Formula pahalıya patladı

Formula 1 (F1), Türkiye'ye pahalıya mal oldu. Başlangıçta 25 milyon dolar olarak hesaplanan pistin maliyeti 230 milyon dolara çıktı. İş yüksek maliyetle de sınırlı kalmadı. Sözleşme şartları ağır olan F1'in yapıldığı İstanbul Park ihalesi için sadece TÜRSAB teklif verdi. Ancak bir şartı vardı: "3 gün süren F1'e karışmam, kalan 362 gün için teklif yaparım" dedi. Bunun üzerine büyük ortak TOBB, F1'in patronu Bernie Ecclestone'a, "Pisti siz işletin" önerisini getirdi.

Müşteri çıkmıyor
2002'de Türkiye'nin gündemine gelen F1 yarışlarının yapılacağı İstanbul Park projesini İstanbul Ticaret Odası (İTO) yüklendi. Dönemin İTO Başkanı Mehmet Yıldırım, pist yapımının 25 milyon dolara mal olacağını söyledi. Ancak hiçbir şey söylendiği gibi gerçekleşmedi. Hatta müteahhit firma Evren İnşaat'a yapılan usulsüz ödemeler yüzünden Yıldırım mahkemelik bile oldu.

2005 yılı Ağustos ayında İstanbul Park'ta ük kez F1 start aldığında bağlantı yollarıyla birlikte projenin Türkiye'ye maliyeti 230 milyon doları buldu. Maliyetleri karşılamak için tek başına yola çıkan İTO'ya, Başbakan Erdoğan'ın talimatıyla TOBB, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul İl Özel İdaresi de ortak oldu.

2005 Ağustos ayındaki ilk yarışlardan sonra, 'Bu iş sivil toplum örgütlerinin işi değil' diyerek İTO ve TOBB, İstanbul Park'ın işletmeciliğini devretmek için ihaleye çıktı. Birçok firma ihaleyle ilgilendiği halde sadece TÜRSAB resmi teklifte bulundu. Başka hiçbir firmanın talip olmamasının nedeni ise daha sonra ortaya çıktı. Kimse Ecclestone ile yapılan sözleşmenin ağır şartlarına katlanmak istemiyordu.

TÜRSAB'ın da İstanbul Park teklifi için bir şartı vardı: "F1 yarışlarının yapıldığı 3 günü çıkartın, öyle kiralayalım." Verdiği teklifte ise yıllık sabit 8.5 milyon dolar kullanım bedeli ve yapılacak yatırımların gelirinden yüzde 25 pay vermeyi taahhüt etti.


Bernie ile pazarlık
İstanbul Park'ın kiralanmasıyla ilgili bu aşamalar yaşanırken TOBB, Bernie Ecclestone ile pazarlık masasına oturdu. TOBB, Ecclestone'a şu teklifte bulundu: "Sizinle yaptığımız sözleşmenin şartları ağır olduğu için kimse İstanbul Park'ı kiralamak istemiyor. Yarışları siz organize edin."

Şimdi Ecclestone'a sunulan bu teklifin cevabı bekleniyor. Eğer bu cevap olumsuz çıkarsa, pistin TÜRSAB'a kiralanması da tehlikeye girecek.

Ecclestone'un şartları çok ağır
29 Ağustos 2003 tarihinde yapılan ve gizlilik şartı konulan anlaşmanın şartlarından bazılarışöyle:

* Ecclestone'un şirketi FOA'ya her yıl 13.5 milyon dolar katılım payı ödenecek. (Bu ücret için Hazine ilk iki yıl için 25 milyon dolarlık teminat mektubu verdi.)

* Bilet gelirlerinin yüzde 45'i FOA'nın olacak. (Bu para bütün masraflar çıktıktan sonra aktarılacak ancak masraflar yıllık 3 milyon doları geçemiyor.)

* Ana sponsorluk anlaşmasının yüzde 75'i FOA'ya aktarılacak. (Petrol Ofisi ile sözleşme imzalandı)

* Yarışlarda İstanbul Park'taki bütün yiyecek içecek standlarının geliri FOA'ya ait olacak.

* MSO, F-1 yayın hakkının satışından elde ettiği gelirden 4 milyon doları FOA'ya aktaracak.

* 2005'te MSO'nun bütün masraflar çıktıktan sonra F1 'den bir gelir elde edemediği, FOA'ya 21 milyon dolar ödeme yapıldığı belirtiliyor. 7 yıllık sözleşmenin sonunda Ecclestone'un gelirinin artacağı kaydediliyor.

Haber: Öğe Demirkan

Kaynak: Vatan