Gül'den İran'a 'açılım' dersi

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, resmi ziyaret için bulunduğu İran’da Türk gazetecilerle sohbet toplantısı düzenledi. Cumhurbaşkanı Gül, Ortadoğu’da yaşanan olaylar ve buna bağlı olarak Sayıştay yasası, İran ile ekonomik ilişkiler ve İran ile uluslararası kamuoyunu ilgilendiren nükleer konular hakkında açıklamalarda bulundu.

İlk olarak Ortadoğu ve Arap ülkelerinde görülen halk ayaklanmalarını değerlendiren Cumhurbaşkanı Gül, çok daha önceleri bölge liderleri, krallar ve başbakanlarla yaptıkları görüşmelerde bu konuda uyarılarda bulunduklarını kaydetti. Bu mesajları iletirken samimi bir şekilde art niyet olmadan konuştuklarını belirten Cumhurbaşkanı Gül, bu fikirlerin de tamamen kendi fikirleri olduğunu ve başkalarının düşünce ya da mesajlarını taşımadıklarını ifade etti. 

İran'da bugün gerçekleştirilen gösterileri, internet ve telefonla iletişimin kesilmesini değerlendiren Gül, “Çağ farklı bir çağ, telefonlar kapandı ama TV’ler her şeyi gösteriyor.” yorumunda bulundu. Gül, bugün İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile düzenlediği basın toplantısında kullandığı ifadelerin de "açık bir mesaj olduğunun" altını çizdi.

TÜRKİYE DEMOKRASİSİNİ KENDİ İNİSİYATİFİ İLE YEŞERTTİ

Türkiye’nin ise kendi inisiyatifi ve dinamikleriyle demokrasiyi geliştirdiğini, tabularını kendi eliyle kaldırdığını ve hukukunu geliştirdiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, daha 3 sene önce Türkiye’de kaldırılması düşünülemeyen birçok yasaklar olduğunu anımsattı.
Millet olarak Türkiye’nin bütün bunları değiştirdiğini kaydeden Gül, buna örnek olarak da Sayıştay yasasını verdi. Sayıştay yasasının ekonomik şeffaflık getirdiğini vurgulayan Abdullah Gül, Ortadoğu’da kaynakların nasıl kullanıldığı ile ilgili denetim olmadığı için bu olayların yaşandığını belirtti. Gül, bölge ülkelerindeki yolsuzluk, hırsızlık gibi olayların da hep bu boşluktan dolayı yaşandığını anlattı.

SAYIŞTAY YASASI BAŞKA TARTIŞMALARA KURBAN EDİLDİ

Ancak Türkiye’de Sayıştay yasasının başka bir tartışmaya kurban gittiğini belirten Gül, “Halbuki çok önemliydi, son yılların en önemli yasalarından biriydi.” dedi. Sayıştay’ın çalışması ve yasa hakkında da bilgi veren Abdullah Gül, “Sayıştay nerede 1 kuruşuk devlet harcaması olur, hepsini inceleyecek. Askerden belediyeye kadar. Sadece incelemeyecek, performansını da ölçecek. Yasa, askeri şeylerin rapor edilip edilmemesi tartışmasına kurban gitti.” ifadelerini kullandı.

Sayıştay’ın yeni yasayla “askeriyenin nesi var nesi yok hepsini denetleyeceğini, hepsinin kaydını tutacağını” ifade eden Gül, yasanın Türkiye’de hiç olmayan “tam hesap verebilirliğin, kayıt tutmanın, performans ölçmenin var olduğu bir yasa” olduğunu kaydetti. Ancak Türkiye’de yasanın ne konuşulduğunu ne de üniversite hocaları tarafından hakkında makale yazıldığını kaydeden Gül, yasayı Sayıştay üyelerine bile anlatmakta zorlandıklarını ifade etti.

Sayıştay yasasının “köklü bir reform” olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Gül, yasanın sivil, asker, polis hepsini içerdiğini, hepsinin harcamalarını kuruşu kuruşuna rapor edileceğini, hem iç denetim hem de dış denetim yapılacağını söyledi.

Sayıştay yasasının örtülü ödenekleri kapsayıp kapsamadığının sorulması üzerine ise Gül, örtülü ödeneklerin kendi içinde denetlenerek gittiğini söyledi. Örtülü ödeneklerin kamu harcamaları içinde bir yer tutan harcamalar olmadığını kaydeden Abdullah Gül, kendi içinde de denetlemesi olduğunu belirtti.

ÜLKEYİ DAHA İYİ NASIL YÖNETİRİM MUHALEFETİ

Bir ülkede ekonomik reformlar yapılırsa muhalefetin de “ülkeyi nasıl daha iyi yönetirim” şeklinde muhalefet yapacağını anlatan Cumhurbaşkanı Gül, bunu başarıyla geçen ülkeler olduğunu belirterek Endonezya’yı örnek verdi. Gül, bölgedeki olaylarla ilgili son olarak “Olup bitenler herkese ders, herkes kendisine çeki düzen verecek. Kim ders çıkartırsa kazanır.” dedi.
Türkiye’nin reformları yaparken AB’yi izlediği; ancak bu ülkelerin bir kriter manzumesi olmadığının hatırlatılması üzerine ise Gül, Türkiye’nin dinamosunun içeriden değil dışarıdan olduğunu kabul etti. Gül, “Herkes birbirini örnek alacak.” dedi.

İRAN’DA AMBARGO İÇERİDEN GELİYOR, DIŞARIYA GEREK YOK

İran’a yönelik ambargo ve yaptırımların ticari ilişkileri nasıl etkileyeceğinin de sorulması üzerine Cumhurbaşkanı Gül, İran için “Ambargo içeriden geliyor, dış ambargoya gerek yok.” dedi. İran’da “yüksek duvarlar, korumacı politikalar” olduğunu ifade eden Gül, yaptıkları görüşmelerde de Türkiye’den örnekler verdiğini kaydetti. Gümrük Birliği’ne girme sürecini anlattığını aktaran Gül, “O zaman da karşı çıkanlar olmuştu. Otomotivcileri dinleseydik bugün hala külüstür arabalara biniyor olacaktık.” şeklinde konuştu.

İranlı yetkililerle temaslarında “Siz korumacılık politikalarınızla kendi sanayinizi kötülüyorsunuz. Kendi ambargolarınızı kaldırın. Rekabet başlasın, önce zorlanın sonra öğrenin.” mesajı verdiklerini kaydeden Abdullah Gül, İran’da buna inanların sayısının çok olduğunu kaydetti. Gül, serbest ticaret konusunda görüşmek üzere iki kişiyi Tahran’da bırakacaklarını kaydederek, bunların serbest ticaret düzenlemesi yapacaklarını aktardı.

İranlıların “tercihli ticaret” önerdiklerini belirten Gül, bu sistemde hangi ürünlerin ticaretinin yapılabileceğine dair tarafların birbirine ürün listesi verdiğini anlattı. Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye olarak “hangi ürünü istemiyorlarsa, tehlikeli görüyorlarsa onu yasaklayın gerisini serbest bırakın önerisinde” bulunduklarını dile getirdi. Bu teklifin İranlıların hoşuna gittiğini kaydeden Gül, iki tarafın da bu teklif üzerinde çalışacağı bilgisini verdi. Gül, yasaklanan ürünlerin ise iki sektörden fazla olmayacağını düşündüğünü kaydetti.

BM AMBARGOSU TİCARETİN 30 MİLYAR DOLARA ÇIKMASINA ENGEL DEĞİL

Birleşmiş Milletler kararıyla alınan ambargolar konusunda ise Türkiye’nin ambargolara uyduğunu vurgulayan Gül, “Ambargolar ticaret hacmimizi 30 milyar dolara çıkarmaya engel değil. Çünkü onlar nükleer meselelerle ilgili mallar. Biz farklı sektörleri, yükte ağır pahada da ağır olmayan şeyleri konuşuyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Gül, iki ülke arasında ticaretin serbest bırakılması konusunda teklif verdiklerini ve bir iki gün içerisinde cevap verebileceklerini bildirdi.

İRANLILAR NÜKLEER MESELENİN BİTMESİNİ İSTİYOR

İran’ın nükleer programına ilişkin müzakereler konusuna da değinen Gül, İran’ın da artık “işin bitmesini istediğini” aktardı. İran tarafının İstanbul’da gerçekleştirilen toplantılardan “çok memnun” olduğunu aktaran Abdullah Gül, İstanbul’daki toplantıda ilk kez tarafların işin esasını konuştuklarını vurguladı. Daha önceki görüşmelerde daha konu nükleere gelmeden tarafların tükendiğini belirten Cumhurbaşkanı Gül, İstanbul zirvesinde de ayrıca ilk defa Viyana Grubu’yla da toplanıldığını hatırlattı.
Gül, İran ziyaretinde kendisine eşlik eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi ve Nükleer Başmüzakerecisi Saad Celili ile bu akşam bir araya geldiği bilgisini verdi. Ahmet Davutoğlu da bir sonraki toplantının yer ve zaman tayini için ilk kez burada konuştuklarını kaydetti. Davutoğlu, Münih Konferansı sırasında da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile görüştüğünü aktardı. Gül görüşmeleri “İyi bir mesai yapıldı bugün.” şeklinde değerlendirdi. Gül, sohbet toplantısından önce Celili’yle görüştü.