Gazeteciye hapis cezası olur mu?
Abone olCengiz Hortoğlu, Yeni TCK'yla birlikte basına getirilen cezaları Akşam'daki köşesinde irdeliyor. Hortoğlu'na göre yeni yasa, basın özgürlüğünü iyice kısıtlaştıracak niteli
Gazeteci Cengiz Hortoğlu, gazetecileri ve medya kuruluşlarını
yakından ilgilendiren Yeni TCK'nın, 'basın özgürlüğü' alanını iyice
daraltığından bahsederek, Yeni TCK'nın basınla ilgili maddelerini
başlıklı yazısında şu şekilde analiz ediyor:
Gazeteciye hapis cezası olur mu?
Bilgi ve haber alma yaşamımızın ayrılmaz bir parçası... Bilgiye ve
habere hızla ulaşmanın yolu da iletişim çağında gazete, radyo,
televizyon ve ınternetteki haber ve bilgi siteleridir.
Basın özgürlüğü demek toplumun haber alma özgürlüğü demektir.
Gazeteci görevini yaparken elbette yasalarla bağlıdır. Nitekim
basın suçları için Basın Kanunu ve Radyo Televizyonların Kuruluş ve
Yayınları Hakkında Kanun çok ağır hükümler içeriyor. Ancak bu
cezalar genellikle para cezası olarak belirlenmiş. Burada
belirlenen cezalar da çok yüksek. Bu ayrı bir tartışma konusu.
Yeni TCK gazeteciliği zorlaştıracak hükümler içeriyor. TCK'da Basın
Kanunu'nda para cezası öngörülen eylemlere hapis cezası
getiriliyor. Bir olay hakkında haber veya yorum yapmak veya görüntü
yayınlamak zorlaşıyor. Ceza ile eylemin ağırlığı arasında orantı
olması gerekir. Hürriyeti bağlayıcı ceza ağır bir yaptırımdır.
Ayrıca basın suçlarının TCK'da düzenlenmesini doğru bulmuyorum.
Gazeteci görev yaparken hapis cezası kaygısı olmamalı. Çünkü
gazeteci basın özgürlüğünü kendisi için değil toplumun bilgilenmesi
için kullanır.
Röportaj sırasındaki konuşmaları kaydetmek için bile karşı tarafın
izni gerekiyor.
TCK'nın 133. maddesine göre Kişiler arasındaki konuşmaları
taraflardan herhangi birisinin rızası olmadan ses alma cihazı ile
kaydeden kişiye hapis cezası geliyor. Basın ve yayın yoluyla bunun
yayınlanması ağırlaştırıcı sebep olarak nitelendirilerek 2 yıla
kadar hapis cezası öngörülüyor.
Yeni TCK'da özellikle magazin gazetecilerinin işini zorlaştıracak
maddeler de var.
TCK'nın 134. maddesinde 'Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü
veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası
ile cezalandırılır. Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi
halinde, ceza yarı oranında artırılır'deniliyor. Bu nedenle magazin
gazetecilerinin haber yaparken çok daha dikkatli olması
gerekiyor.
TCK'da düzenlenen başka bir maddeye daha değinmek istiyorum. Yeni
TCK'nın 278. Maddesi'nde 'işlenmekte olan bir suçu yetkili
makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır' deniliyor. Madde yeterince açık değil. Bu maddeyi
bir örnekle değerlendirelim. Yan dairede tartışma sesleri geliyor,
ya da sokakta veya trafikte iki kişi tartışıyor. Bu insanlar
birbirlerine hakaret ediyorlar. Tartışmanın nereye varacağı belli
olmaz. Ama hakaret zaten bir suç. Bunu yetkili makamlara bildirecek
miyiz?
Sahipsiz hayvanlar yandı.
TCK'da tartışma yaratacak bir diğer madde de Mala zarar verme
başlığını taşıyan.151. madde. Bu maddenin 2. fıkrasına göre haklı
bir neden olmaksızın, sahipli hayvanı öldüren, kişiye 3 yıla kadar
hapis cezası verilecek. Peki sahipsiz hayvanları öldürenler ne
olacak?
AKŞAM