Vergide elektronik devrim
Abone olVergi mükellefleri, elektronik defter ve elektronik belge düzenine geçiriliyor. Uygulamaya paralel, vergide masa başında elektronik denetim dönemi başlıyor.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, düzenlemeye ilişkin
bir Tebliğ Taslağı hazırladı. Taslağa göre, mükellefler, Gelir
İdaresi Başkanlığı'ndan izin alarak elektronik defter tutabilecek,
alış ve gider belgelerini elektronik ortamda düzenleyebilecek.
Elektronik ve defter ve belge için mükelleflerin, ''bilanço esasına
göre defter tutması, yeminli mali müşavir ile tam tasdik sözleşmesi
yapmış olması, elektronik defter ve belge sistemine dönük yeterli
donanım, yazılım ve personele sahip bulunması'' şartları aranacak.
BAŞKANLIK'DAN İZİN ALINACAK Uygulamadan yararlanmak isteyenler,
''elektronik ortamda tutmak istedikleri defter ve belgelerini,
elektronik muhasebe sistemlerini oluşturan donanım ve muhasebe
programlarını, kayıtların nasıl oluşturulduğu ve saklandığını,
personel ve sistem güvenirliklerini içeren bir rapor'' hazırlayarak
Gelir İdaresi Başkanlığı'na başvuracaklar. Aranan şartları taşıyan
mükellefler ile Başkanlık arasında bir protokol yapılacak ve
uygulama öncesi hazırlık dönemi başlatılacak. 5 yılı aşmayacak
hazırlık döneminde mükellefler, defter ve belgelerini hem
elektronik hem de kağıt ortamında tutacaklar. Hazırlık dönemini
başarı ile geçiren mükellefe, elektronik defter ve elektronik belge
uygulaması için izin belgesi verilecek. İzin tarihini takip eden
veri dönemi başından itibaren de defter ve belgeler, sadece
elektronik ortamda düzenlenecek. Bu arada elektronik defter ve
belge düzenine geçen işletmeler, bu sistemin dışında olan kişi ve
kuruluşlara yönelik alım-satımlarında kağıt ortamında
düzenledikleri belgeleri getirilen süre içinde muhafaza edecekler.
BİLGİLER, VİM'DE TOPLANACAK Taslak uyarınca mükellefler, elektronik
defter ve belgeleri, DVD-R'lara kaydederek belirlenen dönemlerde
Gelir İdaresi Başkanlığı'na gönderecekler. Başkanlığa gelen
bilgiler, Vergi İstihbarat Merkezi'ne (VİM) yüklenerek
değerlendirmeye alınacak. Çapraz kontroller ile birbirleriyle
alışverişi bulunan mükelleflerin vergi beyanlarının doğru olup
olmadığına bakılacak. Elektronik kayıt sistemi ile birlikte vergide
elektronik denetim de başlayacak. Vergi inceleme elemanları, masa
başında elektronik ortamda denetim yapabilecek. İncelenen mükellef
sayısını artıracak yeni uyulama ile birlikte halen belli konularda,
sınırlı şekilde gerçekleştirilen vergi denetimleri, tam incelemeye
dönüşecek. Tam incelemede mükellefler, bütün bilgi ve belgeler
ortaya konularak, her yönüyle denetime alınacaklar. RULO SAKLAMA
DEVRİ BİTİYOR Öte yandan Gelir İdaresi Başkanlığı'nın hazırladığı
bir başka Tebliğ taslağı ile KDV mükelleflerinin, yazarkasa
fişlerinin ikinci nüshalarını kağıt rulolar olarak saklama dönemi
de sona eriyor. Buna ilişkin Tebliğin yayımlanmasıyla mükellefler,
elektronik kayıt ünitesinde bilgi depolayan yazarkasalar sayesinde
artık ikinci nüshaları rulo olarak saklamayacaklar. Bu amaçla imal
edilen elektronik kayıt yapma özelliğine sahip yazarkasalarda,
günlük ve mali hafızanın dışında ayrı bir ünite olacak. Gün içinde
yapılan satışlar ile gerçekleştirilen işlemler, bu birime otomatik
olarak ve aynen kaydedilecek. Söz konusu üniteye, sadece ait olduğu
ödeme kaydedici cihaz ile kayıt yapılabilecek, kaydedilmiş bilgiler
de harici bir enerjiye ihtiyaç duymaksızın en az 10 yıl
silinmeyecek. Elektronik kayıt özelliğine sahip yazarkasalar,
''Elektronik kayıt ünitesi'' takılı olmaksızın çalışmayacak. Gelir
İdaresi yetkilileri, bazı büyük işletmelerin ikinci nüshaları
saklamak için depo dahi kiraladığını, yeni uygulama ile hem kağıt
israfının önleneceğini hem de bunları saklama maliyetinin ortadan
kalkacağını bildirdiler. Yetkililer, uygulama ile KDV
mükelleflerine dönük incelemelerin de çok daha hızlı ve etkin hale
geleceğini ifade ettiler.