Fransa meclisi, Suriye'ye müdahaleyi tartışacak

Fransa Parlamentosu, Esad yönetiminin kimyasal silah kullandığı iddialarının ardından bugün Suriye'ye askeri operasyon düzenlenmesi önerisini tartışacak. Parlamentoda oylama yapılması planlanmıyor.

İngiltere Parlamentosu'nun Suriye'ye müdahale tezkeresini reddetmesi, ABD Başkanı Barack Obama'nın da Kongre'ye danışma kararı almasından sonra, benzer bir yol izlemesi için Cumhurbaşkanı François Hollande üzerindeki baskı artmış durumda.

Yarı başkanlık sistemiyle yönetilen ülkede Hollande'ın partisinin parlamentoda yeterli çoğunluğu var. Ancak Suriye'ye askeri müdahalenin en koyu taraftarlarından biri olan Hollande'ın oylamaya gerek görmemesi tepkiye neden oldu.

BBC'nin Paris'teki muhabiri Chris Morris, Hollande'ın, parlamentoda oylama yapılmadan Suriye'ye müdahale kararı almasının anayasal açıdan mümkün olmasına rağmen Cumhurbaşkanı için siyasi açıdan riskli olabileceğine dikkat çekiyor.

Hollande, "kendi halkına karşı kimyasal silah kullanan Suriye yönetiminin cezasız kalmaması gerektiğini" söylüyor.

Ancak kendi partisi içinden bazı milletvekilleri dahil kimi kesimlerse Birleşmiş Milletler'in onayının aranması gerektiğinde ısrar ediyor.

Kamuoyu yoklamaları Fransız halkının Suriye'ye bir askeri operasyonu desteklemediğine işaret ediyor.

Le Parisien gazetesinde yayımlanan bir yoklamaya katılanların yüzde 64'ü Fransa'nın operasyon düzenleyecek ülkeler koalisyonuna dahil olmasına karşı.

Fransa Başbakanı Jean Marc Ayrault, Pazartesi günü bir araya geldiği parti temsilcilerine "Suriye ordusunun kimyasal silah kullandığını kanıtlayan" bir istihbarat raporu sunmuştu.

Zorunluluk yok

Paris'ten gazeteci Sabetay Varol anayasaya göre bir askeri müdahale için Fransa cumhurbaşkanının meclisin onayını alma zorunluluğu olmadığına dikkat çekiyor.

Varol'a göre anayasa böylesi bir oylamayı yasaklamasa bile 1958 tarihli Fransız anayasasının uygulandığı Beşinci Cumhuriyet Fransası'nda dış politika konularında parlamento hep ikinci planda kalmasıyla biliniyor ve böylesi oylamalar da düzenlenmiş değil.

Anayasanın 35'inci maddesine göre yürütme erkinin yapmakla yükümlü olduğu tek şey, dış müdahalenin başlamasından en geç üç gün sonra meclisi bilgilendirmek.

2008 tarihinde getirilen oylama zorunluluğu ise yurtdışındaki askeri operasyonlar dört ayı geçtiği takdirde meclisin onayına başvurulmasını öngörüyor.

Son beş yılda Fransız hükümeti dört kez meclisten bu amaçla onay aldı.

Bunlar Fransız ordusunun Afganistan'daki mevcudiyetinin yanı sıra toplu olarak Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti, Fildişi Sahili, Lübnan ve Kosova'daki varlıkları ile Libya ve Mali operasyonları hakkındaki oylamalar oldu.

Dört oylamanın dördünde de hükümet istediği onayı aldı.

Askeri müdahale konularında Meclis onayının peşinen gerekli olduğu tek husus savaş ilanı. 5. Cumhuriyet tarihinde bu tip oylamalara da gidilmiş değil.