Geçici tazminat tartışması

ZÜBEYİR KINDIRA
İNTERNETHABER

ANKARA- TBMM Adalet Komisyonu’nda Borçlar Kanunu’na ek bir madde konuldu. Geçici tazminata imkan veren düzenleme, büyük tartışma çıkartacak. Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya bile düzenlemeye itiraz etti. Peki nedin geçici tazminat?

NAFAKADAN KOPYA
Nafaka davalarında bu tür bir uygulama var. Boşanma davası açıldığında hakim eşin mağdur olmaması için; dava sonuçlanıncaya ve kesin nafaka miktarı saptanıncaya kadar geçen sürede; kocanın geçici bir nafaka ödemesine karar verebiliyor.

PEŞİN ÖDEME
Tıpkı nafaka davalarında olduğu gibi, tazminat davalarında da tarafların mağduriyetini önleme gerekçesiyle, hakimin geçici bir tazminat belirlemesine imkan sağlanıyor. Bu durumda, tazminat davası açıldığı zaman dava sonuçlanıncaya kadar geçecek süreyi göz önüne alarak, peşin bir tazminat bedeli belirleyip, davalıdan tahsil edilmesine karar verebilecek.

GERİ ÖDEME
Dava sonuçlandığında tazminata hükmedilmez ise geçici tazminat bedeli davacıdan alınıp, davalıya geri verilecek. Ya da belirlenen yeni tazminat miktarına göre aradaki fark hesaplanıp, yeni bir ödeme ya da geri ödeme yapılması hükme bağlanacak.

Ancak bu durumda ciddi bir karışıklık çıkabilir. Örneğin; başbakan hakkında bir karikatür çizen ya da haber yapan bir muhabire tazminat davası açarsa, davanın sonuçlanmasına kadar beklemeyip, daha ilk günde hakimin belirleyeceği geçici tazminat bedelini tahsil edecek. Dava sonunda belirlenen miktar üzerinde yeniden mahsuplaşma yapılacak.

YA GERİ VERMEZSE
Bu yargı sonucu belli olmadan, tazminata hükmedilip edilmeyeceği netleşmeden ödeme yapılmasını öngördüğü için tartışmalara yol açtı. Geçici tazminat kararı veren yargının duruşmada tazminata hükmedilmemesi yolunda bir karar veremeyeceği, bunun da yargılamayı etkileyeceği ileri sürülüyor.

Ayrıca; dava bitmeden geçici tazminatı alan davacının, yargı tazminata hükmetmediği zaman aldığı geçici tazminatı geri ödemede imtina edebileceği ve bunun sonucunda yeni davaların ortaya çıkacağı da tartışmaların bir başka boyutu.

İYİMAYA'DAN İTİRAZ
TBMM Adalet Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya da, komisyonun oybirliğiyle kabul ettiği maddeye muhalefet şerhi koydu. İyimaya, dünyada bir örneği bulunmayan uygulamanın karışıklığa yol açacağını belirterek, “Borçlu olmayanın sırtından meşru temele dayanmayan bir mal ve hak aktarmak mümkün mü” diye sordu.