Güvenilmez sözüne hapis geliyor

Hürriyet Gazetesi'nin haberine göre, BDDK’nın hazırlayıp tartışmaya açtığı Kredi Kuruluşları Kanunu taslağı, bankacılık alanındaki suç ve cezaların kapsamını genişletiyor. Taslağın 15 maddesinin suç ve cezalara ayrıldığı dikkati çekiyor. Taslak, ‘Piyasalara güvenilmez’ sözüne bile 3 yıl hapis öngörüyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nca (BDDK) hazırlanarak sektörde tartışmaya açılan Kredi Kuruluşları Kanunu (KKK) taslağında, bankacılık suç ve cezalarında genişleten ve ağırlaştıran suç ve cezalar yer alıyor.

Yeni taslağın bir bölümü idari, bir bölümü de adli olmak üzere 15 maddesi suç ve cezalara ayrıldı. Taslağın aynen yasalaşması halinde, bankaların adını telaffuz etmeden dahi ‘güvenilirliği zedeleyici’ ifadeler kullanana 3 yıl hapis cezası öngörülüyor. Diğer yandan, bankaların şöhretini olumsuz etkileyecek haberler ‘asılsız olmasa bile’ suç sayılarak 3 yıllık hapis cezasına bağlanıyor. Kamuoyunda hortumculuk olarak bilinen bankacılık suçunu ‘zimmet’ sayarak 20 yıl hapis cezası öngören taslakta yer alan başlıca suç ve cezalar şöyle:

‘PİYASALAR GÜVENİLMEZ’ DİYENE 3 YIL:

Belirli bir banka veya ÖFK adı belirtmeden, ‘genel olarak’ bankaların, ÖFK’ların güvenilir olmadığını, mali bünyelerini olumsuz etkileyecek şekilde Basın Yasası’nda sayılan araçlar, radyo, tv, video İnternet, kablolu yayın veya elektronik bilgi iletişim araçları vb. araçlardan biri ya da birkaçı aracılığıyla yayan gerçek kişiler ile tüzel kişi görevlileri, 1-3 yıl hapis, 10-20 milyar liraya kadar ağır para cezası.

KRİZE SÖYLENTİSİ ÇIKARANA 2 YIL:

Bankacılık sisteminde veya finansal piyasalarda kriz ortamının doğmasına sebep olacak veya doğmasını kolaylaştıracak nitelikte söylentiler yayanlara bir yıldan 2 yıla kadar hapis.

SIR SAKLAYANA 3 YIL:

Banka görevlilerine atfedilen sır saklama yükümlülüğüne uymayanlara 1-3 yıl hapis, 10-20 milyar lira para cezası.

HORTUM ZİMMET SAYILACAK:

TMSF’ye geçen bankanın yönetim ve denetimin elinde bulunduran gerçek kişi ortakları banka kaynaklarını bankanın emin çalışmasını tehlikeye düşürecek biçimde, doğrudan veya dolaylı olarak kendilerinin veya başkalarının menfaatine kullandırıp bankayı zarara uğratarak kendilerinin veya başkalarının malvarlı artıyşına neden olmaları zimmet olarak kabul edilecek.Bu fiileri işleyenler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar ağır hapisve 20 milyar liradan 80 milyar liraya kadar ağır para cezası verilecek.

İZİNSİZ İZLENİM YARATMA SUÇU:

BDDK’dan izin almadan reklam, ilan ve açıklamalarla, banka veya ÖFK gibi faaliyet gösterdikleri ‘izlenimi yaratacak’ söz ve deyimleri kulanan 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, 5 milyar liradan 10 millar liraya kadar ağır para cezası. İzin almadan bankacılık veya ÖFK faaliyetinde bulunanlara ise 3 yıldan 5 yıla kadar hapis, 15-25 milyar lira ağır para cezası, kapatma.

İSTENEN ÖNLEMİ ALMAYAN BANKACIYA 4 YIL:

BDDK’nın istediği önlemleri almayan banka ve ÖFK’ların işlerini fiilen yönetenlere 2-4 yıla kadar ağır hapis, 10-25 milyar liraya kadar ağır para cezası. Bu fiiler nitelikli paya sahip ortak-iştiraklere yarar sağlamak amacıyla yapılırsa, 4-6 yıla kadar ağır hapis, en az 25 milyar lira olmak üzere sağlanan yararın 5 katı.

BELGE VERMEYENE DE SAKLAYANA DA 3 YIL:

Denetim görevlilerinin ve bağımsız denetim kuruluşlarınca istenen bilgi ve belgeleri vermeyen ve görev yapmalarına engel olanlara, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, 5 milyar liradan 15 milyar liraya kadar ağır para cezası. Belgeler saklanırsa 1-3 yıla kadar hapis, 5 milyar liradan 15 milyar liraya kadar ağır para cezası.

Mevduat çekilmesini engelleyene 2 yıl hapis

KREDİ Kuruluşları Kanunu taslağı, banka görevlilerinin mevduat çekilmesini engellemesine ceza öngörüyor. Bu madde de şöyle: ‘Mevduat sahiplerinin mevduatlarını, özel cari hesap tasarruflarını, katılma hesabı sahiplerine, tutarları almalarını engelleyen banka ve ÖFK görevlilerine 6 ay-2 yıl hapis, 1-10 milyar lira ağır para cezası.’

İtibar zedeleyen e-mail’e ceza geliyor

KREDİ Kuruluşları Kanunu taslağının dikkat çekici ceza maddelerinden biri de şöyle: ‘Basın Yasası’nda sayılan araçlar, radyo, tv, internet, kablolu yayın, elektronik bilgi iletişim araçları vb. yayın araçlarından biri ya da birkaçı vasıtasıyla bankanın veya özel finans kurumlarının itibarını kırabilecek, şöhretine veya servetine zarar verebilecek husus isnat eden ‘asılsız olsun olmasın’ bu nitelikte haber yayan gerçek kişi ve tüzel kişi görevlileri 1-3 yıla kadar hapis, 10-20 milyar lira ağır para cezası.’

BDDK: Bankalar 50 milyar sigortaya hazır

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye bankacılık sisteminin sınırlı mevduat güvencesine geçmeye hazır olduğunu bildirerek, sistemdeki mudi sayısının yüzde 99’unun mevduat tutarının 1 Temmuz’da geçilecek 50 milyar liralık sınır dahilinde olduğunu açıkladı.

Açıklamadaki verilere göre, 2001-2004 döneminde bankacılık sektörünün toplam aktifleri 117.7 milyar ABD Doları’ndan 194.1 milyar ABD Doları’na, mevduatın da 76.6 milyar dolardan 120.6 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde sermaye yeterliliği rasyosu, yüzde 9.3’ten yüzde 34.6’ya yükseldi. 2000 yılında negatif olan sektör kárlılığı, 2003 sonunda 4 milyar 18 milyon dolara ulaştığı belirtildi.