Göçe karar verenler

Zaman Gazetesi Yazarı Ali Bulaç'ın göç ile ilgili bugünkü yazısı şöyle; İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Türkiye genelinde yaptırdığı “muhtemel göç” araştırmasına göre, ekonomik kriz ve tarımdaki gelişmeler dolayısıyla “kesin göç etmeye karar verenler” yüzde 7,4, “göç etmeyi düşünenler” yüzde 9,3 olarak belirlenmektedir. Çalışan nüfus ve yerel nüfus dağılımı açısından bakıldığında üzerinde durulması gereken bir oranla karşı karşıya bulunuyoruz. Göç etmeye karar verenlerin yüzde 1,8’i “göç hazırlıkları”na başlamış bulunuyor. Gidecekleri yeri ve adresi de belirlemiş bulunmaktadırlar. Yüzde 1,1’i hazırlıklara başlamış, ama gideceği yeri belirlememiş, yüzde 3,7’si ise henüz göç hazırlıklarına başlamamıştır. Kolayca tahmin edilebileceği üzere göçün birinci derecedeki sebebi ekonomideki kötüleşmedir. Bu aynı zamanda göçle ilgili öne çıkan en önemli tetikleyici faktördür. Araştırmanın da açıkça gösterdiği gibi, ekonomik sebeplerle göç etmeyi düşünenler, ekonomik durumlarının iyileşmesi durumunda göç etmekten vazgeçebileceklerini söylüyorlar. Burada dikkat çekici nokta, göçü durduracak aylık gelirin 100 milyon ile 1 milyar TL arasında değişiyor olmasıdır. Bu yoksulluk sınırı altında bir gelire razı olmak anlamına gelmektedir. Yoğunlaşma 500 milyonda gözükse de, mevcut gelirine 50–100 milyon lira ilave yapıldığında on binlerce aile göç etmekten vazgeçebileceğini beyan ediyor. Muhtemel bir göçten İstanbul’un yüzde 23,1 oranında pay alacağı anlaşılıyor. Bu yaklaşık her dört kişiden birinin İstanbul’un yolunu tutacağını ifade eder. İstanbul’a göç etmeyi düşünenlerin büyük bir bölümü “sadece İstanbul’a göç” etmeyi düşünüyor. Şehrin merkezine gelmeyi düşünenler yüzde 27,1; nereye yerleşeceği belli olmayanlar yüzde 17,4’tür. Göç tercihinde ekonomik faktörler (35,1), tanıdık (21,7), hayat şartlarının daha iyi olması beklentisi (13,9) rol oynamaktadır. Yurtdışına göç etmek isteyenler arasında Almanya (36,9), ABD (15,3), Kanada (8), Hollanda (7,4) ilk sıralarda yer almaktadır. Yurtdışına göçe (63,6) büyük bir istek vardır. Göç etmeyi düşünenlerin yüzde 29,2’si vasıfsız, yüzde 11,7 esnaf olup, işçi olmayı düşünenler yüzde 5,8 oranındadır. Göç etmeyi düşünenlerin yüzde 71,2’sinin göç edecekleri yerde tanıdıkları bulunuyor. Bunlar da akraba (73,9), arkadaş (26,3), hemşehri (8) ve köylüsüdür (7,1). “Tanıdıklar” faktörünün göçü yüzde 50,4 oranında teşvik ediyor. “Tanıdık” faktörü göç edilecek yerde yer, semt ve ev seçimini de yakından etkiliyor. Bir önemli nokta bireysel göçün arkadan yol açacağı göçtür: a) Tek başına göç edecekler: 32,7 b) Sonra hane halkını götürecekler: 13,2 c) Hane olarak göç edecekler: 49,2 d) Henüz karar vermeyenler: 5,0 e) Çekirdek unsurlar yanında diğer yakınları da yanlarına alacaklar: 11,4 Göç edeceklerin yüzde 21,7’sinin geride kalan gelirleri var. Göç edeceklerin yüzde 69,7’sinin çocuğu var. Ortalama çocuk sayısı 2–4 arasında değişiyor. Bu “ağırlık noktası” olarak dikkate alınmayı gerektiren bir husustur. Bu her göç edecek kişinin 4’le çarpılabileceğini gösterir. Yani İstanbul’a göç etmeyi düşünen 900.000 kişi varsa, bu 3 milyon 600 bin kişi eder. Göç etme durumunda olanların bakmakla yükümlü oldukları çocuklar 1 ila 24 yaş arasında değişiyor. Çocukların yüzde 97,3’ü bekardır. Bunların da yüzde 46,8’i kız, 53,2’si erkek çocuğudur. Çocuklar ağırlıklı olarak öğrenci (46,1), çocuk (22,6), işsiz (10,8), ev kızı (9,5), çalışıyor (5,9). Çalışanların da kuvvetli bir ihtimal aile bölünmesine yol açmamak için göç edebilecekleri hesaba katılmalıdır. Göç etmeyi düşünenlerin yüzde 52,7’si çocuklarını okutmaya devam edecekler. Göçü düşünenlere göre, göçün önüne geçecek çare, iş sahalarının açılması (40,8), fabrika (21,8), sanayi yatırımları (12,6), ziraata önem verilmesi (11,8)dir.