Gözler Avrupa Birliği'nde

Türkiye'nin Gümrük Birliği Ek Protokol metnine mutabakatını bildiren mektubu Brüksel'e iletmesiyle kendi üzerine düşeni yaptığı ve metnin imzalanabilmesi için artık AB'nin kendi içindeki sürecin tamamlanmasının bekleneceği ifade ediliyor. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, 2 Mart'ta başlayan protokol müzakerelerinin ilk aşaması son günlerde yapılan mektup teatisiyle sonuçlanmış oldu. Brüksel, protokol metnine ilişkin mektubunu 24 Mart Perşembe günü, Ankara ise buna cevabını dün akşam iletti. Türkiye, böylelikle 17 Aralık'ta verdiği taahhüt çerçevesinde Ek Protokol'ü imzalamaya hazır olduğunu duyurmuş oldu. Mektup teatisinin ardından ise ''topun artık AB'de olduğu'' belirtiliyor. Metnin imzalanabilmesi için AB'nin kendi iç işleyişinin tamamlanması gerektiğine dikkati çeken kaynaklar, bu çerçevede metnin AB Konseyi ile Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması gerektiğini hatırlatıyor. AB'deki bu işlemlerin tamamlanmasının ardından ise imza aşamasına gelinecek. Türkiye, bu aşamada ayrı bir açıklama yaparak, metne attığı imzanın Güney Kıbrıs Rum yönetimini tanıma anlamına gelmeyeceğini duyuracak. İmza, Türkiye ile AB adına dönem başkanlığı arasında atılacak. Diplomatik kaynaklar, ''bu imzanın tanıma anlamına gelip gelmeyeceği konusunda yerli ve yabancı hukukçulardan görüş alındığını ve bu hukukçulardan hiçbirinin imzanın tanıma anlamında olduğunu söylemediğini'' kaydediyor. Protokolün Türkiye açısından yürürlüğe girmesi için TBMM'nin onayı gerekiyor. Diplomatik kaynaklara göre, AB'nin, TBMM'deki bu onayın tam üyelik müzakerelerine başlanacağı 3 Ekim'den önce yapılması yönünde şartı bulunmuyor. Aynı kaynaklar, Ankara'nın protokole ilişkin üzerine düşeni yaptığını belirterek, bundan sonraki herhangi bir gecikmenin Türkiye nedeniyle olmayacağını vurguluyor. RUMLARA DENİZ VE HAVA LİMANLARI İÇİN GEÇİŞ YOK Bu aşamaların tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecek protokolle uygulamada çok fazla şey değişmeyeceği belirtiliyor. Rumların Türk deniz ve hava limanlarına giriş yapamayacağına dikkati çeken diplomatik kaynaklar, neden olarak bu konunun Gümrük Birliği kapsamında olmamasını gösteriyor. Aynı kaynaklar, Rum mallarının 2 Ekim 2004'te alınan karar doğrultusunda zaten bir başka ülke üzerinden Türkiye'ye rahatlıkla giriş yaptığını anımsatıyor. Resmi Gazete'de yayımlanan ''Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasında oluşturulan Gümrük Birliği'nin uygulanmasına ilişkin esaslar hakkında kararda değişiklik yapılmasına dair karar'' doğrultusunda, Gümrük Birliği tarafları arasında eşya ticaretinde uygulanacak gümrük hükümleri çerçevesinde ''A. TR dolaşım belgesi''nin de düzenlenmesini öngören 24 Temmuz 2002 tarihli kararnamenin 2'inci maddesinin (a) bendinde değişiklik yapılarak, kararın kapsamına Kıbrıs da dahil olmak üzere AB'nin yeni 10 üyesi dahil edilmişti.