Google'ın doodle demokrasisi
Abone olBBC'den Melissa Hogenboom google'ın açılış sayfasındaki temaların hikayesini araştırdı. Yaratıcı, uygulayıcı 10 kişilik ebikin lideri, temaları belirleme sürecinin "makul bir demokratik nitelik" taşıdığını söylüyor.
Google'da arama yapmadan önce açılan ana sayfada görülen resimler kimin eseri?
Bu resimler çoğu zaman google logosunun yerini alıyor.
Her gün bir ihtimal yüz milyonlarca kişi arama sonuçlarını görmeden önce bu resimleri görüyor.
Türkçede belki bazıları bir şey ifade etmiyor ama bazı resimler de mesajlarını vermek için bir dile ihtiyaç duymuyor.
Zaman zaman bu resimler kullanıcıların bulunduğu ülkeye göre değişiyor.
Örneğin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramında Google’a Türkiye'den giriş yapanların kırmızı beyaz Türk bayraklı bir motifi görmeleri söz konusu olabiliyor ama Çin’deki kullanıcılar başka bir tema görüyor.
Google bu uygulamayı 1998 yılında başlattıysa da, google'cıların da başladığının farkına varmaları biraz daha zaman almış olması da bir ihtimal.
Google çalışanlarının o gün tatilde olduğunu göstermek için çizilen çöp adam, “temalı logo” uygulamasının başlangıcı oldu.
Bugüne kadar bin kadar bu “Doodle" denilen temalı logodan kullanıldı; kimileri, Batı'da, ABD'de daha iyi bilenen kimileri daha az bilinen temalar bunlar.
Bu logolar zaman içinde internet üzerinde paylaşılabilir ya da karşılıklı etkileşimle belirlenebilir oldu.
Günlük hayattan temalar
Bir kadının 115'nci doğum gününü kutladığını ya da fermuarı geliştiren mucidin 132 yıl önce o gön dünyaya geldiğini de haber verebiliyor bu logolar.
Ya da İngiltere örneğinde olduğu gibi, Google, 2012 Londra Olimpiyatları boyunca olimpiyat temalı logolarla çıktı.
Bir tebessüm
Bu resimleri açılış sayfasına yerleştirme amacının arkasında ofiste sıkılmış bir şekilde arama motorunu kullanmaya başlayanların yüzünde bir tebessüm oluşturma amacı da bulunuyor.
Sanat ya da tasarım ürünü olsun, bunlar, dünya genelinde en çok görüntülenen resimler arasında bulunuyor.
Resimler geniş bir kitleye ulaşıyor ulaşmasına ama yaratıcıları hakkında çok az bilgi bulunuyor.
Bu linkteki Charlie Chaplin temalı video, yaptıkları şekillere doodle diyen google çalışanları hakkında fikir veriyor.
Temaların bazıları bir kaç saat içinde üretiliyor.
Bazılarının geliştirilmesi ise aylar alıyor.
Çekirdek kadro küçük
Doodle'cıların sayısı, iki elin parmağı kadar ve ABD'nin California eyaletinde çalışıyorlar.
Ekibin "yaratıcı önderi" Ryan Germick, şekillerin bu kadar geniş bir kitleye ulaştığı düşüncesine fazla takılmadığını söylüyor.
"İnsan aklı" diyor "Bir şeyin yüz milyonlarca kişi tarafından nasıl yorumlanacağını kavramak üzere tasarlanmamıştır."
"Ben daha çok çalışma arkadaşlarımı güldürüp güldüremediğime ya da yeni bir teknik öğretip öğretemediğime bakıyorum. Durum öyle ise, işimi yapmışım demektir."
"Sanat ve teknolojiyi en iyi şekilde temsil etmeye çalışıyoruz."
Germick, kendilerini sanatçı ya da tasarımcı olarak sınıflandırmadıklarını ekleyerek şöyle devam ediyor:
"Biz, eğlence, sanat, teknoloji ve grafik tasarımın sınır hattını oluşturuyoruz. Bu hatlar çoğu zaman bulanıktır."
'Temalar, Google kültürüyle ilgili'
Germick, ekibin sınırlı kaynaklarla azami keyfi üretmeye çalıştığını söylüyor.
Bir dönem doodle'ların büyük bölümünden sorumlu olan Dennis Hwang artık başka işlere yönelmiş.
Hangi ürünün ekibin hangi üyesine ait olduğu çoğu zaman belirtilmiyor.
Germick, "İş, birey olarak bizim kim olduğumuzla değil, google'un kültür olarak ne olduğuyla ilgili" diyor.
Üretim sürecinin teknik kısmında çalışanlar çoğu zaman "yüzde 20 vardiya" esasıyla çalışıyor.
Bu, esas olarak başka iş yapanların vardiyalarının beşte birini belli bir projeye ayırmalarını öngörüyor.
'Annem paylaşınca mutlu oldum'
Bir dönem yüzde 20 esasıyla çalıştıktan sonra ekibe tam zamanlı olarak katılan Kris Hom, geliştirdiği Olimpiyat oyunlu doodle annesi tarafından paylaşılınca emeklerinden aldığı tatminin doruk noktasına ulaştığını söylüyor.
Hom, "Doodle'lar açılış sayfamızı insanileştirmenin bir yolu" diyor.
Ekip önderi Germic, tema belirme sürecinin "makul bir demokratik nitelik" taşıdığını anlatıyor.
Tema, yaygın olarak kutlanan yıldönümlerinden çok, "uygun" kişi ya da anıların öne çıkarılmasını amaçlıyor ve bu yapılırken çoğu zaman sürpriz etkisinin ortaya çıkması amaçlanıyor.
Yani bir kişinin doğum gününü temalaştırmak için 150 yaşına gelmesi beklenmiyor, bu, 115 yaşındayken de yapılabiliyor.
Google'ın diğer ülkelerdeki bürolarından ve halktan gelen öneriler de belirleyici oluyor.
Dijital temalar çoğu zaman çizim aletleri ile resimleştiriliyor ama bazen gerçek resimler de kullanılabiliyor.
Doodle ekibinden Jennifer Hom, ressam Gustav Klimt'in doğumgünü için tema hazırlarken, ressamın resmi ile birlikte yapay altın ipek jelatin ve yağlı boyayı kanvas üzerine uygulamış.
Hom, "Ressamı, 'Öpüş' adındaki resmini kullanarak anmak istedim. Umarım bizim bu küçük çalışmamız ressamın parlak mirasının hakkını veriyordur" diye yazıyor.