Gül konutta neyi bekliyor?

Türkiye - AB ilişkilerindeki fiili müzakere düğümünü çözecek toplantılar
bugün. Kıbrıslı Rumlar, 'bilim ve araştırma' başlığındaki müzakerelerin
başlamasını engellemeye çalışıyor. AB dışişleri bakanları, sorunu aşamazsa
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Lüksemburg'a gitmeyecek.

Avrupa Birliği ülkeleri dışişleri bakanlarının Lüksemburg"da yapacakları toplantı öncesi, Ankara"daki bekleyiş sürüyor. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, gelişmeleri konutundan takip ediyor.

Başbakan Erdoğan da bu sabah Zagrep'e hareketinden önce konu ile
ilgili olarak şu açıklamayı yaptı:

"24 AB üye ülkesi bir tek Güney Kıbrıs'a uyacaksa onun bilgisini
alırız, ne Dışişleri Bakanımız nede Başmüzakereci oraya gitmeyecektir. Bu
kesin kararımızdır. Çünkü biz ne yapmamız gerekiyorsa yaptık. Siyasi bir
yaklaşımla tarama süreci gölgenirse bizim de yaklaşımımız çok farklı olur.
Burada siyaset bulaştırılırsa bizim de tavrımız değişir."

SORUN HALA ÇÖZÜLEMEDİ
Gül"ün Lüksemburg"a gidip gitmeyeceği belirsizliğini koruyor. Dışişleri Bakanı, Avrupa Birliği Dışişleri bakanları toplantısından çıkacak sonuca göre karar verecek. AB Dışişleri Bakanlarını biraraya getiren Genel İşler ve Dış
İlişkiler Konseyi, Kıbrıs Rumların Müzakere Pozisyon Belgesi'ne
itirazlarını aşmaya çalışacak.

Rumlar, 'bilim ve araştırma' başlığındaki fiili müzakerelerin aynı gün açılıp kapanması için belgede 'Kıbrıs atıfı' istiyor. Bu toplantının ardından AB - Türkiye Ortaklık Konseyi yapılacak. Rumların itirazı aşılamazsa, Bakan Gül bu toplantıya katılmayacak. Bugün konuya ilişkin olarak gazetecilerin sorularını yanıtlayan Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Başkanı Hansjörg Kretschmer, Dışişleri Bakanı Gül'ün Lüksemburg'daki toplantıya gitmemesi durumunda ne olacağına ilişkin olarak, ''şu anda bu konuyla ilgili bir spekülasyona girmek istemiyorum. Ama bir kriz olduğunu söyleyemem, bir tartışma var ve sorun hala çözülmedi ama çözülecek'' dedi.

Bu toplantıda AB'nin Ortak Tutum Belgesi ele alınacak. Belgede, "Türkiye'deki reformlar yavaşladı" deniliyor. Fiili müzakerelerin bilim ve araştırma faslında açılıp kapatılmasına itirazın giderilmesi halinde, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün Lüksemburg'a gitmesi bekleniyor. Gül, "karar siyasi ise gitmem. Gidip de havalimanında beklemem" diyor.

Akşam saatlerinde ise, Hükümetlerarası Konferans yapılacak. Burada anlaşma sağlanması halinde 'bilim - araştırma' başlığı açılıp kapanacak. Dönem başkanlığı, AB Komisyonu ve Türkiye'nin katılımıyla ortak basın toplantısı düzenlenecek.

AB ne istiyor?
Kritik toplantılar öncesi Türkiye'ye Kıbrıslı Rumlardan tehdit, AB'den eleştiri geldi. AB'nin Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn, Türkiye'nin reformları
ağırdan almasının, AB ile ilişkileri olumsuz etkilendiğini söyledi.

Rum Dışişleri Bakanı Yorgo Yakovu ise, fiili müzakerelere başlanmasını veto edebileceklerini söyledi. AB'nin Ortak Tutum Belgesi taslağında, Türkiye'nin reformları hızlandırması, sivil-asker ilişkilerini normalleştirmesi, dini azınlıklara
daha fazla özgürlük sunması, Gümrük Birliği"ni 10 yeni AB üyesine
genişleten Ek Protokol"ü eksiksiz uygulaması, komşu ülkelerle ilişkilerini
normalleştirmesi ve AB - NATO işbirliğini engellememesi gibi talepler yer
alıyor.

Rum yönetimi direniyor
AB Daimi Temsilcileri (COREPER) seviyesinde yalnız kalsa da ısrarlı tutumuyla uzlaşma yolunu tıkayan Rum kesimi, bilim ve araştırma faslıyla
ilgili AB müktesebatının sınırlı olması nedeniyle fiili müzakerelerin aynı
gün açılıp, tüm süreç tamamlanıncaya kadar geçici olarak kapatılmasını
engellemeye çalışıyor. İçeriği uygun olmasa da bilim ve araştırma faslında fiili
müzakerelerin tamamlanmasını limanlar ve havaalanlarının açılması ve
tanınmayla bağlantılı hale getirmeye çalışan Kıbrıs Rum kesiminin
taleplerini karşılamak için AB Komisyonu formül arıyor.

Kriz aşılamazsa...
Müzakere krizine sabah saatlerinde Lüksemburg'da yapılacak AB Dışişleri Bakanları toplantısında siyasi çözüm bulunması bekleniyor. Bunun gerçekleşmemesi halinde, Ortaklık Konseyi toplantısında Türkiye'nin AB Daimi Temsilcisi Büyükelçi Volkan Bozkır tarafından temsil edilmesi teknik olarak mümkün görülüyor.

"Gül'ün gitmemesi Ankara'nın sorunu"
Kıbrıs Rum basını, Rum yönetiminin Türkiye'nin AB ile fiili müzakerelerinin başlaması çerçevesinde ilk başlığın açılıp kapanmasına onay vermemesinden dolayı yaşanan tıkanıklığın giderilmesi ve olası Rum vetosunun önlenmesi için İngiltere'nin harekete geçtiğini yazdı. 'Vetonun önlenmesi için çok büyük baskılar' başlığını kullanan Filelefetheros gazetesi, İngiltere'nin diğer AB üyesi ülkeleri Rum yönetimine baskı yapmak için harekete geçirdiğini belirtti.
Rum yönetiminin AB ortaklarına sunduğu ilkelere dayalı koşullarının
tatmin edilmemesi halinde, Türkiye-AB müzakerelerinde ilk başlığın
açılmasına onay vermeyeceği mesajını ilettiğini yazan gazete, Rum
yönetiminin, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün bugün Türkiye-AB Ortaklık
Konseyi toplantısı için Lüksemburg'a gidip gitmemesinin, kendisinin değil,
Ankara'nın sorunu olduğu görüşünü taşıdığını kaydetti.

"Kartlarını son anda açacak"
Bunun üzerine İngiltere'nin de diğer AB üyesi ülkeleri Rum yönetimine baskı yapmak için harekete geçirdiğini ve Rum yönetiminin muhtemel vetosunun önlenmesi için AB dönem başkanı Avusturya'nın da müdahalesini istediğini belirten gazete, İngiltere'nin Türkiye-AB Ortaklık Konseyi toplantısının muhtemel iptali konusunda ve böyle bir gelişmenin doğuracağı olumsuzlukların sorumluluğunu Rum yönetimine yüklemeye çalıştığını yazdı.
Haberde, Rum yönetiminin aslında Türkiye'nin ilk müzakere başlığının
açılmasına onay verdiği, onay vermediğinin ise bu başlığın aynı gün
kapanması olduğu, çünkü bunu Türkiye'nin sorumluluklarının yerine
getirilmesiyle bağlantılı kıldığı ifade edildi. Mahi gazetesi de, Güney Kıbrıs'ın veto kullanmasının ihtimal dahilinde olduğunu belirtirken, Simerini gazetesi Rum yönetiminin 'kartlarını son anda açacağını' yazdı.