Zam şampiyonları belli oldu
Abone olKamu ürünlerinde en yüksek oranlı zamlar, köprü ve otoban geçiş ücretleri, alkollü içki, sigara ve Sayısal Loto, Şans Topu, Milli Piyango gibi şans oyunlarına yapıldı.
AKP’nin iktidarda olduğu 2003 yılı başından bu yana
fiyatı Türkiye İstatistik
Kuruumu’nun (TÜİK) tüketici fiyatları endeksini (TÜFE) hesaplarken
baz aldığı Türkiye ortalaması fiyatlarına göre 1.62 YTL (1 milyon
615 lira)
olan otoban geçiş ücreti, 2005 yılı sonu itibariyle 3.61 YTL’ye
yükseldi. 2003, 2004 ve 2005 yıllarında otoban geçiş ücretinde
yüzde 123.4 oranında artış kaydedildi. Köprü geçiş ücreti ise aynı
dönemde yüzde 100 artırılarak 1.50 YTL’den (1 milyon 500 bin YTL) 3
YTL’ye çıkarıldı. Fiyatı kamu tarafından doğrudan belirlenerek ya
da vergileri ayarlanarak kontrol edilebilen ürünler arasında en
fazla fiyat artışı otoban ve köprüde yaşandı. Otoban ve köprü geçiş
ücretlerini tütün ve tütün ürdünleriyle alkollü içkiler izledi.
Hükümetin vergi gelirlerini artırmak amacıyla şirketleri zam
yapmaya zorladığı bu dönemde tütün fiyatkları yüzde 105.7 arttı.
2003 yılı başında 3.5 YTL olan bir paket tütünün fiyatı Aralık 2005
itibariyle 7.20 YTL’ye kadar yükseldi. Yeni Rakı ise yüzde 91.9
zamla en fazla zamlanan ürünler arasında yer aldı. Ocak 2003’te
9.96 YTL olan Yeni Rakı’nın fiyatı Aralık 2005’te 19.12 YTL’ye
yükseldi. TÜİK’in endeks kapsamında fiyatını derlediği sigaralardan
Maltepe’nin fiyatı söz konusu dönemler itibariyle yüzde 89.3,
Samsun’un fiyatı yüzde 86.5 arttı. Winston sigarası yüzde 74.3,
Marlboro yüzde 66.6, Parliament ypüzde 63.4, Tekel 2001 sigarası
yüzde 59.9, Monte Carlo sigarası ise yüzde yüzde 57.2 oranında
zamlandı. TÜİK’in fiyatını toplatığı alkollmü içkiler arasında bira
fiyatı yüzde 65.8, lokantada içilen alkollü içkinin ortalama fiyatı
yüzde 65.6, şarabın fiyatı yüzde 63.3 oranında arttı. Viski
fiyatları ise yüzde 49.4 artarak 31.62 YTL’den 47.25 YTL’ye
yükseldi. Devletin üzerinden şans oyunları vergisinin yanı sıra
önemli ölçüde hasılat ealde ettiği şans oyunları da AKP döneminin
en fazla zamlanan mal ve hizmetleri arasında yer aldılar. Ocak
2003-Aralık 2005 arasındaki üç yıllık dönemde, Sayısal Loto ve Şans
Topu ücretleri yüzde 81.8 oranında arttı. Piyango bileti fiyatı ise
yüzde 60 oranında zamlandı. Fiyatları kamu kontrolünde bulunan söz
konusu ürün ve hizmetlerin fiyatlarının bu ölçüde zamlandığı Ocak
2003- Aralık 2005 arasındaki dönemde Türkiye genelinde tüketici
fiyatları endeksindeki toplam artış ise yüzde 29.2 olarak
gerçekleşti.
Kamunun kontrolündeki bazı mal ve hizmet fiyatları (YTL)
'Courier New
TUR'">
'Courier New TUR'">
Ocak
Aralık
Değişim
'Courier New TUR'">
2003
2005
(yüzde)
Otoban Geçiş Ücreti 1.62 3.61 123.4
Köprü Geçiş Ücreti 1.50 3.00 100.0
Tütün 3.50 7.20 105.7
Rakı Yeni Rakı 9.96 19.12 91.9
Maltepe Sigarası 0.96 1.81 89.3
Samsun Sigarası 0.98 1.83 86.5
Sayisal Loto 0.28 0.50 81.8
Şans Topu 0.28 0.50 81.8
Winston Sigarası 1.75 3.05 74.3
Metro Ücreti 0.71 1.19 67.9
Marlboro Sigarası 2.52 4.20 66.6
Bira 1.08 1.79 65.8
Alkollü içki 2.03 3.36 65.6
Parliament Sigarası 2.63 4.29 63.4
Şarap 7.04 11.50 63.3
Piyango bileti 5.00 8.00 60.0
Tekel 2001 Sigarası 1.54 2.47 59.9
Monte Carlo Sigarası 1.45 2.28 57.2
Viski 31.62 47.25 49.4
Mazot 1.37 2.02 47.8
Benzin 1.77 2.56 44.9