Hayatı yüzde elli ucuzlatın

Evlerimizde elektrik ve suyu verimli olarak kullanmamız mümkün; ancak elektrik ve suyu israf etmeden verimli olarak kullanmak için öncelikle alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor. Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Mustafa Öztürk, evimizde yüzde 50 daha az enerji ve su tüketmenin yollarını açıklıyor. Prof. Dr. Mustafa Öztürk'ün verdiği bilgilere göre, fırın, ocak, buzdolabı, derin dondurucu, çamaşır ve bulaşık makinesi, aydınlatma lambaları gibi elektrikli ev aletleri satın alırken sadece ucuz olmasına bakarak karar vermek doğru değil. Aynı zamanda evimizde kullandığımız ev aletlerinin işletme maliyetini de düşünmemiz gerekli. Mesela bir çamaşır makinesi satın alırken, her bir yüklemede yıkayacağı çamaşır miktarı yanında tüketeceği su ve elektrik enerjisi miktarına da dikkat edilmeli. Bazen bu aletlerin işletme maliyetlerinin çok yüksek olduğu unutulmamalı. Hesaplarımızı yaparken işletme maliyeti verimli olan ev aletlerini satın almalıyız. Ayrıca, fazla elektrik enerjisi tüketen ev aletlerinin kullanılmasıyla atmosfere fazla sera gazı karbon dioksitin atılarak yeryüzünün sıcaklığının yükselmesine, meteorolojik yapısının değişmesine, sel felaketlerine ve buzulların erimesine neden olunduğu unutulmamalı. Evlerimize satın aldığımız ya da alacağımız çamaşır ve bulaşık makinesi, musluklar, rezervuarlar gibi su tüketen ev aletlerinin verimli su tüketmelerine dikkat etmeliyiz. Mesela tuvalet rezervuarı satın alırken sadece ucuz olmasına bakmamalıyız. Aynı zamanda her boşaltmada ne kadar su tükettiğine de dikkat etmeliyiz. Banyo yaparken, yüzümüzü yıkarken, tıraş olurken, dişimizi fırçalarken, sebze ve meyveleri yıkarken su tüketimindeki alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekir. Temiz suyun boşa akıtıldığı zaman atık suya dönüştüğü, içme suyu ve atık su arıtma maliyetinin yüksek olduğu unutulmamalı. Yeryüzünün üçte ikisi su olduğu halde sadece yüzde 0.3 içilebilir su olduğu unutulmamalı. Gelişmiş ülkelerin çoğunda bugün günlük su tüketimi kişi başına 75-125 litre iken, İstanbul'da bu değer 150-200 litre. İçme suyu olarak hizmete sunulan suyun arıtılması için binlerce kwh elektrik enerjisi, arıtma bedeli ve emek gücü harcandığı unutulmamalı. Arıtılmış sular israf edilmemeli. Zira İstanbul'da günlük su tüketimi 1 milyon 750 bin-2 milyon metreküp. Suyu verimli olarak kullanarak hem daha hijyenik ve temiz ortamlar sağlanabilir hem de daha ekonomik işletme yapılabilir. Şunu da belirtmeli ki, Prof. Dr. Öztürk'ün verdiği bilgiler, evlerde günlük temizlik ve diğer işlemler yapılırken suyun ve enerjinin nasıl verimli kullanılabileceğiyle ilgili, kesinlikle suyun ve enerjinin tasarruf edilmesi söz konusu değil. FIRINLAR VE OCAKLAR İşte, Prof. Dr. Mustafa Öztürk'ten evinizde yüzde 50 daha az enerji ve su tüketmenin yolları: "Yiyecekleri düz tabanlı tencerelerde ve tepsilerde pişiriniz. Yiyecekler çok küçük ve eğik tabanlı tepsilerde kısa sürede pişmez. Tepsiler fırına uygun olmalı. Mümkünse yiyecekleri mikro dalga fırınlarda ısıtınız. Aynı miktar yiyeceği ısıtmak için mikro dalga fırın, klasik fırına göre yüzde 66 daha az enerji tüketir. Yemek pişirirken tencerenizin veya tepsinizin kapakları sıkıca kapalı ise, pişirme tamamlanmadan iki-üç dakika önce fırınınızı veya ocağınızı kapatabilirsiniz. Mevcut ısı yemeğin pişmesi için yeterlidir. Fırını ön ısıtıcıda çalıştırmayınız. Yani yemeği fırına koyduktan sonra ısıtıcıyı çalıştırınız. Yüksek sıcaklık gerektiren yiyecekler hariç fırında ön ısıtıcı programını kullanmayınız. Yemek pişerken fırın kapağını gerekmediği sürece açmayınız. Her kapak açılışında sıcaklık 25 ila 30 derece birden düşer. Yemek piştikten sonra fırının atık ısısını kullanabilirsiniz. Fırın ısıyı 15-30 dakika tutabilir. Bu esnada tatlıları, yemişleri, küçük ekmek parçalarını ısıtabilirsiniz. Cam ve seramik kaplar, metal kaplardan daha uzun süre ısıyı tutar. Cam veya seramik kaplar kullanıldığında kızartma ve pişirme sıcaklığını 15 derece düşürebilirsiniz. Kapaksız kapta yemek pişirmeyiniz. Kapaksız kapta yemek pişirirken 3 kat daha fazla enerji tüketirsiniz. Enerji tasarrufu için, fırın çalıştırıldığında iki veya üç tür yemeği aynı anda pişirmeniz tavsiye edilir. Fırında veya ocakta yemek pişerken yiyeceğin piştiği kabın kapağı mutlaka sıkıca kapatılmalı. Isının ve nemin tencere veya tepsi içinde tutulması için kapaklar hava sızdırmaz olmalı. Bu durum yemeğin hızlı pişmesine yardımcı olur. Yemek pişirmek için basınçlı tencereler kullanarak hem enerjiden hem de zamandan tasarruf edebilirsiniz. Fırın içinde havanın rahatça hareket edebilmesi için fırınla tepsi arasında 5 cm boşluk bırakılmalı. Bu durum hem iyi bir hava sirkülasyonunu hem de yemeğin daha hızlı ve iyi pişmesini sağlar. Fırınları odanızı ısıtmak için asla kullanmayınız. Bu durum çok tehlikeli ve pahalıdır. Sebzeli yemeği pişirirken az su kullanınız. Yüksek sıcaklıkta pişirmeye başlayınız, buhar çıkmaya başladıktan sonra düşük sıcaklıkta pişiriniz. Böylece yiyecekler daha iyi ve hızlı pişer. Yüksek sıcaklıkta pişirme işlemine devam etmek, besin maddesinin yok olmasına neden olur. Tüm tencerelerin, tepsilerin, tavaların ve çaydanlıkların tabanları düz olmalı. Alev tencere tabanına tam olarak temas etmeli, kesinlikle tencere, tava, çaydanlık tabanını aşmamalı. Tencere, tava ve çaydanlık tabanını aşan her alev enerji israfıdır. Düşük sıcaklık şartlarına fırını ayarlayarak ve yiyeceği yavaş pişirerek enerji israfını önlemiş olursunuz. Fırın satın alırken mutlaka hava ve ısı sızds, evlerde günlük temizlik ve diğer işlemler yapılırken suırmaz, yalıtımlı ve az enerji tüketenleri tercih ediniz. Yalıtımlı olup olmadığını anlamak için fırın çalışırken elinizi kapağına koyunuz. Eğer sıcaklık hissetmezseniz yalıtımlıdır. ISITICILAR Oturma odasının sıcaklığının 20 dereceden fazla olmasına izin vermeyiniz. Yatak odanızın sıcaklığını 17 derecede tutunuz. Oturma odasında 1 derecelik sıcaklık düşürme yüzde 5'lik yakıt tasarrufunu sağlar. Sadece kullandığınız odaları ısıtınız. İhtiyacınız yoksa ısıtıcıyı açmayınız. Hafta sonları veya tatil günleri evinizden ayrılıyorsanız, ısıtıcınızın veya radyatörünüzün vanasını kapatınız. Boş daireyi ısıtmak israftır. Isıtıcınızın veya radyatörlerinizin önüne kesinlikle eşya koymayınız. Sıcak hava hareketini önlemeyiniz. Aksi durumda ısınmak için daha fazla enerji harcarsınız. Pencerelerinizden güneş çekildiği zaman ısının kaçmasını önlemek için perdelerinizi kapatınız. Kapalı ve uygun perdeler, pencerelerden ısı kaybını yüzde 25 oranında önler. Perdeler radyatörlerin üzerini örtmemelidir. Kış aylarında dış kapı ve pencereleri rasgele açmayınız. Dış kapı ve pencereleri açtığınız zaman hemen kapatmayı unutmayınız. Kış aylarında pencereye güneş ışınları değdiği zaman perdeleri açınız. Bu durum güneş enerjisiyle evinizin ısınmasına yardımcı olur. Güneş çekildikten sonra perdeleri mutlaka kapatınız. Radyatör bağlantı borularının su sızdırıp sızdırmadığını kontrol ediniz. Sızıntıları hemen tamir ediniz, ettiriniz. Gündüzleri odanızı havalandırmak istediğinizde tüm pencereleri aynı anda açınız, yarım saat havalanmasına müsaade ediniz ve sonra tekrar hepsini kapatınız. Bu esnada ısıtıcınızı mutlaka kapatınız. Pencerelerinizin camlarını mutlaka çift cam yaptırınız. Tüm dış kapı ve pencerelerinizi hava sızdırmaz hale getiriniz. Zira havayı ısıtmaya gücünüz yetmez. Radyatörlerinizin arkasına ısı yansıtıcı koyunuz. Böylece radyatör başına yılda 6 dolar kazanırsınız. Alüminyum kaplı yalıtım levhasıyla bunu sağlamanız mümkündür. Güneşli havalarda pencerelerinizi temizleyiniz. Bu durum evinizin ısınmasına yardımcı olur. Evinizde ısıtıcınızı çalıştırmadığınız zaman baca damperini kapalı tutunuz. Unutmayınız, ısıtıcılar evdeki enerjinin yüzde 45'ini tüketir. Kış aylarında radyatörün üzerine mermer ve çamaşır gibi herhangi bir malzeme kesinlikle koymayınız. Radyatörün üzerinde çamaşır kurutmayınız. Kış aylarında odalarda kesinlikle çamaşır kurutmayınız. Odalarınız buhar içindeki zararlı/toksik gazlarla dolar. Binanızın koridorlarını ısıtmayınız. Koridorlarınızda radyatör varsa lütfen kapalı tutunuz veya kapatınız. AYDINLATMA Kompakt floresan lambalar, normal lambalardan 5 kat daha az enerji tüketir ve 10 kat daha uzun ömürlüdür. Standart lambaların ömrü 750-900 saat (150 gün), iken kompakt floresan lambaların ömrü 10 bin saat (2 bin gün). Enerji koruyucu lambalar satın alarak aydınlatma maliyetini yüzde 75 azaltabilirsiniz.dzds, evlerde günlük temizlik ve diğer işlemler yapılırken su Yüksek fiyata satın aldığınız kompakt floresan lambaları iki yılda amorti edebilirsiniz. Bir salon, iki oturma ve bir yatak odası, bir mutfak ve banyolu 100 metrekarelik bir dairede günde 5 saat aydınlatma için normal lambalarla 3 bin 250 w enerji tüketilirken, kompakt floresan lambalarla sadece 650 w enerji tüketilir. Normal lambalar, enerjinin önemli miktarını aydınlatmada değil, ısıtmada tüketir. Kullanmadığınız odanızın lambalarını kapatınız. Bina dışı aydınlatma lambalarını sadece gerektiği zaman kullanınız. Otomatik olarak ışığı kapatan ve açan fotosel üniteler veya zaman ayarlayıcı kullanınız. Daha büyük lambalar daha fazla enerji üretmez. Odadan ayrıldığınız zaman lambaları kapatınız. Lambaların daha iyi çalışması için kuru bezle temizleyiniz. Kirli ve tozlu lambalar yüzde 25 daha fazla enerji tüketir. Bulanık görünüşlü kompakt floresan lamba kesinlikle kullanmayınız. Gündüzleri mümkünse lambaları yakmayınız. Perdeleri açınız ve güneş ışığından faydalanınız. Binanızın koridorlarında kompakt floresan lambalar kullanınız. Lambalar zaman ayarlı olarak çalışmalıdır. SU ISITICILARI Sıcak su tankına dokunduğunuzda bir sıcaklık hissediyorsanız termosifonunuzun çevresini yalıtınız, yalıttırınız. Böylece yüzde 10 enerji tasarrufu sağlamış olursunuz. Eski ısıtıcılarınız için bu elzemdir. Su sızıntılarını tamir ediniz veya ettiriniz. Sıcak suyunuzda sızıntı yılda tonlarca suyun ve enerjinin israf edilmesi demektir. Su ısıtıcınızı sıcak su kullanılan yere yakın kurunuz. Aksi durumda sıcak su istediğiniz yere gelinceye kadar bir miktar soğur. Isı kaybını azaltmak için sıcak su borularınızı yalıtınız. Mutfaktaki havalandırıcıları yalıtınız. Yiyecekleri temizlerken ve kirli kapları çalkalarken sıcak su yerine soğuk/ılık su kullanınız. Fazla miktarda enerji tüketen yalıtımsız eski su ısıtıcılarınızı iptal ediniz. Yüksek verimli, yalıtımlı su ısıtıcıları satın alınız. Banyo yapmak yerine duş alınız. Böylece yüzde 30 daha az su kullanırsınız. Banyo yaparken ayarlanabilir debili aeratörlü duş başlığı kullanınız. Bu duş başlığı dakikada en fazla 9-12 litre su tüketirken, diğer başlıklar 25-30 litre su tüketir. Böylece 5-6 dakikalık banyo esnasında 50-100 litre sıcak su ve o oranda da enerjiyi tasarruf etmiş olursunuz. Su ısıtıcısını kullanmadan önce dolu olup olmadığına bakınız. Boş veya yarı dolu iken çalıştırmanız ısıtıcınıza zarar verir. Isıtıcınızda sıcaklık/basınç tahliye vanası olmalı. Bu vana evinizin ve ısıtıcınızın zarar görmesini önler. Su ısıtıcınızın termostatını maksimum 50 dereceye ayarlayınız. Bu sıcaklık banyo ve mutfaktaki işler için uygundur. Çoğu insan 42 derece sıcak suyla banyo yapmaktadır. Su ısıtıcınızın dibinde zamanla tortu oluşur. Yılda bir veya iki defa 5 litre tortulu suyu dren ediniz. Su ısıtıcınızda kesinlikle sert su kullanmayınız. Tatil günleri evden ayrılmadan önce ısıtıcınızı mutlaka kapatınız. Su ısıtıcısı satın alınırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız. Verimli Ömür Maliyeti =(Satın Alma Fiyatı) +(Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Su ısıtıcıların tahmini ömrü 13 yıl, iskonto faktörü ise 0.83'tür. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir. BULAŞIK MAKİNELERİ Kısa süreli yıkama ve durulama özellikli bulaşık makinesi satın alınız. Yani daha az yıkama ve çalkalama süreli, daha az su ve elektrik enerjisi tüketen makineler satın alınız. Makineyi odaya yerleştirirken çevresinde en az 5 cm boşluk kalmasına dikkat ediniz. Makinenin ısınmasından dolayı oluşan sıcak havanın kolayca dağılmasını sağlayınız. Aksi durumda daha fazla enerji harcanacaktır. Bulaşıkları makineye koymadan önce soğuk suda çalkalamaya gerek yoktur. Makineyi yarı dolu veya aşırı dolu halde kesinlikle çalıştırmayınız. Ama mutlaka dolu halde iken çalıştırınız. Bulaşığınız makineyi doldurmuyorsa bekleyiniz; çünkü yarı dolu halde kullansanız da aynı enerji, deterjan ve suyu tüketirsiniz. Az kirli bulaşıklar için kısa veya ekonomik devirli, düşük sıcaklıklı programı kullanınız. Yaz aylarında ısı ve nemi azaltmak için sabah veya akşam saatlerinde yıkama yapınız. Bulaşıklar için sıcaklığın en az 60 derece olması istenir. Ancak 50 derecede bulaşıkları yıkamanız mümkündür. Böylece enerjiyi yüzde 10 verimli kullanabilirsiniz. Makine çalışırken mümkünse banyo ve mutfakta aşırı su kullanmayınız. Bulaşık makinesi satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız. Verimli Ömür Maliyeti =(Satın Alma Fiyatı) +(Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Bulaşık makinelerinin ortalama ömrü 12 yıl ve iskonto faktörü 0.84'tür. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir. ÇAMAŞIR MAKİNELERİ Çamaşır makinesini kurduğunuz yerin çevresinde en az 5 cm boşluk kalmasına dikkat ediniz; çünkü makine çevresinde hava kolayca hareket edebilmelidir. Makineyi tam dolu iken çalıştırınız. Fazla ve eksik çamaşırla yıkama yapmayınız. Eksik halde yıkama yaparken de aynı miktar enerji, deterjan ve su tüketirsiniz. Çamaşırları yıkarken sıcak su yerine ılık su kullanınız. Durulamayı ve çalkalamayı ise soğuk suyla yaptırınız. Elektrik enerjisinin yüzde 90'ı suyu ısıtma esnasında harcanır. 30-40 derece su sıcaklığı çamaşır için en uygun sıcaklıktır. Çamaşırları sıcak veya çok sıcak sularla yıkamayınız. Bu durum çamaşırların yıpranmasına, tüylenmesine neden olur. Çamaşırlar için doğru yıkama programı seçiniz. Çamaşırları aşırı kurutmayınız. Zira aşırı kurutma, fazla enerji harcamanın yanında elbiseyi tüylendirir ve yıpratır. Makineniz için belirlenen deterjanları kullanınız. Aşırı köpüren deterjan kullanmayınız. Deterjan miktarına dikkat ediniz. Az veya fazla miktarda deterjan kullanımı verimsiz temizleme demektir. Çamaşırlarınız çok kirli olduğu zaman ön yıkama programını kullanınız. Daha az su, enerji ve deterjan harcayan makine satın alınız. Her yıkamadan sonra kurutucudaki filtreyi temizleyiniz. Durulama biter bitmez çamaşırları çıkarınız. Nemli havanın uzaklaşması için çamaşır yıkanan yerin iyi bir şekilde havalandırılmasına dikkat ediniz. Soğuk suda temizleme yapan deterjanlar kullanınız. Böylece enerji tüketimini minimize edebilirsiniz. Çamaşır makinesi satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız. Verimli Ömür Maliyeti =(Satın Alma Fiyatı) +(Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Çamaşır makinelerinin ortalama ömürleri 18 sene, iskonto faktörünün ise 0.78'dir. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir. BUZDOLABI VE DERİN DONDURUCULAR Evde enerjinin yüzde 15'i buzdolabının çalışması için tüketilir. Buzdolabınızı, soba, radyatör, bulaşık makinesi ve ocak gibi ısıtıcı kaynaklardan uzak yere yerleştiriniz. Böylece enerji tüketimimizi yüzde 10-15 azaltabilirsiniz. Dolabı mutfağın en soğuk yerine koyunuz. Buzdolabının çevresinde havanın serbestçe hareket edebileceği yeterli aralık bırakılmalıdır. Aksi durumda hava serbestçe hareket etmediği için enerji tüketimi iki veya üç kat artar. Buzdolabı ve derin dondurucu satın alırken az enerji tüketenler satın alınmalıdır. Buzdolabının sıcaklığını +5 derecede, derin dondurucunun sıcaklığını ise -18 derecede tutunuz. Daha düşük sıcaklık enerji israfıdır. Dolabınız 5 yaşından büyükse, daha düşük derecelerde çalışmaması için sıcaklığı termometreyle yukarıdaki değerlere göre ayarlayabilirsiniz. Yemeklerinizi dolaba koymadan önce oda sıcaklığına kadar soğumasını bekleyiniz. Böylece, yemeği soğutmak için ilave enerji harcatmazsınız. Buzdolabının ve derin dondurucunun kapılarının hava sızdırmaz olmasına dikkat ediniz. Sızdırmazlık kontrolü için beyaz temiz bir kağıdı kapı contası ile dolap kabinesi arasına koyunuz ve dolap kapısını kapatınız. Eğer kağıt çok kolayca çekilebiliyorsa buzdolabınız veya derin dondurucunuz hava alıyor demektir. Contalarını mutlaka değiştirmeniz gereklidir. Dolabınıza koyduğunuz yiyeceklerin üzerini alüminyum folya veya plastik yerine kağıtla mutlaka örtünüz. Kağıt iyi bir yalıtım malzemesidir. Örtülmemiş yiyecek nem bırakır ve kompresörün daha fazla çalışmasına neden olur. Derin dondurucuda buz kalınlığının 6 mm'den fazla olmasına izin vermeyiniz. Dolaptaki buz otomatik olarak erimiyorsa yılda en az iki defa eritiniz. Böylece enerji israfını önlemiş olursunuz. Dolabın altında veya arkasında bulunan bobinleri yılda iki defa vakumlu süpürge ile temizleyiniz. Temizlemediğiniz zaman yüzde 25 daha fazla enerji tüketerek istenen sıcaklığı elde edebilirsiniz. Dolabınızın kapısını sık sık açmayınız. Açtığınız zaman da kısa süre açık tutunuz. Aksi durumda fazla enerji tüketimine neden olursunuz. Dolaba ve buzluğa kesinlikle aşırı yiyecek koymayınız. Soğuk havanın dolap ve buzlukta serbestçe hareket etmesine özen gösteriniz. Derin dondurucudan alacağınız bir kase içindeki buz parçasını dolabınızın ortasına koyunuz. Böylece 3-4 gün süreyle yüzde 5 daha az enerji harcamanız mümkündür. Buzluktan çıkardığınız yiyeceği dolapta eritiniz. Bu durum dolabınızın soğuk kalmasına yardımcı olur. Böylece dolabınız daha az enerji harcar. Buzdolabının verimli çalışma ömrü 20 yıldır. Eski dolaplar yeni dolapların iki katı enerji tüketir. Buzdolabı satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız. Verimli Ömür Maliyeti =(Satın Alma Fiyatı) +(Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Dolabın tahmini ömrü 20 sene, iskonto faktörü ise 0.76'dır. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir. BANYO VE TUVALETTE SU TÜKETİMİ Evinizde her gün ne kadar su tükettiğinizi biliyor musunuz? Evinizde su israfına son vermek için öncelikle nerede ne kadar su tükettiğinizi bilmelisiniz. Birçok evde gizli su kaçağı olabilir. Bunu tespit etmek için bütün muslukları kapatınız ve su sayacını okuyunuz. İki saat süreyle su kullanmayınız. İki saat sürenin sonunda su sayacını tekrar okuyunuz. Böylece su kaçağı olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Banyo ve tuvalette tüketilen su miktarı, evde tüketilen toplam suyun yüzde 70'ini oluşturmaktadır. Tuvalet rezervuarının su depolama kapasitesi 16 litredir. 4 kişilik bir aile 16 litrelik tuvalet revervuarı ile ayda tuvalette 7 ton su tüketir. Bunun yerine 7 litrelik tuvalet rezervuar ile hem tuvaleti temizlemek hem de su tüketimini 2.5-3 tona düşürmek mümkündür. Tuvalet rezervuarı 16 litrelik ise bu durumda iki adet 1.5 litrelik plastik şişeye su doldurup rezervuara koyarak su tüketimini yüzde 20 azaltabilirsiniz. Tuvalet rezervuarınız su sızdırabilir. Bu miktar günde 700 litre suya ulaşabilir. Sızıntı suyunu kontrol etmek için rezervuara birkaç damla boyalı su ilave ediniz. Bu rengi 5-7 dakika içinde tuvalette görürseniz sızıntı var demektir. Tamir ediniz, ettiriniz. Banyo yerine duş alarak su tüketimini yüzde 25 azaltabilirsiniz. Duş alarak 40-60 litre su tüketirken, banyo yaparak su tüketimi 120-150 litredir. Duş yapmak için ortalama 5-6 dakika yeterlidir. Böylece duş başına 55 litre su tasarruf edebilirsiniz. Sıcak suyu tek açma kapama ile kontrol edebiliyorsanız, duş esnasında vücudunuzu veya saçınızı sabunlarken ya da şampuanlarken suyu açık tutmayınız. Klasik duş başlıkları dakikada ortalama 15-20 litre su akıtırken, düşük akımlı aeratörlü duş başlıkları ile dakikada 9-10 litre su tüketmek mümkündür. Böylece 5 -6 dakikalık duş esnasında 90-120 litre sıcak su yerine 45-60 litre sıcak su ile aynı işlemi yapmak mümkündür. Böylece 4 kişilik bir aile günde 3 defa duş yapsa yılda 55 ton su tasarruf edebilir. Düşük akımlı aerotörlü duş başlıkları kullanarak su tüketimini dakikada 10 litreden daha aşağı düşürebilirsiniz. Böylece normal duş başlığına göre yüzde 30-40 su tasarrufu sağlayabilirsiniz. Duş yerine banyo yapmak istiyorsanız, küvete koyacağınız su seviyesini 2,5-5 cm azaltarak banyo yapabilirsiniz. Küvette banyo yapacaksanız önce dreni kapatınız, sonra musluğu açıp küvete su doldurunuz. Sık aralıklarla açılıp kapatılan musluklar için, klasik musluklar yerine kolay açılıp kapatılan musluklar kullanarak su tüketimini yüzde 25 azaltabilirsiniz. Diş fırçalama ortalama 3 dakika süre alır. Eğer musluk açık bırakılırsa, her fırçalama esnasında ortalama 15 litre suyu ziyan etmiş olursunuz. Günde iki defa diş fırçalanırsa yılda 10 bin 950 litre su tüketirsiniz. Eğer fırçalanmış dişinizi bir bardak su ile çalkalarsan0ız yılda 9 bin 100 litre su tüketimini önlersiniz. Dişlerinizi fırçalarken, tıraş olurken ve yüzünüzü sabunlarken musluğu kapalı tutarak günde 15-35 litre su tasarruf edebilirsiniz. Banyodaki muslukta düşük akımlı aerotörlü başlık kullanarak suyu yüzde 25-35 daha verimli kullanabilirsiniz ve o oranda da sıcak su kullanımını azaltabilirsiniz. Aerotörlerinizi periyodik olarak temizleyiniz, çünkü filtre üzerinde partikül birikebilir. MUTFAKLARDA SU TÜKETİMİ Mutfakta tüketilen su miktarı, evde tüketilen toplam suyun yüzde 10'unu oluşturmaktadır. Musluğunuz dakikada bir damla su sızdırıyorsa, yılda 12 bin 500 litre boşa akmış demektir. Kirli kaplarınızı elle veya bulaşık makinesinde yıkamadan önce su dolu leğende ıslatınız ve kirleri gevşetiniz. Kirli kapları akar musluk suyu ile yıkamayınız. Leğen içindeki su ve deterjan yardımı ile bulaşıkların kirlerini çıkardıktan sonra musluğu yavaşça açarak çalkalama ve durulama yapınız. Normal musluklarda dakikada 8-27 litre su tüketilirken, düşük akımlı aeratörlü musluk kullanarak su tüketimi yarı yarıya düşürülebilir. Bu musluklara takılan aparatlar pahalı değildir. Muslukların su damlatmasını önleyiniz. Dakikada 50-100 damla su akıtan bir musluktan ayda 750-bin 500 litre suyun ziyan edildiğini unutmayınız. Sebze ve meyveleri akar musluk suyu ile yıkamayınız. Leğenin yarısına kadar su koyunuz. Sebze ve meyveleri suya koyduktan sonra musluğu yavaşça açınız ve hızlıca yıkamayı yapınız. Kirli kapları elinizle yıkarken önce kaba kiri fırça ile çıkartınız. Leğene ılık/soğuk suyu ve deterjanı koyup köpürttünüz ve musluğu yavaşça açıp kapları hızlıca yıkayınız. Sonra aynı leğene temiz ılık/soğuk su koyarak temizlenmiş kaplarınızı çalkalayınız. Direkt akan musluk suyu ile kaplarınızı durulamayınız. Böylece günce 30-60 litre su tasarruf edilmiş olur. İçme suyu olarak, akan musluk suyu yerine sürahi veya buzdolabına konmuş suyu kullanınız. Çoğu yiyecekleri pişirmek için az su kullanınız. Yiyecekleri pişirdiğimiz kabın kapağı kapalı olmalıdır. Aksi durumda çoğu vitaminlerin ve minerallerin kaçmasına neden olur, ekstra pişirme için yakıt sarfiyatı meydana gelir. Buzluktaki yiyeceklerin ve diğer donmuş gıdaların buzunu eritmek için su kullanmayınız. Bu tür gıdaların buzlarını, buzdolabının alt gözünde bir gece bekleterek çözebilirsiniz. Evlerde suyun yüzde 35'i banyoda, yüzde 30'u tuvalette, yüzde 20'si çamaşır ve bulaşık yıkamada, yüzde10'u yemek pişirme ve içme suyu, yüzde 5'i ise temizlik amacı ile kullanılmaktadır. Musluklardan sıcak su sızıntısı, fazla su kullanımı ve enerji israfı demektir."