Geliboluda tarih yazılacak

Avustralyalılar, atalarının kan döktüğü Gelibolu Yarımadası'nda, 25 Nisan 1915'te başlayan 9 Ocak 1916'ya kadar süren ve çetin çarpışmaların yaşandığı çıkarmanın yeni izlerini ortaya çıkarmak için gerçekleştirilecek
''ortak tarih araştırması''nı merakla bekliyor.

Türk askerine karşı duygularını ''Biz Çanakkale'den Türklerle savaşarak ve binlerce insanımızı kaybederek, kahraman milletine ve onun eşsiz vatan sevgisine duyduğumuz büyük takdir ve hayranlıkla ayrıldık. Bütün Avustralyalılar Mehmetçiği kendi evlatları gibi sever, onun mertliği, vatan ve insan sevgisi, siperlerdeki dayanılmaz heybeti  ve cesareti, bütün Anzakları hayran bırakan yurt sevgisi, insanlığın örnek alacağı büyük hasletlerdir'' sözleriyle anlatan Avustralya Genel Valisi Lord Casey'in iki ülke insanını birbirine yakınlaştıran ilişkilerin temelini atmasından sonra geçen 91 yılın ardından, tarihin Gelibolu'da yeniden canlandırılması için atılan adımlar tarafları heyecanlandırıyor.

Avustralya'nın Ankara Büyükelçisi Jean Dunn, ziyaretlerde bulunmak üzere geldiği Adana'da, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Avustralya  hükümetinin, milli kimlik oluşumu açısından tarihlerinde önemli yer tutan Çanakkale Savaşları ile ilgili ''tarihi yeniden canlandırmak'' için girişimlerde bulunduğunu anlattı.

Dunn, geçen yıl, Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu'nu da ziyaret edip, Gelibolu'nun tarihlerindeki önemine değinerek, iki ülke arasında gerçekleştirilecek ortak çalışmayla geçen yıllarla birlikte üzeri kapanmış tarih kalıntılarının gün yüzüne çıkarılmasını talep ettiklerini anımsattı.

Avustralya halkının ve hükümetin bu tarihsel araştırmaya gerekli esteği vermeye hazır olduğunu vurgulayan Dunn, şunları kaydetti:

''Araştırma çalışmasıyla ilgili İstanbul'da görüşen iki ülke başbakanları arasında gerekli anlaşma yapıldı. Bu anlaşmaya göre Gelibolu'daki Anzakların çıkarma yaptığı bölgede arkeolojik, tarihi ve Fiziksel araştırma yapılacak. Çalışma kapsamında üzeri toprakla örtülen mevzilerin, savaşın geçtiği mekanların eski biçimiyle tekrar düzenlenmesini öngörüyoruz. Atalarımızın ayak bastığı yerler milletimiz için çok önemli. Aynı şekilde Türk halkının da buraya önem ve değer verdiğini biliyoruz. Proje tamamlanırsa savaş anında Atatürk'ün, Avustralyalı yönetici ve askerlerin çalışmaları canlandırılacak. Tabii bunun için öncelikle etüt çalışması yapılacak.

Varsayımlar üzerinden bunların durumları gözönüne getirilecek ve mevcut tarihi dokunun zarar görmemesi ön planda tutulacak. İki ülke halkını da heyecanlandıran projede, sıra bilim adamlarında... Hükümetlerin de desteğiyle ortaya tarihin canlandırılması için önemli  çalışma çıkacağına inanıyorum.''

Dunn, bölgedeki turizm potansiyelinin de dikkatli şekilde değerlendirileceğini, doğal yapıya, tarihsel dokuya zarar verilmeden potansiyelin üst düzeyde kullanılması için çaba sarfedeceklerini söyledi.

''GELİBOLU'YU GEZDİKÇE DUYGULANIYORUM''

Tarihi çalışmaların çok uzun süreceği ve kolay olmayacağının altını çizen Dunn, ''Tamamlandığında, Türkiye ve Avustralya tarihi için çok önemli gelişme sağlanacak'' dedi.

Türkiye'de Büyükelçilik görevini yürütmekten gurur duyduğunu, özellikle projenin ortaya çıkmasında yardımcı olmaktan mutlu olduğunu anlatan Dunn, ''Atalarımın can verdiği topraklarda görev almaktan gurur duyuyorum. Gelibolu'ya şimdiye kadar 17 kez gittim. Her gittiğimde duygulanıyorum. Orada yaşananları düşündükçe ürperiyorum. Çanakkale'de yaşanan savaş Avustralyalılar için bir kayıptan çok, Türk dostluğunun başlangıcıdır'' diye konuştu.

Dunn, ''Avustralya'nın Gelibolu Yarımadası'nda gözü olduğu'' yönündeki iddiaların da asılsız olduğunu, bu söylemler karşısında üzüldüklerini söyledi. Dunn, ''Avustralya bize yetecek kadar büyük'' dedi.

ALKOL YASAĞI

Dunn, Anzak törenlerinde geçen yıl başlatılan alkollü içki yasağına Avustralya hükümetinin tam destek verdiğini belirtti. Alkol yasağını haklı bulduklarını ve Türk hükümetinin doğru bir karar verdiğini anlatan Dunn, şöyle devam etti:

''Alkol kullanımının yasaklandığını şimdiden internet sitelerine yayınladık. Tur operatörleri ve seyahat acentelerini de bu konuda bilgilendirdik. Bu bizim için çok önemli konu, çünkü, alkolün böyle bir kutlamanın yapıldığı, acıların paylaşıldığı alanda kullanılmasını istemiyoruz. Biz orada parti vermiyoruz.''

Dunn, 20. Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Özden Örnek'in oğlu Tolga Örnek'in hazırladığı Gelibolu filmini de izlediğini ve çok beğendiğini dile getirdi.

İçeriği ve çekimiyle filmin izleyenleri savaş ortamına götürdüğünü anlatan Dunn, ''Tolga Örnek çok iyi iş çıkarmış. Gelibolu filmi harika bir yapım. Çünkü, Türkiye ve Avustralya arasında geçen ilişkileri, savaşı, yaşananları gözler önüne serdi. Savaşların toplumlardan neler götürüp getirdiğini, Avustralya, Türkiye ve İngiltere'nin ne tür trajediler yaşadığını gösterdi'' dedi.