüp Sultan'ı, Aynalıkavak'ı ve Hasbahçe'siyle her dönemin cazibe merkezi olan Haliç'in kıyılarında tüm medeniyetlerin izlerini bulmak mümkün.
İstanbul'da Beyoğlu ile tarihi yarımadayı birbirinden ayıran
Haliç, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin projesiyle, 16
kilometrelik sahil şeridi, müze ve kültür merkezleriyle donatılarak
kültür vadisi haline gelecek. Haliç, yıllardır eski ihtişamını
arıyor Haliç, bataklıktan yeniden saadabata dönüşün özlemini
çekiyor. Çeyrek asırlık, sancılı dönemin sonunda Haliç, yeni yeni
nefes almaya başladı. Haliç'in suyu gibi, çevresi de temizlendi.
Geriye Taşkızak, Camialtı ve Haliç tersaneleri ile Kuzey Deniz Saha
Komutanlığı'nın bulunduğu tarihi yapılar kaldı. İşte o tarihi
yapılar, bugün yeni bir projenin de fitilini ateşledi. Topbaş:
"Haliç'in kültür vadisine dönüştürülmesi öngörüldü" İstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Haliç'in kültür vadisine
dönüştürülmesinin öngörüldüğünü belirterek, "Haliç Osmanlı'dan
bugüne tersaneleriyle İstanbul'u İstanbul yapan özelliklerinden
biri. Artık İstanbul'un gelişen noktasında buradaki işletmeler,
Tuzla'ya taşındı" dedi. Topbaş, iki tersanenin bulunduğu Haliç'te,
bir havza ve bir turizm merkezi oluşturarak, İstanbullulara bu
güzelliği yansıtmak istediklerinin de sözlerine ekledi. Projenin
adı Haliç Kültür Vadisi Uzun yıllar hoyratça kullanılan sahile
yeniden hayat verecek projenin adı, Haliç Kültür Vadisi. Proje,
Bilgi Üniversitesi tarafından, Çağdaş Sanatlar Müzesi'ne
dönüştürülecek Silahtarağa Elektrik Santrali'nden, Dolmabahçe
Sarayı'na kadar uzanıyor. Haliç Kültür Projesi, bu kıyı şeridinin
sanat ve kültürün sudaki adresi olmasını amaçlıyor. Peki ama,
İstanbul'a yeni bir ses vermeyi amaçlayan proje, nasıl ve ne zaman
hayata geçecek? Hangi yapıların dönüşümü, hangi kamu binalarının
taşınması gündemde? Hepsi kültür ve sanatın sudaki adresi Haliç'te.
Madra: "Tarihi yapının bozulmaması gerekiyor" Tersane dokusunun
bozulmaması gerektiğini ifade eden Küratör Beral Madra, "Haliç çok
özel bir yer diye düşünüyorum. Dünyada kaç tane böyle tersane var
ki! Belki iki ya da üç. Bir tanesi Venedik'te bildiğimiz gibi.
Dolayısıyla bir kere tersane dokusunun bozulmaması gerekiyor. Yani
tarihle ilgili her şeyin" diye konuştu. Şehistanbul Derneği Başkanı
Atilla Tuna ise, bölgenin turizm potansiyelinin çok yüksek olduğunu
belirterek, "Haliç projelerinin tümünün tamamlanmasıyla beraber
burası, turizm cenneti haline gelecektir diye düşünüyorum. Çünkü
turizm potansiyeli çok fazla olan bir bölge. Yelkencilik, kano
yarışları yapılabilir" dedi. Haliç'e sahil şeridi düşüncesi Haliç
Çevre Koruma Projesi'yle birlikte yürütülen Kültür Vadisi Projesi,
aslında Altınboynuz'un sınırlarının da dışına çıkıyor. Dolmabahçe
Sarayı'ndan başlayıp Silahtarağa'daki elektrik santraline kadar
uzanan sahil şeridi, bu projenin ana hatlarını oluşturuyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın deyimiyle, boğazın
serin sularında başlayacak kültür sanat turları, Silahtarağa'da
çağdaş sanatlar müzesine dönüştürülecek ve elektrik santralinde son
bulacak, yani yeni adıyla Santral İstanbul'da. Topbaş, Haliç
projesini değerlendirdi Başbakan Erdoğan’ın da üstünde ısrarla
durduğu Haliç Kültür Vadisi projesini, Büyükşehir Belediye Başkanı
Kadir Topbaş değerlendirdi. Topbaş, Haliç Kültür Vadisi için
düşünülenin, Dolmabahçe Sarayı’ndan başlayıp Bilgi Üniversitesi
tarafından enerji ve doğal kaynaklar müzesine dönüştürülmesi
planlanan, Silahtarağa Elektrik Santrali'ne kadar uzanan bir sahil
şeridi olduğunu belirtti. Kadir Topbaş, "Dolmahçe'den itibaren
sahil yoluyla insanlar, Haliç'in kuzeyine kadar gelebilmeli.
Galata'daki Modern İstanbul'un bulunduğu yerden yapılacak
çalışmalar sonucu, insanların yürüyerek buradaki eserlerle
tanışmasını istiyorum" dedi. "Haliç'te nasıl bir dönüşüme gidelim?"
Haliç Kültür Vadisi projesinin, yapı taşlarının birer birer
oluşmasıyla fikirler de gelmeye başladı. 5-10 yıl önce tartışılan
'Haliç'i nasıl kurtaralım' konusu, bu kez yerini, 'Haliç'te nasıl
bir dönüşüme gidelim' sorularına bıraktı. İnsan yerleşimleri
Derneği Başkanı Korhan Gümüş, "Kuzey Deniz Saha Komutanlığı ve
Türkiye Denizcilik işletmelerinin binaları aslında muazzam birer
endüstriyel kompleks. Aynı zamanda bunların içinde 1400'lerden
kalma arkeolojik kalıntılar da var. Nasıl Venedik tersanesi, şu an
büyük bir çekim gücüne sahipse, İstanbul için de tersaneler en
belli başlı kültür projemiz olabilir" dedi. Madra: "Kültür merkezi
olarak kullanıma çok uygun" Küratör Beral Madra ise, "İstanbul
bienali için her yıl bina arıyoruz. Mesela burası pekala daha
birçok kültürel etkinliğin yanısıra, planlanan bienal için de mekan
olabilir" diye konuştu. Vadi projesi içinde, saray, enerji ve doğal
kaynaklar müzesi, modern sanat müzesi, sanayi ulaşım müzesi ve bir
kültür sanat merkezi olacak. Ancak bunların büyük bir bölümü masada
ve faaliyette sadece iki mekan var: Karaköy-Tophane'deki antrepodan
dönüştürülen İstanbul Modern ile Hasköy tersanesinin yerini alan
Rahmi Koç Müzesi. Taşkızak ve Camialtı tersaneleri kaderine
terkedilmiş Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından boşaltılan
Taşkızak ile denizcilik işletmelerine ait Camialtı tersaneleri,
bugün terkedilmiş durumda sahildeki bekleyişlerini sürdürüyor.
Denizcilik işletmelerine bağlı Haliç tersanesinden ise, balyoz
sesleri yükseliyor. Tüm bunların ardından tek bir şey kalıyor
geriye: Haliç Kültür Vadisi'nin taçlandırılması. Kadir Topbaş
imzalı, asma köprü tüm bu vadiye açılan kapı olacak. Manhattan ve
Brooklyn'i birleştiren köprünün bir benzeri, bu kez Unkapanı ve
Şişhane'yi birbirine bağlayacak. Altından, Haliç Kültür Vadisi'ne
kısa yolculuklar yapılacak. Haliç için, ilk adım bu ay içinde
atılıyor Haliç Kültür Vadisi projesi için atılması planlanan ilk
adımda, korunaklı suların tersanelerden arındırılması var. Kent
yönetimi, Milli Savunma Bakanlığı ile masaya oturup, askeri
tersanelerin devri konusunda protokole imza atacak. Bir yandan da
Rahmi Koç Müzesi, Miniatürk, Feshane ve İstanbul Modern'le ilk
adımları atılan projenin, en önemli ayaklarından biri yani Sütlüce
Kültür Merkezi'nin tamamlanmasına çalışılıyor. Haliç Kültür
Projesi'nin iki önemli ayağından biri olan 'İstanbul Modern',
Dolmabahçe Sarayı’nı da içine alan Haliç Kültür Projesi'nin ikinci
durağı. Başbakan Erdoğan tarafından açılan Türkiye’nin ilk modern
sanat müzesinin projede yer alabilmesi için eksikliklerinin
tamamlanması gerekiyor. Topbaş, aklındaki Haliç'i anlattı
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, "Camialtı tersanesi,
kızağıyla kalacak. Burada birtakım aktivite merkezleri, müzeler,
sanat faaliyetlerinin yapılacağı mekanlar olacak" diyerek
planlananları anlattı. Topbaş, "mesela buraya bir kadırga koymayı
düşünüyorum. Ama Haliç tersanesi kalacak, orayı biz işleteceğiz,
tabii ortadaki çirkin görüntüyü döküntüleri kaldıracağız. Kuzey
Deniz Saha Komutanlığı oldukça eski. Burayı müze yapmayı
düşünüyoruz. Diğer yandan Aynalıkavak Kasrı var. deniz hastanesi
büyütüldü, onarıldı. Elektrik santlari olarak bildiğimiz yer,
modern sanat müzesine dönüşüyor" diyerek aklındaki Haliç'i
anlatmaya devam etti. Karaköy rıhtımında, 8 bin metrekarelik alana
kurulu İstanbul Modern Sanat Müzesi çok yönlü, çok sesli, değişken
ve dinamik bir eğitim ve kültür merkezi olarak hizmet sunmayı
amaçlıyor. İstanbul, Avrupa'nın kültür başkentlerinden biri olma
hedefinde Yılda bir milyon ziyaretçi ağırlamayı hedef koyan müze,
İstanbul’un, Avrupa’nın kültür başkentlerinden biri olma sürecine
katkıda bulunmayı görev edinmiş durumda. Haliç'te en az Koç Müzesi
kadar ilgi çeken bir diğer durak da Miniatürk. Ayasofya'dan,
Anıtkabir'e Türkiye'nin simgeleri, buradan Haliç'e bakıyor.
Sütlüce, projenin en önemli ayağından biri Vadinin en önemli ayağı
ise, Sütlüce'de yükseliyor, daha doğrusu yükselmesi amaçlanıyor.
2001 yılında tamamlanması gereken inşaat, ağır aksak ilerliyor.
Avrupa’nın en büyük kültür merkezi olma iddiasıyla altı yıl önce
Başbakan Erdoğan’ın Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu dönemde
temelini attığı kültür sarayı hala bekiliyor. 45 bin metrekarelik
alana kurulu Sütlüce Kültür Merkezi, sinema, tiyatro, konser,
kongre ve sergi saraylarının birarada bulunduğu bir kompleks.
Proje, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bu yılki öncelikli
hedefleri arasında yer alıyor. Balta: "Sütlüce'nin yüzde 60'ı
tamamlandı" İstanbul Büyükşehir Belediye Fen İşleri Müdürü Yunus
Balta, Sütlüce Kültür Merkezi'nin kaba inşaatının bittiğini
belirterek, "inşaat çalışmalarının yüzde 60'ı tamamlandı. İnşaatın
kapı, cam, çerçeve gibi ince inşaatı kaldı" dedi. Büyükşehir
Belediye Başkanı Kadir Topbaş, "müteahhitle el sıkıştıklarını
söylerek, inşaatın 2005 sonunda biteceğini belirtti. Şehristanbul
Derneği Başkanı Atilla Tuna ise, "önümüzdeki on yıl içinde buradaki
değişimi hep birlikte göreceğiz. Umarım projeler bir an önce
bitirilir ve İstanbul hakettiği yere gelir ve özellikle turizmde
markalaşır" diye konuştu. Projenin en zor aşaması, tersaneler
Tersanelerde ise söz sahibi çok. Öncelikle Deniz Kuvvetleri'ne ait
Taşkızak ile denizcilik işletmelerine ait Camialtı ve Haliç
tersanelerinin belediyeye devredilmesi gerekiyor. Ve bu da
belediyenin kesenin ağzını açması anlamına geliyor. Deniz
Kuvvetleri Komutanlığı tersaneler ve Kuzey Deniz Saha Komutanlığı
binalarına karşılık belediyeden Gölcük ve Heybeliada gibi farklı
noktalarda 80 bina yapmasını talep ediyor. Şimdilik taslak protokol
hazır Anlaşma olursa tersaneler ve binalar iki yıl içinde
belediyeye devredilecek. Bu da 200 milyon YTL demek. Denizcilik
işletmelerine bağlı Haliç tersanesinin de belediyeye devri içi eli
kulağında yorumları yapılıyor. 2010 yılı Avrupa Kültür başkenti
olmaya aday, İstanbul Haliç Kültür Projesi hayata geçirilirse
önemli bir avantaj sağlayacak. Toplam 500 trilyon lira, yani 500
milyon YTL bulunabilirse Haliç belki de altın boynuz yerine kültür
boynuzu olarak anılacak. Haber: Başak Çubukçu Kaynak: CNNTÜRK