Geçiş ücretinden kaçana yüklü ceza

TBMM Genel Kurulunda, ''Temel Kanun'' olarak görüşülen Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısının, ilk 30 maddesini içeren 1. bölümü benimsendi.

Kabul edilen maddelere göre, Karayolları Genel Müdürlüğü, özel bütçeli ''tüzel kişilik'' olacak. Görev ve yetkileriyle hizmet birimlerinin yeniden düzenlendiği Karayolları Genel Müdürlüğü, gerçekleştirilecek yatırım ve hizmetlerle ilgili görevlendirilen şirketlere gerektiğinde ortak olabilecek.

Genel Müdürlük, otoyol, devlet ve il yollarında karayolu sınır çizgisi içinde kalan uygun alanlarla, karayolu sınır çizgisi dışında Genel Müdürlüğe devir ve temlik edilmiş veya Genel Müdürlüğün mülkiyetinde olan diğer alanlardaki taşınmazların, tesislerin kiraya verilmesi, bunlar üzerinde irtifak hakkı, kullanım izni veya ön izin verilmesi gibi işlemleri yapacak veya yaptıracak.

Karayolları Genel Müdürlüğü, ilgili kanunlar kapsamında gerçekleştirilecek yatırım ve hizmetlerle ilgili görevlendirilen şirketlere, gerektiğinde ortak olabilecek.

Genel Müdürlüğün, aralarında taşınmaz satışından veya kiraya verilmesinden, işletme hakkı verilen hizmet tesislerinden elde ettiği kazançların bulunduğu gelir kalemleri, vergiden muaf olacak.

Karayolları Genel Müdürlüğünün her türlü iç ve dış borçlanması Hazine Müsteşarlığının iznine bağlı olacak.

YOLLARIN ÜCRETLİ KESİMLERİNİ BAKAN BELİRLEYECEK 

Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollarının ücretli kesimlerini, Genel Müdürlüğün teklifi üzerine Ulaştırma Bakanı belirleyecek. Bu karayollarının geçiş ücretleriyle, bu ücretlerin yeniden belirlenmesi; ücretlendirilen karayolunun mesafesi, trafik yoğunluğu, aracın cinsi, sosyal ve ekonomik faktörler dikkate alınarak çıkarılacak yönetmeliğe göre, Genel Müdürün teklifi üzerine bakan onayıyla yürürlüğe girecek.

Ücretli otoyollar ile erişme kontrollü karayollarının işletme hakkı verilen veya devredilenler hariç, ücretsiz olması uygun görülen kesimleri ve ücretsiz geçiş yapmasına izin verilecekler genel hükümlere göre belirlenecek.

İşletme hakkı verilen veya devredilen karayollarında geçiş ücretiyle, ücretsiz geçiş yapmasına izin verilecek olanlar, taraflar arasında imzalanacak sözleşmelerde düzenlenecek.

Belediye sınırları içindekiler de dahil olmak üzere, Genel Müdürlüğün görev alanındaki karayolları, Genel Müdürlüğün teklifi ve bakan onayıyla erişme kontrollü karayoluna dönüştürülebilecek veya erişme kontrolü kaldırılabilecek.

Erişme kontrolü uygulanması nedeniyle karayolu sınırına bitişik taşınmaz sahiplerinin karayollarına giriş ve çıkışlarının iptal edilmesi halinde; Genel Müdürlük tarafından taşınmaz sahiplerinin ulaşımları, toplayıcı yol yapılarak veya kısa mesafeden yararlanarak sağlanacak.

İMAR PLANI

Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, erişme kontrolü uygulanan karayolu çevresinde, ilgili idarece imar düzenlemesi yapılmadan önce, Genel Müdürlüğün görüşü alınacak. Olumlu görüş alınmadan imar planı kesinleştirilemeyecek.

Erişme kontrolü uygulanan karayolları sınırları içinde Genel Müdürlüğün izniyle kurulacak tesis veya yapılacak faaliyetler dışında tesis kurulamayacak, faaliyette bulunulamayacak. Bu tesisler, İmar Kanununda öngörülen yapı ruhsatiyesine tabi olmayacak.

Karayolunu etkileyen deniz, göl, nehir ve dere kenarları da dahil, karayolu kenarlarında maden arama ve işletme ruhsatı verilmeden önce Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınacak.

ARAZİ DÜZENLEMESİ VE TRAMPA YETKİSİ

Karayolları Genel Müdürlüğünün yapacağı kamulaştırma yöntemleri de yeniden düzenlendi. Buna göre, görev alanına giren her türlü karayolunun yapımı, geliştirilmesi, çevresinin korunması, düzenlenmesi, tesislerin yapımı için gerekli arazi ve taşınmazları kamulaştırabilecek.

Genel Müdürlük, ihtiyaç duyacağı taşınmazların kamulaştırılmasında, kamulaştırma bedellerine karşılık gelmek üzere, Hazine'nin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında olup da kendisine devir, temlik edilerek elde ettiği taşınmazları, ilgililerin oluru dahilinde trampa yapabilecek.

Karayollarının sınırları dahilinde her türlü su, kanalizasyon, doğalgaz, petrol boru hatları, elektrik ve haberleşme hatlarıyla benzeri tesisat kurulması, Genel Müdürlüğün iznine tabi olacak.

İŞLETME HAKKININ DEVRİ

Genel Müdürlüğün sorumluluğunda bulunan otoyollar ile bunlar üzerinde bulunan bakım, işletme tesisleri, diğer mal ve hizmet üretim birimleri ve varlıklarının işletme hakkının verilmesi, Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun uyarınca, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca gerçekleştirilecek. Mevcut otoyollarının işletme hakkının verilmesi, imtiyaz sözleşmeleriyle düzenlenecek.

İşletme hakkı verilen otoyollarda uygulanacak geçiş ücretlerinin belirlenmesinde, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte uygulanan geçiş ücretleri esas alınacak. Düzenlemenin yürürlük tarihinden sonra mevcut otoyollara yeni güzergahların eklenmesi veya değiştirilmesi durumunda Genel Müdürlükte yürürlüğe konulan ilk uygulama ücretleri esas alınacak.

GEÇİŞ ÜCRETİ ÖDEMEYENLER

Genel Müdürlük işletimindeki otoyollarda ve erişme kontrollü karayollarında geçiş ücreti ödemeyen araç sahiplerine, o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücretinin 10 katı tutarında idari para cezası verilecek.

Erişme kontrolü uygulanan karayollarında kısıtlanan ve yasaklanan işleri yapanlarla, koruma alanı içine giren hayvan sahiplerine, 500 lira para cezası uygulanacak. Bu cezayı, Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışındaki yerlerde jandarma kesecek.

Karayolları sınır çizgileri dahilinde çevre kirliliğine neden olan, trafik güvenliğini tehlikeye sokan, atık madde, moloz bırakanlara Çevre Kanunu hükümleri uygulanacak.

Şehirlerarası yolcu ve yük taşıyanlar, umuma açık yerlerde çevreyi kirletirse en az 500 lira idari para cezası alacak.