Gül, Erdoğan ve Başbuğun telefonu!

TÜBİTAK'ta 15 kişilik bir ekip tarafından çalışmalarına bir buçuk yıl önce başlanan kriptolu telefonlar Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Genelkurmay başta olmak üzere devletin üst kademelerine dağıtıldı.

Kriptolu telefonlarla yapılan görüşmeler kesinlikle dinlenemiyor. Ulusal güvenlik için son derece önemli olan telefonla ilgili bilgileri TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) İş Geliştirme Sorumlusu Koray Arıkan şöyle anlatıyor:

YURDIŞINDAN ALIYORDUK AMA O ZAMAN ONLAR DİNLİYORDU

"Aslında biz bu dinlemeler gündeme gelmeden önce, zaten ihtiyacın farkındaydık. 20 yıldır Kriptoloji Enstütüsü'nde kripto cihazları üzerinde çalışıyoruz. Çünkü devlet daha önceleri de birtakım bilgilerini saklamak istiyordu. Ancak bizde böyle cihazlar olmadığı için yurt dışından tedarik ettiğimiz birtakım cihazlarla sağlıyorduk bunu. Fakat yurt dışından bilginizi gizlemek için cihaz alıyorsanız şunu da unutmayacaksınız; o cihazı aldığınız ülke sizin şifrelediğiniz bilgileri dinleyebilir. Risk var yani, İran'ın başına geldi bu ve bilgileri Amerika'nın eline geçti. Biz TÜBİTAK olarak 80'lerde ilk kriptolu cihazımızı yaptık ve kullanıldı."

ÖNCE MÜŞTERİMİZ TSK'YDI, ŞİMDİ HERKES

Son döneme kadar ana müşterilerinin hep Türk Silahlı Kuvvetleri olduğunu ancak artık bakanlıklar, başbakanlık da dahil tüm devlet birimlerinin yerli teknolojiyi kullandıklarını belirten Arıkan, bu teknolojiyi yurt dışına ihraç etme noktasına geldiklerini söylüyor.

NORMAL TELEFONUN İKİ KATI AĞIRLIĞINDA

Kripto konusunda dünyadaki en iyi 5 ülkeden biri olduğumuzu belirten Arıkan, yaptıklarının bir telefon değil bir kripto cihazı olduğunun altını çiziyor. Arıkan: "Bu haberleşme için kullanılan bir kripto cihazı aslında. O nedenle telefon dememeyi tercih ediyoruz, çünkü telefon denince piyasada var olan telefonlarla karşılaştırma ihtiyacı oluyor insanlarda. Oysa bunun içinde normal bir telefonda olmayan bir sürü başka elektronik devre var. Mesela, normal bir telefonda bir tane elektronik kart ve onun üzerinde elektronik çipler vardır. Kriptolu telefonlarda ise 2 ya da 3 tane elektronik kart var. Bunlar sandviç gibi üst üste konmuş durumdalar. Çünkü kripto işini yani şifreleme ve şifre çözme işini yapan ayrı bir kart gerekli. Bir de bu cihazlar metal kılıflar içindedir yani dış çeperleri hep metaldir, plastik kullanılmaz. Bu dışarıya olan kaçağı (herhangi bir elektromanyetik yayını) engellemek içindir. Hep metal kullanıldığı için de haliyle ağır oluyorlar, handikabı da bu. Tam 250 gr. ağırlığında. Bu, normal bir telefonun 2 katı demek. Boyu 13 cm, eni ise 5.5 cm. Yandan bakıldığında kalınlığı ise 2.5 cm'ye denk geliyor."

KOMUTANLAR BU TELEFONU KULLANIYOR

İlk bakışta kriptolu telefon bu ölçüleriyle biraz kaba görünüyor. Özellikle de yeni çıkan incecik modelleri düşündüğünüzde fark iyice kendini belli ediyor. Ancak projenin mimarı Arıkan, "Bu derece bir teknolojiyi ve karmaşık bir kripto cihazını bu kabın içine koymak o kadar kolay değil. Hatta olması gerekenden çok daha küçük" diyerek bu fikre katılmadığını belirtiyor. Ancak komutanlardan da benzer eleştiriler almış Arıkan. "Bazı komutanlarımız standart kullandıkları telefon yerine, iki telefon taşımamak adına sadece kriptolu telefonu kullanmayı tercih ediyor. Bizim önerdiğimiz yöntem ise bu değil. Ajandasından tutun oyunlara kadar her şey var ama elle tutuşu biraz kaba geliyor bazı komutanlara" diyor.

ŞİFRENİN ÇÖZÜLMESİ İMKANSIZ DENEBİLİR

Kripto teknolojisinin geldiği noktada "Bu telefon asla dinlenemez" demek yanlış olur ama bu cihazla şifrelenmiş bilginin şifresinin çözülebilmesi için bugünkü teknolojiyle 100 yıl falan gerekli. Çözülmesi imkansız diyebiliriz. Tüm kripto cihazları aynı mantıkla çalışır; verinin elde edilmesini engellenmek değil, elde edildiği zaman işe yaramasını engellemek.

GÜL, ERDOĞAN VE BAŞBUĞ BU TELEFONU KULLANIYOR

Önceden kriptolu masa telefonu kullanıyorlardı. Genelkurmay Başkanımız ya da üst düzey bir bakanımız bir yerden bir yere giderken beraberinde kriptolu bir masa telefonu da taşınıyordu. Gidilen yerde bir telefon hattı bulunup, ona bağlanıp oradan haberleşiyorlardı. Yani önceden ayrı bir çantada cihaz taşırken şimdi aynı cihazı ceplerinde taşıyabiliyorlar.

O HALDE DİNLEMELER NASIL YAPILDI?

Ortam dinlenmesi söz konusu. Odaya yerleştirilen böcek adlı cihazla dinlemeler yapıldı. Mesela, kriptolu masa telefonu da asla dinlenemez ama telefonun yanına normal bir cep telefonu koyup oradan dinlenebilir. Kriptolu cihazlar, belli bir disiplin içinde kullanılmalı. Bu nedenle kriptolu cihazlar özel, kontrollü odalarda kullanılır, kapıda nöbetçi bekler.

1000 ADET TSK'YA TESLİM EDİLDİ

1000 adeti Genelkurmay Başkanlığı'na verildi. Ancak biz TÜBİTAK olarak sadece telefonları teslim ediyoruz, dolayısıyla da birebir kimlerin kullandığını bilmiyoruz ama tahminim üst düzey komutanlardır tabii.

Başbakanlığa kabinedeki bakanların kullanımı için bir miktar yolladık. Başbakan ve Cumhurbaşkanı'na da verdik. Aynı zamanda Dışişleri Bakanlığı'na da verdik ki, yurt dışı görevlere giden bürokratlarımız güvenli şekilde haberleşebilsinler.

FİYATI NE KADAR?

Piyasadaki pahalı bir cep telefonun 2-3 katı.

HERKES ALABİLİR Mİ?

Kullanımı özel izne tabi. Belli kurumların kullanma yetkisi var. Sıradan bir vatandaşın öncelikle Milli Savunma Bakanlığı'ndan izin alması şart.