Gayrımenkule yatırım atağı

Yılın 5 ayında tapuya beyan edilen haliyle gayrımenkule, 5 katrilyon 71 trilyon lira yatırıldı. Tapu Kadastro Genel Müdürü M. Zeki Adlı, geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde 168 bin 481 gayrımenkulün satıldığı ülkede, bu yıl söz konusu rakam 197 bin 218'e yükseldiğini açıkladı. 2003 yılının ilk 5 ayında tapuya beyan edilen değerlere göre, yeni edinilen emlaklar için 3 katrilyon 930 trilyon lira ödemede bulunulurken, bu yılki satışların toplam tutarı da 5 katrilyon 71 trilyon lira oldu. Böylece bu yılın 5 aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre satılan emlak sayısında yüzde 17, gayrımenkule yatırılan parada ise yüzde 29 artış kaydedildi. Tapu kayıtlarına göre aynı dönemde önemli bir bölümünü banka kredisiyle alınan konutların oluşturduğu bin 677 gayrımenkul üzerinde ipotek tesis ettirildi. Bu rakam geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde 36 bin 801 olarak belirlenmişti. 5 ayda ipotek tesis ettirilen gayrımenkullerin değeri ise 2003 yılında 4 katrilyon 7 trilyon lira, 2004'de de 7 katrilyon 678 trilyon lira olarak gerçekleşti. DAHA İNŞAATI BAŞLAMADAN SATILIYORLAR Bu arada 2004'de gayrımenkul piyasasında proje aşamasındaki konut satışlarında da adeta bir patlama yaşandı. İnşaatı başlamadan, projesi yapıldıktan hemen sonra satılan konut projelerini içeren kat irtifakı sayısı, geçen yılın 5 ayında 3 bin 644 olurken, bu sayı 2004'de 6 bin 275'e çıktı. Aralarında 10-15 dairelik projelerin yanısıra, bin 500, hatta 2 bin konutluk projelerin de yeraldığı kat irtifakında böylece 1 yılda yüzde 72'lik artış meydana geldi ve bu yolla da binlerce konut, daha inşaatları bile başlamadan sahiplerini buldu. Kat irtifakındaki artış oranı İstanbul'da yüzde 88, İzmir'de yüzde 447, Bursa'da yüzde 881, Eskişehir'de yüzde 367, Konya'da yüzde 180, Mersin'de yüzde 92, Denizli'de ise yüzde 112 olarak tespit edildi. Bu dönemde İstanbul'da 2 bin 994 kat irtifakı gerçekleştirilirken, bu rakam İzmir'de de 930 olarak tespit edildi. İSTANBUL'DA 3 KATRİLYON LİRALIK YATIRIM Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün tapu kayıtlarına göre, normal satışlarda da, emlağa en fazla yatırım İstanbul'da yapıldı. 2003'ün 5 ayında 63 bin 876 gayrımenkulün satıldığı bu ilde bu yılki satış adedi 74 bin 258, 2003'de 2 katrilyon 103 trilyon lira olan satış değeri de bu yıl 2 katrilyon 314 trilyon lira olarak belirlendi. Geçen yıl 43 bin 835 gayrımenkulün satıldığı Ankara'da bu yılki satış adedi 52 bin 73'e çıkarken, gayrımenkule yatan para da 913 trilyon liradan 1 katrilyon 325 trilyon liraya yükseldi. İzmir'de ise 5 aylık dönemde satılan emlak sayısı 2003'de 13 bin 655, 2004'de 17 bin 9 oldu. Bu gayrımenkullere ödenen para ise geçen yıl 319 trilyon lira, bu yıl da 389 trilyon lira şeklinde hesaplandı. Öte yandan seçilen illerden sadece Erzurum'da emlak satışlarında geçen yıla göre bir gerileme olduğu ortaya çıktı. YAP-SATÇILARIN ÖNÜ AÇILDI Tapu Kadastro Genel Müdürü M. Zeki Adlı, emlak piyasasındaki canlanma ile birlikte, bir çok ilde tapu müdürlüklerinde işlem yoğunluğu yaşandığını söyledi. Daha proje aşamasındaki daire satışlarını ifade eden kat irtifakı rakamlarının sektördeki canlılığın en önemli göstergesi olduğunu belirten Adlı, şu değerlendirmede bulundu: ''İnşaat sektöründe özellikle de yap-sat satışlarında büyük bir artış sözkonusu. Müteahhitler, firmalar projeyi yapıyor, daha inşaata başlamadan bunlar alıcı buluyor. Bu tür satışlarda yılın 3 ayında yüzde 37'lik bir artış mevcut iken, Mayıs sonunda bu rakam yüzde 72'e ulaştı. Tapudaki işlem sayısı şunu da gösteriyor. Ekonomi ne zaman istikrara kavuşursa, bizim işlemlerimiz de o oranda artıyor. Ekonomiye sekte vuran en ufak bir olayda da gayrımenkul piyasası daralıyor. Son dönemde ekonominin rayına girmesiyle birlikte, emlağa ciddi bir yönelme oldu.''