Geçtiğimiz yılın teknolojideki enleri

Radikal Gazetesi'nin hazırladığı araştırmada 2009 yılının öne çıkan yazılım ve donanımlarıyla birlikte geçtiğimiz yılın öne çıkan 'en'lerine yer verildi...

İşte o araştırma...

YAZILIM
Windows 7
Microsoft’un üstünde en fazla çalıştığı ve piyasaya çıkışı en fazla ertelenen işletim sistemi Vista 2006 yılının Kasım ayında piyasaya çıktığında milyonlarca kişi tam anlamıyla isyan etti. Şirketin kurucusu Bill Gates’in emeklilikten önce elinin değdiği son işletim sistemi olarak tarihe geçen Vista, yavaşlığı, güvenlik için getirilen uygulamaların çalışma prensibi ve sorunlu donanım desteği gibi sebeplerle büyük tepki topladı.
Hemen yeni sistemin hazırlıklarına girişen firma yoğun bir temponun ardından bu yılın Ekim ayında Windows 7’yi piyasaya sundu. Yedinci sürüm Windows’un en çok dikkat çeken özellikleri arasında daha hızlı açılma, donanım ve yazılım uyumu, çoklu dokunuş (multi-touch) desteği, yenilenen görev çubuğu (Superbar) yer alırken Mail, Calendar ve Movie Maker gibi bazı standart uygulamalar da kaldırıldı.
Windows  7 aynı zamanda e-ticaret sitesi Amazon.com’un tarihinde en fazla ön sipariş alan ürünü olma rekorunu da kırarak tarihe geçti. Satışlardaysa daha ilk 8 saatte Vista’nın 17 haftada ulaştığı satış rakamını geçti. (http://microsoft.com/windows/windows-7)

Snow Leopard
Apple’ın 28 Ağustos’ta piyasaya sürdüğü Mac OS X 10.6 ya da başka bir deyişle Snow Leopard firmanın Intel işlemcili olmayan sistemlere de vedasını temsil ediyordu. En büyük yeniliklerden biri sistemin bilgisayarda 7GB daha az yer kaplamasıydı. Önceki sürüme göre açılma, kapanma ve uygulama çalıştırmada daha hızlı bir yapı sunan sistem Microsoft Exchange desteğini de standart olarak sunmaya başladı. Quick Time ve Finder’ın da 64bitlik yapıda tamamen yenilenmesi önemli gelişmelerden biri olarak dikkat çekti. ()

Chrome OS
2009 yılına dair en beklenmedik şey, Google’ın bir işletim sistemi piyasaya süreceğiydi. Microsoft’un kabusu olarak uzun zamandır telaffuz edilen bu ihtimal 7 Haziran’da şirket yetkilileri tarafından onaylanınca dünyanın dört bir yanındaki yüz milyonlarca Google kullanıcısı dikkat kesildi. Linux tabanlı olacağı bilinen sistemin tanıtımı 19 Kasım’da gerçekleştirildi. Beklendiği gibi 2009 yılının trendleri arasında yer alan bulut bilişim (cloud computing) yapısına odaklanan Google Chrome OS, kimsenin beklemediği bir şekilde sadece Google Chrome web tarayıcısından ibaret bir yapı sundu. Bu sayede 10 saniyeden kısa bir sürede açılıp kullanılır hale geliyordu. Google hesabı temelli sistemin 2010 yılının ortalarına doğru genel kullanıma sunulması bekleniyor. (http://getir.net/ivz)

DONANIM
Netbook
Bilişim dünyasına 2008 yılında giren netbook kavramı mümkün olduğu kadar küçültülmüş ve pil ömrü sebebiyle performansı düşürülmüş dizüstü bilgisayarlara verilen isim. Daha çok bu cihazlar için üretilmiş özel Linux sürümleri kullanan bu kategorinin hedef kitlesiyse internet kullanıcıları. 2009’u altın yıl olarak yaşayan netbooklar kolay taşınabilirliğin yanısıra wifi, 3G gibi bağlantı seçenekleri sayesinde sahiplerinin sürekli bağlı kalmasına olanak sağlayarak sosyal web sitelerini de diri tutma gibi bir işleve sahip. Bu kulvarda EeePC modeliyle liderliği elinde bulunduran Acer’a bu yıl HP, Lenovo ve Dell gibi üreticilerin de birçok rakip çıktı. Bu ligin en beklenmedik gelişmesiyse mikroişlemci üreticisi Intel’in ClassmatePC adıyla pazarladığı okullara yönelik geliştirilmiş özel serinin üretimine son vermesi oldu.

SSD
İşletim sistemlerinin bile gigabaytlarca yer tuttuğu, her kullanıcının her an yüzlerce megabayt veri yarattığı bir ortamda en büyük yük bütün bu verileri depolamakla yükümlü sabit disklerin üstüne biniyor. Öte yandan taşınabilir sistemlerin her geçen gün daha fazla tercih edilmesinden dolayı sarsıntılara karşı hassas ve yüksek enerji tüketen bu bileşenlerin yarattığı sıkıntılar da artıyor. 2009 yılında ticari olarak standartlaşmaya başlayan SSD’lerse aynen USB tabanlı flaş belleklerde olduğu gibi hiçbir hareketli parça içermeden verileri saklayan depo ortamları yaratıyor. Netbook ve dizüstü bilgisayarlarda seçenek olarak yerini alan SSD’lerin 2010’da masaüstü sistemlerde de görülmesi bekleniyor. Ancak hala sabit disklere göre daha düşük kapasiteyi daha pahalıya sundukları da bir gerçek.

PS3 Slim
Oyun dünyasında 2009’un en çok ilgi çeken ayrıntılarından biri Sony’nin PS3 serisinin inceltilmiş sürümü PS3 Slim oldu. Yüzde 33 daha ince ve yüzde 36 daha hafif yapıya sahip PS3 Slim geleneksel PS3’lere göre de yüzde 34 daha az enerji harcıyor. 3 haftada 1 milyondan fazla satan model yeni soğutma sistemi sayesinde daha az ses çıkartıyor. 120 ve 250GB sabit disk kapasiteli iki seçeneğe sahip model Türkiye’de de yoğun ilgi gördü. (http://getir.net/eu7)

Nintendo DSi
Oyun dünyasının açık ara lideri Nintendo’nun en çok ilgi gören modellerinden DS, 2009’da yenilenen ürünler arasındaydı. Nisan ayında piyasaya sürülen Dsi’ın en büyük yeniliği 3,25 boyutlu ekranı ve VGA kalitesindeki kamerası oldu. Serinin 7. sürümü olan modelin Kasım ayında daha 4,2 inç ekranlı bir XL seçeneği daha çıktı. SD kart desteğine ince form da eklenince, eski kartuş oyunlarını oynamak için kullanılan yuvaya da veda edildi. (http://nintendodsi.com)

E-kitap okuyucular
Hayatımıza gireli uzun zaman olmasına rağmen kısıtlı teknolojisi ve yüksek fiyatları yüzünden bir türlü kitleselleşemeyen e-kağıt tabanlı okuyucular, 2007 sonunda doğru Amazon’un Kindle adlı cihazını piyasaya sürmesiyle ivme kazandı. 2009’da çıkan Kindle DX modelini Sony’nin iki farklı modeli izledi. Ardından Amazon’un rakiplerinden Barnes and Noble’ın Nook adlı cihazı sahne aldı. Düşen fiyatlar ve artan seçeneklere ekonomik kriz yüzünden zora giren basılı medya ilgisi de eklenince e-kitapların 2010’un da önemli gündem maddelerinden biri olacağı kesinleşti.

Masaüstünde 27 inç
Apple’ın sadece ekranda bütün bileşenleri topladığı iMac serisi, Ekim ayında yenilendi. Gözlerden kaçması imkansız en büyük yenilikse 27 inçe ulaşan ekran boyutu oldu. LED aydınlatmalı, 16:9 oranlı ekran aynı zamanda başka cihazlardan da görüntü alabilmeye yarayan bir video girişine sahipti. 2 terabayta kadar disk kapasitesi seçeneği bulunan modeller Apple’ın çoklu dokunuş özelliğini destekleyen Magic Mouse adlı faresiyle satışa sunuldu. ()

HP Touch Smart
Apple’ın iPhone ve iPod Touch cihazlarıyla yeni bir çağa giren dokunmatik ekranlı yüzeyler PC pazarı lideri HP’nin TouchSmart adlı ürünüyle masaüstünde de şansını denemeye başladı. Windows Vista’nın üstüne HP tarafından geliştirilen bir arayüzün yerleştirilmesiyle ortaya çıkan dokunmatik ekranlı TouchSmart serisi özellikle çokluortam ve internet odaklı kullanımda çok farklı bir deneyim yaşatıyordu. Ekim ayında Windows 7 ile birlikte satılmaya başlanan Touchsmart 600 serisi 750GB disk kapasitesi, 4GB bellek ve 23 inçlik ekranıyla ev kullanıcılarının bütün beklentilerini karşılıyordu. (http://getir.net/eua)  

CEP TELEFONLARI
iPhone 3GS
İnanması güç gelebilir ama 2009 yılı milyonlarca kişinin bir cihazın kopyalayıp yapıştırma özelliğine kavuşmasına sevindi. Mart ayında iPhone’un 3. nesil işletim sistemini tanıtan Apple Başkanı Steve Jobs bu gelişmeyi gururla duyurdu. Diğer yandan iPhone kullanıcılarının bir başka derdi olan video çekememe sorunu da yine bu yıl Haziran ayında satışa sunulan 3GS modeliyle son buldu. Bu yıl ilk defa Japonya ve Çin pazarına da giren iPhone, 3GS modeliyle 22 milyona yakın satış yaptı.

Blackberry Storm
Akıllı telefon kulvarının büyük oyuncularından RIM, dokunmatik ekran furyasından nasiplenme adına Storm adlı bir cihazla şansını denedi. Dokunmatik yüzeyin ötesinde bastırarak kontrol edilebilen bir arayüze sahip cihaz fanatik Blackberry kullanıcıları dahil kimseyi memnun edemedi. Fiziki klavye kullanmaya alışkın Blackberry kullanıcılarının sanal klavyeye alışma zorluğu bir yana, bastırmalı arayüzü de kullanımı iyice zorlaştırmıştı. RIM bu talihsiz dönemi kendi geleneksel yapısında modeller piyasaya sürerek unutturmaya çalıştı. (http://getir.net/eue)

Nokia’nın arayışı
Cep telefonu pazarının lideri Nokia yeni rakiplerin arka arkaya gelen ataklarını göğüsleyebilmek için akıllı kategoride yeni arayışlara girdi. Kayan klavyeli N97 ve Symbian dışında bir işletim sistemi kullanan ilk telefonu N900 bunlara iyi bir örnek oluşturdu. Ancak hemen her markadan önce internete odaklanma kararı alan markanın uygulama çeşitliliği alanında rakiplerinin geride kalması yıldızının eskisi kadar parlamasını engelledi. (http://nokia.com.tr)

Palm Pre ile döndü
2009 yılının CES fuarında tanıtılan Pre, akıllı cep telefonlarıyla birlikte çöküşe doğru ilerleyen Palm için bir umut ışığı oldu. Büyük ilgi gören ve merakla beklenen modelin en büyük özelliği web servis ve teknolojilerine entegre çalışan işletim sistemiydi. Haziran ayında birkaç ülkede satışa sunulan cihazın ilk satışları iyi gitse de sonrasında belirgin bir yavaşlama gözlendi. (http://getir.net/euh)


Android’in zaferi
Google’ın mobil cihazları hedefleyerek 2008 yılında duyurduğu Android işletim sistemi 2009 yılında tam bir zafer kazandı. Motorola, HTC, Samsung gibi birçok üretici tarafından sahiplenilen açık kaynaklı işletim sistemi Apple’ın en büyük rakibi konumuna geldi. Yüzde 3,5 pazar payına ulaşan Android, Gartner’a göre 2012 yılında en çok tercih edilen ikinci mobil platform olacak. HTC’nin yenilikçi modelleriyle öne çıktığı bu alanda Google da kendi tasarlayıp ürettirdiği Nexus adlı bir modelle yer almaya hazırlanıyor. (http://android.com)