Fındıkta zor günler

Sezon başında fındığın kilosunu 7,40 YTL'den alan Fiskobirlik, fındık fiyatı 4 YTL seviyesine düşünce zor duruma düştü.

Fiskobirlik Başkanı Salih Erdem ile yönetim kurulu üyeleri, Başbakan Erdoğan'ı ziyaret ettiler. Edindiğimiz bilgiye göre, toplantıda, Başbakan Erdoğan'ın Halkbank ve Ziraat Bankası Genel müdürlerini arayıp Fiskobirlik'in kredi sorununun çözülmesi için talimat vermiş.

Fiskobirlik, 2005-2006 sezonunun başlarında satın aldığı 51 bin ton fındığın parasını ödeyemiyor. Fiskobirlik, üreticiye borcunu ödemek için bankalardan kredi de alamıyor. Bu son görüşme, Fiskobirlik'in kredi alması yolundaki engellerin ortadan kalktığını gösteriyor. Bu, memnuniyet verici bir durum, ama, Fiskobirlik'i kurtarmaya yetmez.

DESTEKLEME ALIMI KALKTI

Bütün tarihi boyunca devletten aldığı para ile fındığı destekleyen Fiskobirlik 3-4 yıldır kendi ayakları üzerinde durmaya çalışıyor. Çünkü IMF ile yapılan anlaşmalar çerçevesinde devlet artık Fiskobirlik, Tariş, Marmara Birlik gibi üretici kooperatiflerine para vererek destekleme alımı yaptıramıyor.

Son iki yıldır elverişsiz hava koşulları nediniyle rekolte düşük olduğu için fındık fiyatları yüksek seyrediyor. Fiskobirlik, bu fiyatı daha da yükseltmek için çaba harcarken, girdiği darboğazdan çıkamıyor.

2004-2005 rekoltesi kabuklu fındık, sezon sonunda kilosu 5 YTL'ye satılırken, Fiskobirlik, fiyatı daha da yükseltmek istedi. Fiskobirlik, kasasında para olmadığı halde, 2005- 2006 rekoltesi fındığı, yüzde 40-50 zamla 7.40 YTL'ye alacağını duyurdu. Fiskobirlik 2005 Eylül ayında, bu fiyatla alım yaparak, piyasa fiyatını yükseltti. 51 bin ton fındık aldıktan sonra kasasında para olmayan Fiskobirlik, piyasadan çekildi.

FİYAT 4.5 YTL'YE İNDİ

Fiskobirlik piyasadan çekilince, fındık fiyatı gerilemeye başladı. Karadeniz'de kabuklu fındık fiyatı bugün 5 YTL'nin altına inerek, 4 YTL'ye doğru gidiyor. Fiskobirlik'e sattığı fındığın parasını alamayan üretici ise sıkıntıda. Fiskobirlik, üreticiye olan borcunu ödemek için 7 YTL'den aldığı 51 bin ton fındığı, 5 YTL'Den satsa 100-130 milyon YTL zarar edecek. Satmasa üreticinin parasını ödeyemeyecek. Fiskobirlik, şimdi banka kredisi ile üreticiye borcunu ödeyip, fiyatın yükselmesini beklemek istiyor.

Bankadan kredi almak zor

Geçmişte ödeyemediği Yapı Kredi ve Pamukbank kredileri nedeniyle, Fiskobirlik'in bankalardan kredi alması çok zor. 7.5 YTL'ye aldığı malının fiyatı 5 liraya inmiş olan bir tüccara, hiçbir banka kredi vermez.

IMF ile yapılan anlaşmalar nedeniyle Hazine yardımı da yok. Fiskobirlik, 2003 yılında 3 YTL dolayında olan fındık fiyatını, 2004 yılında 5 YTL'ye yükselterek büyük bir başarı elde etti. Fiskobirlik aynı başarıyı elde edeceğini umarak 2005 yılında da tekrar yüzde 40-50 zam yaparak fiyatı yukarı çekmek istedi. Ama başaramadı. Çünkü, piyasa, fındık fiyatının 2 yılda 2.5- 3 YTL'den 7-7.5 YTL'ye çıkmasını kabul etmedi. Trilyonlarca liralık eski borçlarının silinmesi Fiskobirlik'i kurtarmıştı. Bugün, Fiskobirlik'i, kendi hataları nedeniyle girdiği sıkıntılı durumdan kurtulmak için yeni proje ve planlara ihtiyaç var.15 Ağustos 2006 da yüz yüze geleceğimiz, 700 bin tonluk fındık rekoltesinin yaratacağı sorunları ise kapıda bekliyor.

Bugün