Fondaki bankalardan tahsilat zor

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, Fon'a devredilen bankaların sahip ve ortakları hakkında bugüne kadar 858 dava açıldığını, 17.3 milyar dolar devir zararı bulunan bu bankaların hakim sahip ve ortaklarından Mart ayı sonu itibarıyla 234.9 milyon dolar tahsilat yapıldığını bildirdi. Şener, CHP Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt'ün soru önergesini yanıtlarken, yönetimi ve denetimi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilen bankaların devir zararının 17.3 milyar dolar olduğunu, bu tutarın 11 milyar dolarının hakim ortaklarının kendi bankalarından ve TMSF bankalarından kullandıkları kaynaklar nedeniyle oluşan zarardan kaynaklandığını belirtti. Şener, finansal yeniden yapılandırma kapsamında; TMSF bünyesine alınan bankaların mali bünyelerinin güçlendirilmesi, yeniden yapılandırılması ve yükümlülüklerinin devri için ihtiyaç duyulan 21.7 milyar dolar tutarındaki kaynağın 17 milyar dolarlık kısmının Hazine Müsteşarlığı'ndan, 4.7 milyar dolarlık kısmının ise özel sektör kaynağından karşılandığını bildirdi. TMSF tarafından hakim ortaklardan olan alacakların tahsili için yürütülen hukuki işlemler çerçevesinde; Bankalar Kanunu uyarınca bankanın yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak, tek başına ya da birlikte elinde bulunduran ortaklardan, banka kaynaklarını emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek biçimde kendi lehlerine kullandıkları tespit edilenler hakkında 7 iade tazmin davası açıldığını bildiren Şener, ayrıca 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca 73, bu kanun dışında ise 778 dava açıldığını, hakim ortakların sahip oldukları 58 firmanın yönetim ve denetiminin devralındığını ifade etti. Şener, çeşitli dönemlerde açılan mali sorumluluk davaları veya zararın tazmini talebi davaları ile yapılan protokoller çerçevesinde, 31 Mart 2003 tarihi itibarıyla banka hakim ortaklarından 234.9 milyon dolar tahsilat yapıldığını bildirdi. TAHSİLATI OLUMSUZ ETKİLİYOR Şener, Fon'a devredilen bankaların sermayedarlarının bankayı uğrattıkları zarar tutarı dikkate alındığında, bugüne kadar tahsil edilen tutarların düşük olduğu görünmekle birlikte bankalarla ilgili davaların ihtisas mahkemelerinde görülmemesi, borçlunun malvarlığının borcu ödemeye yetmediğinde Fon'un alacağın tahsilinin fiilen mümkün olmaması, sorunlu varlıkların tahsilat ve satış süreçlerine ilişkin icra ve iflas mevzuatında yapılması gereken düzenlemelerin de henüz yapılmamış olmasının tahsili olumsuz etkilediğini kaydetti. Şener, Egebenk, Sümerbank, Yurtbank, Esbank, Bank Kapital, Etibank, İktisat Bankası, Kentbank, EGS Bank, Bayındırbank, Toprakbank ve Pamukbank'ın temettü hariç ortaklık haklarıyla, yönetim ve denetimlerinin çeşitli tarihlerde Fon'a devredildiğini, bu bankaların ortak ve yöneticilerinden sorumluluğu tespit edilen tüm şahıslar hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu kaydetti. Fon'a devredilen banka ortak ve yöneticilerinden, mevzuata aykırı işlemlerde sorumlulukları tespit edilen kişiler hakkında açılan davalarda; Etibank eski Genel Müdürü Zeki Ünal dışında halen cezaevinde bulunan banka ortak ve yöneticisi bulunmadığını belirten Şener, Esbank, Yurtbank, Bank Ekspres, Etibank, Egebank, Sümerbank, Bank Kapital, Toprakbank, Bayındırbank, EGS Bank ve İnterbank'ın eski ortak ve yöneticileri hakkında açılan kamu davalarının halen derdest olduğunu ve bu davaların takip edildiğine işaret etti. Şener, ''Tutukluluk döneminde ya da tutukluluk halinden sonra banka sahiplerinden tahsilat yapılması, oluşmuş bir suçu ortadan kaldırmamakta ve bu kişiler hakkında yürütülen davalar devam etmektedir. Borcunu ödemeyen banka sahiplerini, borcunu ödeyinceye kadar cezaevinde tutacak şekilde yasal bir düzenleme bulunmamaktadır'' dedi. HAZİNE'YE OLAN BORÇ... Fon'daki bankaların vergi öncesi ya da sonrası karlarının doğrudan TMSF'ye veya TMSF borcunun ödenmesi amacıyla Hazine Müstaşarlığı'na aktarımının sözkonusu olmadığına dikkati çeken Şener, şunları kaydetti: ''TMSF'nin, yönetimi ve denetimi kendisine intikal eden bankalardan devraldığı tahsili gecikmiş alacaklar, iştirakler ve gayrimenkullerin çözümlenmesi veya sözkonusu bankaların satılması suretiyle elde ettiği gelirlerin, Hazine Müsteşarlığı'na olan borcun ödenmesinde kullanılması planlanmaktadır. TMSF bankalarının kar elde etmesi durumunda ortaya çıkan vergi yükümlülükleri eksiksiz olarak yerine getirilmektedir. TMSF, Hazine Müsteşarlığı'ndan borçlanmak suretiyle bankalara aktardığı kaynaklardan doğacak alacağını en kısa sürede tahsil edebilmek amacıyla, banka hakim ortakları veya bankada riski bulunan gruplarla bir takım protokoller imzalamaktadır. TMSF, diğer gelirlerin yanı sıra sözkonusu protokoller çerçevesinde yapacağı tahsilatları da borcun tasfiyesi amacıyla Hazine Müsteşarlığı'ndan kullanılan kaynakların geri ödemesinde kullanmaktadır. TMSF'nin kamu alacağının tahsilatını hızlandırmak amacıyla protokol imzaladığı firmaların vergi yükümlülüklerinin ilgili vergi mevzuatı çerçevesinde yerine getirilmesi, sözkonusu firmaların sorumluluğunda bulunmaktadır.''