Gençlerin dizi çılgınlığı
Abone olBin 20 lise öğrencisi üzerinde yapılan araştırmada gençlerin televizyona olan bağımlıkları araştırıldı.
Mersin Üniversitesi (MEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölüm
Başkanı Doç. Dr. Yaşar Erjem,televizyon dizilerindeki karakterlerin
gençleri etkileme düzeyini belirlemek amacıyla,araştırma görevlisi
Dr. Mustafa Çağlayandereli ile birlikte yüzde 58'si erkek,bin 20
lise öğrenci arasında araştırma yaptıklarını söyledi.
Günümüz toplumlarını etkileyen en önemli güçlerden birinin medya
olduğunu belirten Erjem,sosyolojik açıdan medyanın, dinleyici ve
izleyici üzerinde, zihinsel,tutumsal ve davranışsal etkiler
yarattığını ifade etti.
GENÇLERİN DİZİ TERCİHİ
Gençlerin,televizyon dizilerindeki kahramanları örnek
almaları,davranış, düşünce ve biçim olarak bu kahramanlara
benzemeye çalışmalarının dikkati çekici olduğunu belirten Erjem,bu
konuda Türk televizyonlarında oldukça popüler olan ''Deli
Yürek,Yılan Hikayesi ve Kurtlar Vadisi'' gibi bazı dizilerin
özellikle gençler tarafından daha fazla izlendiğine işaret
etti.
Erjem,yaptıkları araştırmada,lise öğrencisi gençlerin yüzde 5'inin
çok sık,yüzde 15'inin sık,53'ünün orta düzeyde televizyon bağımlısı
olduğunu,yüzde 27'sinin de az düzeyde televizyon izlediklerinin
ortaya çıktığını kaydetti.
MODELLEME
Erjem,her 3 gençten ikisinin,toplumla ilgili bazı sorunları
yansıtmalarının yanı
sıra,heyecan,aksiyon,macera,sürükleyicilik,eğlendirme gibi bütün
kalıpları izleyicilere sunan televizyon dizilerinden en az birini
modelleme davranışında olduğunu belirlediklerini de bildirdi.
Televizyon dizilerinin özellikle gençleri,suç ve şiddete
yönlendirme özelliği bulunduğuna işaret eden Erjem, ''diziler,sorun
çözme veya yaşam mücadelesinde silahı etkili bir araç olarak
göstermesi açısından olumsuz etki
yaratıyor'' dedi.
Modellemenin,sosyal öğrenme kuramı içerisinde yer alan önemli bir
öğrenme ilkesini oluşturduğunu vurgulayan Erjem,şunları söyledi:
''Sosyal öğrenme kuramına göre,konuşmada,cinsiyet
rolleri,giyim,yeme,içme ve başka birçok konuda,örnek kişi ve
davranışlar taklit edilir.Medya ve özellikle televizyon bağlamında
modelleme,televizyon programlarında,özellikle dizi ve filmlerde
başrol oyuncusu gibi önemli rolleri oynayan kişilik ve
karakterlerin,izleyiciler tarafından örnek alınması,o modele uygun
davranış ve tutumların sergilenmesi ve modele benzeme çabası olarak
tanımlanabilir.Çocuk ve gençlerin, sosyalleşmenin kritik
evrelerinde bulunması,bu konuda televizyonun etkisini daha da
artırmaktadır.Yapılan araştırmalara göre,televizyon,gençlerin
sigara içme davranışını edinmelerinde, insellik konumunda olumlu
veya olumsuz bilgilenmelerinde,suç ve şiddete yönelmelerinde etkili
oluyor.''