Gümrük yönetmeliğinde değişiklik

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu yönetmelik değişikliği ile Gümrük Yönetmeliği’nin 25 maddesi ve 4 ekinde değişiklik yapıldı.
Yapılan bu yönetmelik değişikliği ile öncelikle 11 Nisan 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 6455 sayılı “Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına Dair Kanun” kapsamında yapılan düzenlemelere açıklık getirilmesi ve uygulamada yeknesaklığın sağlanmasını teminen gerekli düzenlemeler gerçekleştirildi.
Muayene işlemleri sırasında veya eşyanın tesliminden sonra yapılan kontrollerde, eşyanın diğer kurumlarca gerçekleştirilecek denetimlere tabi olmakla birlikte değilmiş gibi beyan edildiğinin tespiti halinde, ilgili kuruma yapılan yönlendirme veya bilgilendirme neticesinde denetim sonucunun olumsuz olması ve eşyanın tabi olması gereken ithalat ve ihracat kontrollerinin yapılmadığı halde yapılmış gibi gösterilmesi halinde, eşyanın gümrük vergilerinin tahsil edilmesinin yanı sıra, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası uygulanarak söz konusu eşyanın kamunun mülkiyetine geçirileceği yönünde açıklayıcı hüküm getirildi.
Beyannamenin tescil işlemi öncesinde diğer kurumlar tarafından gerçekleştirilen kontroller sonucunda eşyanın insan ve çevre sağlığına zararlı olduğunun tespiti halinde eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde imha edilemeyeceği yönündeki hükme istisna getirilerek, ilgili kurum mevzuatı çerçevesinde söz konusu eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde imhasına imkan tanındı.
Gümrük Kanununun 235 ve 236. maddelerinde yer alan “belirgin bir şekilde farklı cinste eşya”; beyan edilenden açıkça farklı olduğu tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın kolayca anlaşılabilen ve gümrük vergileri ve/veya ticaret politikası önlemleri açısından farklılık oluşturan eşya olarak tanımlandı.
Gümrük vergilerinin yükümlüsüne ne şekilde tebliğ edileceğine ilişkin bir açıklama getirilerek, buna göre, gümrük vergileri, BİLGE programının uygulanabilir olduğu idarelerde sistem üzerinde, BİLGE programının bulunmadığı idarelerde veya beyanın sözlü olarak yapıldığı hallerde (örneğin; yolcu beraberi işlemleri) ise ilgili belge üzerinden yükümlüsüne tebliğ edilecek.

VERGİ ASLININ ZAMANAŞIMI SÜRELERİ, BUNLARIN CEZALARI İÇİN DE GEÇERLİ HALE GETİRİLDİ
Gümrük vergilerinin ek tahakkuku ve bunlara ilişkin ceza kararlarının yükümlüye tebliğ edilmesi ile ilgili olarak, aynı konuda çok sayıda gümrük beyannamesi bulunduğu durumlarda, her bir beyanname kapsamı gümrük vergileri ve bunlara bağlı cezalar için vergi ve cezaların türlerine göre ayrı ayrı karar düzenlenerek ayrı ayrı tebligat yapılması şeklinde sürdürüle gelen uygulamadan kaynaklanan iş gücü, zaman ve malzeme israfı ile yaratılan gereksiz bürokrasi ve takip zorluğu ortadan kaldırıldı.
Gümrük Kanunu ile Kabahatler Kanunundaki zamanaşımı sürelerinin farklı olması sebebiyle, gümrük vergileri zamanaşımına uğradığı halde bu vergiye bağlı cezalar zamanaşımına uğramıyordu. Yapılan düzenleme ile vergi aslının zamanaşımı süreleri, bunların cezaları için de geçerli hale getirildi.

STAJYERLİK VE GÜMRÜK MÜŞAVİR YARDIMCILIĞI
Gümrük müşaviri ve müşavir yardımcısı olabilmek için aranan 3 yıllık çalışma ve staj süresi, Kanunda yapılan düzenleme ile müşavirlik için 2 yıla, yardımcılık için ise 1 yıla düşürüldüğünden, yönetmelikte yer alan staj süreleri de buna uygun paralel olarak değiştirildi.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu gereğince; bir fiil ile birden fazla kabahatin işlenmesi halinde en ağır idarî para cezası verilir ve bir fiil hem kabahat hem de suç olarak tanımlanmış ise, sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanabilir. Gümrük Yönetmeliğinde de Kabahatler Kanununa uygun olarak içtima hükümlerinin uygulanmasına yönelik düzenleme yapıldı.
Ceza kararının Türkiye’de yerleşik olmayan kişi adına düzenlendiği durumlarda, karar takibatını kolaylaştıracak tüm bilgilere ceza kararında yer verilmesi sağlandı.
Eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine ilişkin kararlar ile ilgili olarak; kararın kimler tarafından ne şekilde alınacağı, kararda hangi bilgilerin olması gerektiği ve bu kararın yükümlüsüne tebliğ edileceğine yönelik düzenleme yapıldı.

GÜMRÜK İŞLEMLERİNİN UYGULANMASI SIRASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLARIN ÇÖZÜMÜ
Diğer taraftan, söz konusu Yönetmelik değişikliği, gümrük işlemlerinin uygulanması sırasında karşılaşılan sorunların çözümü ve uygulamada birliğin sağlanmasını teminen aşağıda belirtilen hususlarda yapılan şu düzenlemeleri de kapsıyor:
Yönetmelikte yapılan değişiklik ile ülkemiz için farklı ticaret endekslerinin geliştirilmesi, bunların kamuoyuna açıklanması ve sistematik politika notlarının oluşturulması hedeflendi.
Bakanlıkça temin edilen ve liman sahalarına yerleştirilen tarama sistemlerinin bakım ve onarım giderlerinin Bakanlığımızca karşılanmasına yönelik düzenleme yapıldı.
Yükümlülüklerden kaynaklanan maliyetlerin kimin tarafından karşılanacağı konusunda gümrük idaresi, liman işleticileri ve mükellefler arasında ortaya çıkan yanlış anlama ve uyuşmazlıkların ortadan kaldırılması amacıyla ve ilgili yükümlülüklere ilişkin olarak; Gümrük Kanununun 66 ve Gümrük Yönetmeliğinin 189. maddelerinde gerekli düzenlenmelerin yapılmış olması nedeniyle, söz konusu bentler yürürlükten kaldırıldı.
Gümrük idaresince muayene ve kontrol edilecek eşyaya ilişkin gümrüklü yer ve saha işleticileri tarafından yapılan işlemler dolayısıyla, mükelleflerden alınacak azami bedellere ilişkin usul ve esasların gerektiğinde Bakanlığımızca belirlenebileceği hüküm altına alındı.

YÜK MANİFESTOSU EŞYALARININ BEYANI ’SÖZLÜ BEYAN’ KAPSAMINA ALINDI
Türkiye Gümrük Bölgesi’ndeki bir yerden diğer bir yere transit rejimi altında taşınan eşyanın varış yerinde gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutularak işlemlerinin tamamlanması gereken süreye ilişkin düzenleme yapıldı.
Yük manifestosu ile gelen ve gönderilen eşyanın gümrük idaresine beyanı, “sözlü beyan” kapsamına alınarak bu eşyanın gümrük işlemleri kolaylaştırıldı.
İzinle gümrük antrepolarına konulabilecek eşyanın buralara alınmasına ilişkin yetki, gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerine verildi.
Antrepoda eşya devrinde devreden ve devralan tarafından gümrük idaresine sunulacak belgeler ile eşyanın mülkiyeti ile ilgili olarak devri önleyici durumlara açıklık getirildi. Ayrıca, eşyayı devralan tarafından yeni bir antrepo beyannamesi verilmesi gerektiği hükme bağlandı.
Antrepolarda tamamen veya kısmen üçüncü ülke menşeli girdiler kullanılarak elleçleme işlemine tabi tutulan eşya ile serbest bölgelerde tamamen veya kısmen üçüncü ülke menşeli girdiler kullanılarak işleme tabi tutulan eşyanın A.TR Dolaşım Belgesi ile Avrupa Birliğine gönderilmek istenilmesi durumunda; eşyaya ilişkin üçüncü ülke menşeli girdilerin, yürürlükteki mevzuatta öngörülen vergi oranları üzerinden vergilendirilebilmesine imkan tanındı.
Antrepo sahalarının daha etkin kullanılabilmesini teminen, gümrük gözetimine engel olmamak koşuluyla ve eşya cinsi de göz önünde bulundurularak, farklı beyanname muhteviyatı eşyanın bir arada istiflenmek suretiyle depolanmasına gümrük idaresince izin verilebilmesi yönünde düzenleme yapıldı.
Gümrüklü saha dışında, gümrük idaresi bulunan deniz ve hava limanları dışında veya iç gümrüklerde gümrük müdürlüğüne bitişik olmayan yerlerde geçici depolama yeri açılmasının talep edilmesi halinde, açılacak geçici depolama yerinde kapalı alan şartının aranması atıl yatırımlara sebebiyet verebilecek. Bu nedenle, aynı firmanın bir gümrük müdürlüğü denetiminde kapalı alanı bulunan geçici depolama yerinin bulunması ve buranın ihtiyacı karşılıyor olması durumunda, 3 bin metrekarelik kapalı alan şartının aranmaması yönünde düzenleme yapıldı.

LPG DEPOLANAN ANTREPOLAR, AKARYAKIT ANTREPOSU OLARAK KABUL EDİLECEK
Bakanlığa intikal eden tereddütlerin giderilmesini teminen, LPG depolanan antrepoların akaryakıt antreposu olarak kabul edileceği yönünde düzenleme yapıldı.
Gümrük Yönetmeliğinin 11 no’lu ekinde yer alan bazı maddelerin fire oranlarına ilişkin liste, 2013 yılı Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde yer alan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları (GTİP) esas alınmak suretiyle güncellenmiş ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi doğrultusunda sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) anılan eke ilave edildi.
Gümrük Yönetmeliğinin 55 ve 56 no’lu eklerinde yer alan izin başvurusu ve izin için kullanılan belgelerde geçici ithalat rejimi açısından tahsis yerinin belirtilmesine imkan tanındı.
Gümrük Yönetmeliğinin 82 no’lu ekinde yer alan usulsüzlük cezasını gerektiren fiiller arasında, antrepoya alınan eşyanın düzenli ve sayılabilecek şekilde depolanmaması hususu yer almakta iken, aynı durum geçici depolama yerleri ve gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerlere alınan eşya için de geçerli olabileceğinden söz konusu fiil kapsamına geçici depolama yerleri ve gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerler de ilave edildi.
(İHA)