Gülen gölgesinde Alevi toplantısı

Türkiye’de siyaset Alevileri, seçim dönemlerinde hatırladı; sonrasında hep unuttu. AB süreci de Alevilerin toplumsal beklentilerinin karşılanmasında rol oynamadı. Hatta, AB ilerleme raporlarında Alevilerden “azınlık” diye bahsedilmesi şiddetli tartışmalara yol açtı.

Yine de AB’nin istekleri doğrultusunda Alevi cemaatine bazı açılımlar yapıldı. Alevi dernekleri sorunlarına ortak çözüm aradı. Bu konuda yapılan son toplantı, Fethullah Gülen’in etkin olduğu bilinen “Abant Platformu” önderliğinde gerçekleştirildi. “Aleviliğin Tarihi, Kültürel, Folklorik ve Aktüel Boyutları” konulu iki gün süren toplantıya Alevi ve Sünni 45 aydın katıldı. Gülen gölgesinde yapılan bu toplantıya hükümeti temsilen Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik geldi. Parti liderlerinden bir tek Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Mehmet Ağar vardı. Alevi oylarına talip olan birçok siyasi parti lideri ve temsilcisinin toplantıda yer almaması, kulislerde partilerin Gülen’e olan tavrı olarak yorumlandı. Alevi kesimin önde gelen simalarından Prof. Dr. İzzettin Doğan’ın başında bulunduğu Cem Vakfı, Almanya Alevi Federasyonları ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneği gibi örgütler de toplantıya katılmadı.

Öte yandan toplantıda hükümet ve Diyanet İşleri Başkanlığı üst düzeyde temsil edildi. Bakan Çelik’in dışında, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Mehmet Görmez, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyza Bilgin, G.Ü. Çorum İlahiyat Fakültesi’nden Doç. Dr. Osman Eğiri, Yardımcı Doç. Ali Yaman, Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Niyazi Öktem, araştırmacı yazar Reha Çamuroğlu, Konya Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fak. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasin Aktay, Alevi Federasyonları Başkanı Doğan Bermek, sanatçı Ali Rıza Binboğa, Gazi Üniversitesi’nden Armağan Elçi de toplantıdaydı.

HÜKÜMETİN ALEVİ MANEVRASI

Toplantı, Nur cemaatinin Alevilik ile ilgili bilgisizliğini gidermek ve Alevileri, hükümet ile diyanete yakınlaştırmak görüntüsü veriyordu. Alevi kesimin bazı önde gelen isimleri, hükümetin bu meseleyi dolaylı yollardan çözmek istediği değerlendirmelerinde bulundu. Alevi-Bektaşi kavramlarının Diyanet İşleri Başkanlığı’nın tarihinde ilk kez bu denli gündeme gelmesi ise entelektüel çevrelerce siyasi bir manevra olarak değerlendirildi.

‘BAKAN TİYATRO OYNUYOR’

Abant Platformu’nu oluşturan Alevi ve Sünni aydınlar, Hüseyin Çelik’in “Alevilik sadece Türkiye’nin değil dünyanın bir gerçeğidir, gündüz ortasında gözünü kapayanlar sadece kendilerine gece yapar” şeklinde başlayan konuşmasını samimi bulmadı. Ortak görüş, Alevi kanaat önderlerine danışılmadan ders kitaplarında yer alan dini bilgilerin, Sünni baskısı altında hazırlandığıydı. Yrd. Doç. Dr. Ali Yaman, Bakan Çelik’in konuşmasını değerlendirirken, “Türkiye’de bu tiyatronun oynanmasına gerek yok” diyerek eleştirdi.

CEVAHİR KONSÜLÜ BENZETMESİ

Toplantının son gününde hazırlanmaya çalışılan bildirge, tartışmalara yol açtı. Bildirgede yer alan “İslam tarihi ve Türk-İslam kültürünün önemli ve özgün yüzlerinden biri olan Aleviliğin tarihi arka planı, teolojik karakteri, kültürel ve folklorik boyutu ile ilgili gözlenen bilgi eksikliklerinin bir an önce giderilmesi....” ifadeleri tepkiye neden oldu. Ankara Hüseyin Gazi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Ali Yıldırım, “Siz konsül müsünüz? Aleviliği tanımlama hakkını size kim verdi? Yırtın atın o metni!” dedi. Mutabakata varılan konularda dahi derin uçurumlar olduğu gerçeği ortaya çıktı.

Buyurun Aleviler...

TOPLANTIYI düzenleyen platformun Fethullah Gülen’e yakınlığı ve sorunlara farklı yaklaşımların neden olduğu ayrılıklar aydınların sözlerinde ortaya çıktı. Aleviliğin masaya yatırıldığı iki günlük toplantıda öne çıkan ifadeler şunlardı:


REHA ÇAMUROĞLU: Güncel anlamdaki Alevi meselelerini izah etmek yüzeysellikten öteye geçemedi. Bazı sorunları zamana bırakmayı ise çözümün ta kendisi sanıyoruz. Bu durumda biz Aleviler de bazen adresi şaşırıyoruz. Sorunların çözümünü bazı yanlış öznelerle aradığımızı düşünüyorum.


Doç. Dr. ALİ YAMAN: Aleviliğe sadece dini perspektifte bakarak bir yere varmamız mümkün değildir. Konuyu sosyo ekonomik, politik olarak da incelemeliyiz. Devletin dini kaynaklarını değerlendirmeye çalışması ve ilahiyatçıların doğrusu budur demesi yanlıştır. Yurtdışına birkaç dedeyi göndermekle konuya meşruiyet kazandırılamaz.


Prof. Dr. NİYAZİ ÖKTEM: Son 9 senedir yapılan bu toplantılar Türkiye’deki değişik entellektüel kesimler arasında diyalog ortamı arıyor. Sadece Türkiye değil yurtdışında Mısır’da, Brüksel’de de buna benzer toplantılar yapılıyor. Fikir farklılıklarının bir sürtüşme kaynağı olmaması, tam tersine birleştirici hale gelmesi amaçlanıyor. Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı içerisinde başladı bu. Abant Platformu, başka bir ifade ile Fethullah Gülen’in sanki onursal başkanı olduğu toplantı onu aştı. Değişik eğilimdeki insanların kavga gürültü olmadan bir araya gelmesi... Alevilik bir tabuydu. Aşılması zor bir konuydu. Şimdi onu da konuşalım: Buyurun Aleviler...

BERMEK: YÜZEYSEL TOPLANTI

Toplantıda ele alınan konular ve üretilen “çözümler” katılanları tatmin etmeye yetti mi? Bu sorunun yanıtı, Alevi Federasyonları Başkanı Doğan Bermek’in değerlendirmesinde netleşti. Bermek, iki gün süren ve uzlaşının arandığı toplantıyı “yüzeysel” olarak nitelendirdi ve “Türkiye’de Alevi sorunu diye bir sorun yok. Sadece Aleviliğin statüsü ve inançların pratik hayatta özgürce ifade edilmesi başta olmak üzere sorunlar var. Abant Platformu’nda konuşulan konular da son derece yüzeysel ve şekilciydi” diye konuştu.

Kaynak: Akşam