Gürsel Erol'un dedesi Diyap Ağa kimdir? Meşhur konuşması
Abone olELAZIĞ CHP milletvekili Gürsel Erol gündemin ilk sırasında. Kemal Kılıçdaroğlu'nu korkutan Gürsel Erol'un dedesi Diyap Ağa bakın kimdir? Gürsel Erol'un alevi ve Kürt kökenli dedesinin meşhur Meclis konuşması.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu dün PM'yi toplayıp aldığı kararla gündemde. Elazığ'da 41 yıl sonra CHP'ye zafer kazandıran milletvekili Gürsel Erol'un partiden kovulması için karar çıkarttı. Sebebi de Gürsel Erol'un seçim yenilgisi sonrasında Kılıçdaroğlu ve yönetimin istifasını istemesiydi. Peki Kemal Kılıçdaroğlu'nu bu kadar korkutan Gürsel Erol kimdir? Kılıçdaroğlu niye bu kadar panik oldu dersiniz...
Gürsel Erol sıradan bir isim değil. 24 Haziran seçimlerinde Elazığ'daki başarısı da ilk değil. Daha önce de CHP'nin vekil çıkaramadığı Tunceli'den milletvekili seçilmişti. Gürsel Erol'un büyüsü ise mazisinden geliyor. O meşhur Diyap Ağa'nın torunu...
Diyap Ağa kim derseniz?
1921 yılında Meclis'in işgale karşı taşınması gündeme geldiğinde kürsüye çıkıp 'Buraya kaçmaya mı geldik. Buyurun gidin ama ben gidemem. Tek başıma bile olsam, bayrağım, dinim ve vatanım için son kurşunuma kadar savaşırım. Son kurşunu da kafama sıkarım' diyen efsane bir isim.
Dersimli Meşhur Diyap Ağa kimdir?
Diyap Ağa, 1852'de Çemişgezek'de dünyaya geldi. Kürt ve alevi bir ailenin çocuğu olan Diyap Ağa, Ferhatuşağı Aşireti'ndendi. Hemen hemen tüm Dersimli aşiretler gibi kökleri Orta Asya, Horasan'a dayanıyordu. 17. Yüzyılın sonlarında Dersim'e göç etmişlerdi.
Aşireti bir kadın yönetiyordu
Diyap Ağa'nın babası Seyithan Ağa'nın 3 çocuğu oldu. Diyap, Hüseyin ve Ane Hatun. Hüseyin hiç evlenmedi. Ane Hatun ise Diyap Ağa'nın meclise gittiği zamanlarda aşireti yönetti. Diyap Ağa çok genç yaştan itibaren aşiret reisi oldu. 2 evlilik yaptı. İlk evliliğinden çocuk sahibi olmadı. İkinci evliliği Sultan Hatun'dan ise tam 7 çocuğu oldu. Veli, Mahmut, Hüseyin, Hasan, Süleyman, Elif ve Nare. Ailenin büyük çoğunluğu soyadı kanunundan sonra Yıldırım soyadını aldı. Eski Çankaya Belediye Başkanı Doğan Taşdelen de aynı aileye mensuptur.
Tunceli onun sayesinde il oldu
Diyap Ağa, ilk mecliste Dersim mebusu olarak Ankara'ya davet edildi.
İlk mecliste Mustafa Kemal'in Dersim özel temsilcisi gibi görülen Diyap Ağa, kısa süreli parlamento hayatında hiç komisyonda yer almadı. Ama verdiği iki önerge ve iki kürsü konuşması var ki ikisi de birbirinden etkili ve iz bırakan çıkışlar oldu. Bunlardan biri Tunceli'yle ilgiliydi. 1922'de Dersim'in yani Tunceli'nin Elazığ'dan ayrılıp vilayet yapılmasını teklif etti. Atatürk'ün de desteğiyle bu teklifi kabul edildi. Tunceli o önerge ile il oldu.
Diyap Ağa'nın Kürt-Türk konuşması
Dersimli Diyap Ağa'nın Meclis'te yaptığı kürsü konuşmasından biri Lozan'da Kürtlerin temsil edilip edilmeyeceği tartışmaları sırasında oldu. Diyap Ağa kürsüye çıktı ve ayrı bir Kürt temsilcisi gönderilmesi talebini şu sözlerle kestirip attı:
-'Hepimiz biriz. Ne Türklük ne Kürtlük davası vardır. Hep biriz; kardeşiz. Ama düşmanlar bizi birbirimize saldırtmak için tuzaklar kuruyorlar. Sen şöylesin, ben böyleyim filan diye hile yapıyorlar. Ülke ne kadar ileri giderse o kadar iyidir. Bizim dinimiz diyanetimiz birdir. Bazıları bilmiyorlar, birçok şey söylüyorlar. Lailahe İllallah Muhammedin Resulallah! İşte bu...'
Burada bir not düşelim. Diyap Ağa Alevi'ydi. Buna karşın konuşmasının finalinde yaptığı gibi birleştirici temel unsur olarak hep İslam dinine vurgu yapıyordu.
İsyana katılmadı bağımsız Kürt devletini engelledi
Diyap Ağa'nın milli mücadeledeki en büyük rolü Koçgiri İsyanı'nda oldu. Sivas, Dersim ve Erzincan Bölgesi'ni kapsayan ve tarihimizdeki en
Diyap Ağa mebusluğunun sona erdiği yıllarda patlak veren Şeyh Sait isyanına da destek vermedi. Şeyh Sait'i bir bela olarak niteledi.
büyük Kürt ayaklanmalarından kabul edilen Koçgiri İsyanı'na Diyap Ağa destek verseydi Ankara hükümetinin işi çok zorlaşacaktı. Koçgiri aşiret reisi Alişan bey, bizzat gelip Diyap Ağa ile görüştü. Bağımsız Kürt devleti kurmalarının an meselesi olduğunu anlattı. Israr etti. Ama Diyap Ağa, anlatılanları dinlemedi bile. 'Hayır' dedi. 'Biz hükümetin yanındayız. Hepimiz biriz; isyanda dökülecek kanın, yitecek canların vebali boynunuzadır'.
Efsane konuşması : Kaçmaya mı geldik!
Diyap Ağa'yı Türk siyasi tarihinde unutulmaz kılan efsane konuşması Büyük Millet Meclisinin Kayseri'ye taşınması sırasında yaptığı konuşmadır.
Tarih Ağustos 1921.
Meclisin önemli bir kısmında olası bir işgale karşı meclis binasının en güvenli sayılabilecek yer olan Kayseri'ye taşınması fikri hakimdir. Diyap Ağa Meclis kürsüsüne çıkar ve şunları söyler:
-'Biz buraya kaçmaya mı geldik, yoksa kavga edip ölmeye mi? Eğer meclisi taşımak istiyorsanız buyurun gidin. Ama ben gidemem. Tek başıma bile olsam, bayrağım, dinim ve vatanım için son kurşunuma kadar savaşırım. Son kurşunu da kafama sıkarım. Bu böyle biline...'
Diyap Ağa'nın 1923'de milletvekilliği sona erdi. 1935'de 83 yaşındayken yaşama veda etti ve Çemişgezek'deki Ekrek Köyü'ne gömüldü. Uzun yıllar mezarı yaptırılamadı. Yıllar sonra torunu Gürsel Erol dedesinin mezarını yaptırmak için çalıştı. PKK mezarın yapılmasına karşı çıktı, yıktırma tehdidinde bulundu. Ancak yine de mezar yapıldı. İşte Gürsel Erol böyle bir dedenin torunu. Sanırız Kemal Kılıçdaroğlu'nu bu kadar korkutan Diyap Ağa'nın ruhu olsa gerek.