Gül Köşk'te ne kadar kalacak?

Cumhurbaşkanı Gül'ün görev süresi ile ilgili farklı görüşler varken siyasi kulislerde sorunu 2011’de son kez milletvekili adayı olacağını açıklayan Başbakan Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na aday olup olmayacağının belirleyeceği konuşuluyor.

Vatan gazetesinin haberine göre, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın, 6 ay önce görev süresinin 7 yıl olduğunu savunduğu Cumhurbaşkanı Gül için, şimdi 5 yıllık süre biçmesi, süre tartışmasını yeniden alevlendirdi. Muhalefet, referandumla kabul edilen anayasa değişikliği uyarınca Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu ve 2012 yılında Köşk seçimlerinin yapılması gerektiği tezini savunurken, iktidar kanadınından yapılan çelişkili açıklamalar kafaları karıştırıyor.

Başbakan Erdoğan bu konuda şu ana kadar net bir açıklama yapmaktan kaçınırken, Yardımcısı Cemil Çiçek ise, topu YSK’ya attı. Anayasa Hukukçuları da bu konuda bölünmüş durumda.

Parti içinden ve dışından hukukçuların ortak görüşü, Gül’ün görev süresi tartışmasının kesin olarak sonuçlanması için Anayasa’ya bu konuda geçici bir madde eklenmesi gerektiği yönünde. 2007 yılından bu yana bu fırsatı iki kez yakalayan AKP’nin, buna rağmen ısrarla Anayasa’ya Gül’ün akıbetini netleştirecek bir hüküm koymaya yanaşmaması ise, siyasi kulislerde “Gül’ün akıbeti Erdoğan’ın yol haritasına göre şekillenecek” şeklinde yorumlanıyor.

Kulislerdeki iddia

Siyasi kulislerde dillendirilen iddiaya göre, 2011’de son kez milletvekilliğine aday olacağını açıklayan Başbakan Erdoğan bu seçimlerin sonucunu Cumhurbaşkanlığı adaylığı için tatminkar bulması halinde, Gül’ün görev süresi için 5 yıl tezi devreye girecek.

Erdoğan 2011 seçimleri sonucu yeniden hükümeti kurma görevini alması durumunda, 1 yıl sonra 2012’de, 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında TBMM Genel Kurulu’nda ele alınacak “Cumhurbaşkanlığı seçiminini düzenleyen” kanun tasarısı çerçevesinde Başbakanlık görevini sürdürürken Köşk’e adaya olabilecek. Çünkü sözkonusu tasarı, Cumhurbaşkanlığı için aday olmak isteyenlerden “Hakim ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, öğretim elemanları, YÖK, RTÜK üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile belediye başkanları ve subaylar ile sendikalar, kamu bankalarında görev alanların” aday listesinin kesinleştiği tarih itibariyle görevlerinden ayrılmış sayılmalarını öngörüyor. Ancak Başbakan ve milletvekilleri için böyle bir zorunluluk getirilmiyor.

2011 seçimlerine bağlı

Ancak Erdoğan 2011 seçimlerinden arzu ettiği sonuçla çıkamazsa AKP bu kez 7 yıl tezinde ısrar edecek ve bu durumda Gül’ün 2014’e kadar Köşk’te kalması sağlanmaya çalışılacak.

Gül 28 Ağustos 2007’de TBMM Genel Kurulu’nda yapılan seçimlerde 3. turda 339 oyla Cumhurbaşkanı seçilmiş, aynı gün yemin ederek görevini devralmıştı. Buna göre Gül’ün görev süresi 5 yıl üzerinden 28 Ağustos 2012’de, 7 yıl üzerinden ise 28 Ağustos 2014’te sona erecek. Anayasa ve 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında TBMM Genel Kurul’unda ele alınacak yasa tasarısı uyarınca da bu tarihler baz alındığında seçim takvimi 2012 ya da 2014’ün 29 Haziran’ında YSK tarafından resen başlatılacak. Yani Meclis’te görevdeki mevcut cumhurbaşkanının görev süresine ilişkin açık bir yasal düzenleme yapılmaması durumunda Gül’ün görev süresi konusunda gözler YSK ve TBMM Başkanlığı’na çevrilecek.

Gül’ün TBMM tarafından 7 yıllığına Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına seçilmesi ve bir kişinin 2 dönem cumhurbaşkanı olabilmesine imkan tanıyan Anayasa değişikliği referandumla kabul edildi. Halk seçiminin kabul edilmesinin ardından da Gül’ün seçildiği dönemki Anayasa hükmü uyarınca 7 yıl mı yoksa, referandumla kabul edilen yeni anayasa hükmü uyarınca 5 yıl mı görev yapacağı tartışması başladı. Muhalefet Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu savunurken, AKP ise bu konuda “net” bir tavır belirlemedi.

Düşüncem değişebilir

Sami Selçuk (Yargıtay Onursal Başkanı): Eskiden görüşüm 5 yıl idi. Hala aynı düşüncedeyim ama kesin değil. Bu konuyu iyice araştırmadan ayaküstü bir şey söylemek istemiyorum.”

‘Görev süresi 5 yıldır’

Sabih Kanadoğlu (Yargıtay Onursal Başkanı): Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 5 yıldır. Cumhurbaşkanlığı seçimi için daha 2 yıl varken süre tartışmasının zamanı ve zemini bugün değil. Bana göre referandum öncesinde kamuoyunu bu konuya yönlendirilmek isteniyor.

Milletvekillerinin görev süresi de 5 yıldan 4 yıla indirildi. Milletvekilleri için bu süre değişikliği neden tartışılmıyor buna da hayret etmemek mümkün değil. Bu durum da, bu tartışmanın hangi amaçla yapıldığının en güzel kanıtı. Özveride bulunmuş gibi ‘5 yıl için seçilmiştik ama 4 yıla indirdik’ deniyor. Bu tavır, bunu Cumhurbaşkanı seçimi için dayanak yapma isteğinden kaynaklanıyor.

‘7 yıl da tartışılabilir’

Yekta Güngör Özden (AYM Eski Başkanı): Bana göre anayasa değişikliklerinde kamu hukukunda kazanılmış hak olmayacağı için 5+5’in uygulanacağı görüşündeyim. Ama 7 yıl da tartışılabilir bir içerik taşıyor. Bu bir inat konusu olmamalı. Siyasetçilerin kendi görüşlerine göre bencil düşünceleriyle süre düzenlemeleri yapmaları hukukun da önünü kapatıyor. Bana göre iki tez de oturup tartışılmalı. Şahsen ben de haklı gerekçeler ortaya konulursa 7’ye dönebilirim. Milletvekillerinin görev süresi de 4 yıla çekilmiştir. O yüzden Cumhurbaşkanı için 5 diyorum. Bu tartışmanın çözüm yolu Meclis’te anayasa değişikliğiyle mümkün. Ama malesef siyasiler işlerine geldiği gibi davranıyor.

Çiçek: YSK ne derse o

Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek de önceki gün katıldığı bir televizyon programında YSK’yı adres gösterdi.

Cumhurbaşkanlığı süresi ile ilgili soru üzerine Çiçek, kendisinin de bir fikri olduğunu ama tartışmaları alevlen-dirmemek için bunu kamuoyuyla paylaşmak istemediğini söyledi. Çiçek “7 yıl da, 5 yıl da diyenler var. Bunu bir siyasi tartışma konusu yapmanın anlamı yok. İki de bir gündeme getiriliyor. Ben Anayasa konularına epey kafa yordum. Bizim 10 bin yıllık devlet geleneğimiz var. Seçimleri YSK yapıyor. Zamanı geldiğinde Cumhurbaşkanlığı seçimi için de YSK karar verir.

Kuzu: Süre 7 yıldır

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu ise, süre tartışmasına ilişkin sorularına şu yanıtı verdi: “Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldır. 7 yıllığına seçilmiştir. Dünya da benzer yaşanmış örnekler var. Fransa’da Chirac 7 yıllığına seçildi ama 2000’de süre 5 yıla indi. Chirac ise 7 yıl görev yaptı. Muhalefete sormak lazım. Eğer Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanı’nın görev süresini 8 yıla çıkartmış olsaydık, şimdi 5 yıl dedikleri gibi o zaman da ‘Evet Gül 8 yıl görev yapacak’ diyecekler miydi? Bu konuda tartışma hukuki zeminde değil, siyasi zeminde yürüyor.