Evinizin deprem riskini öğrenebilirsiniz

Kadıköy Belediyesi’nin 17 Ağustos 1999 depreminden sonra Ataşehir de kurduğu Beton Zemin Laboratuvarı, Fikirtepe’deki yeni yerine taşındı. Kadıköy Belediyesi’nin belirlediği özel uygun fiyatlarla hizmet veren Beton Zemin Laboratuvarı’nda konularında uzman 13 mühendis hizmet veriyor.

Haiti’de yaşanan ve binlerce kişinin ölümüne neden olan deprem, bir kez daha deprem gerçeğini ve depreme karşı güvenli yapılar yapılması zorunluluğunu hatırlattı. Ancak, Devlette, vatandaşlar da bu konuda atması gereken adımları atmadı. Devlet, deprem konusunda yapılması gereken yasal düzenlemeleri yapmadı. Vatandaşlar da binalarının deprem dayanıklılık testlerini psikolojik ve daha çok ekonomik nedenlerle yaptırmaktan çekiniyor. Oysa Kadıköy Belediyesi’nin 17 Ağustos depreminden hemen sonra kurduğu, her türlü bina ve zemin etüdleri ile beton testlerini yaptığı Beton Zemin Laboratuarı ise Kadıköylülerin binalarının sağlamlığını ve deprem dayanıklılığını test ettirmeleri için başvuruları bekliyor. Daha önce Ataşehir’de bulunan Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü Beton ve Zemin Laboratuvarı, Fikirtepe’deki yeni modern merkezinde hizmet vermeye devam ediyor..

Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü Beton ve Zemin Laboratuvarı Beton Deney sorumlusu jeofizik mühendisi Menekşe Perdi, yeni yerinde hizmete devam eden Beton Zemin Test Laboratuarının çalışmaları hakkında gazetemize bilgi verdi. Laboratuarın 1999 depreminden sonra kurulduğunu, yaklaşık 10 yıldır hizmet verdiklerini belirten Perdi, şunları söyledi:"Laboratuvarımızda beton ve zeminle ilgili tüm deneyler, araştırmalar yapılıyor. Çalışmalarımızı mevcut binalar ve yeni inşaatlara yönelik olarak 2’ye ayırıyoruz. İnşaat öncesi çalışmalarımız müteahhitlere, yapı denetim ve inşaat firmalarına yönelik. İnşaat yapılmadan önce yapılacak zeminin deprem yönünden araştırılması, inşaat aşamasında atılacak betonun kıvam testleri bunlardan bazıları. Vatandaşı ilgilendiren kısımda ise halen vatandaşlarımızın oturdukları binalarla ilgili testler ve çalışmalar yapıyoruz. Halen oturulmakta olan binalarına gidip, taşıyıcı sistemlerini inceliyoruz. Duvardan karot dediğimiz örneklerden alarak laboratuarımızda dayanıklılık testine sokuyoruz. Laboratuvardaki her işlem standartlara göre yapılıyor. Çalışmalar sonunda rapor hazırlayıp kendilerine sunuyoruz.”

TİCARİ KAYGI YOK FİYATLAR UYGUN

Beton Zemin Laboratuvarı’nın kamu hizmeti amacıyla kurulduğu için herhangi bir ticari kaygı taşımadığını ve bu nedenle verilen hizmetlerden alınan ücretin piyasaya göre çok uygun olduğunu kaydeden Perdi, aynı testlerin özel laboratuvar ve üniversite laboratuarlarında daha yüksek fiyatlara yapıldığına dikkat çekti. Perdi şöyle konuştu:“Bizim ticari bir kaygımız olmadığı, kamu hizmeti verdiğimiz için raporlarımız da objektif. Raporlarımızı yazarken, alınan numunelerin standartlara uygun olup olmadığını, bunları sağlayıp sağlamadığına bakıyoruz. Yani hiçbir işleme yorum yapmıyoruz. Müracaat sahibine de sadece elde ettiğimiz sonucu iletiyoruz. Çalışmalarımızı masa başında değil, sahaya inerek yapıyoruz. Çünkü 1999 depremi bize bir gerçeği gösterdi. Yıkılan tüm binaların kayıtlarına baktığımızda projede her şey yerinde görünüyor. Oysa sahaya indiğimizde proje ile hiç ilgisi olmayan bir bina ile karşılaşıldı. Projede, beton ve kullanılan demir ile deprem sonrası alınan bina örneği beton ve demirin birbiri ile hiç ilgisi bulunmadığını gördük. Yani çok düşük sınıflı beton var ve demir kullanıldığını hatta beton bile diyemeyeceğimiz malzemeler kullanılmış olduğunu tespit ettik. Projeler her zaman doğrudur zaten doğru olmayan projenin onay ve ruhsatı olmaz ama o projenin yerinde denetimi ile projeye uygun bina yapılıp yapılmadığını da kontrol etmek gerekir. Kadıköy Belediyesi olarak beton-zemin laboratuvarı olan tek belediyeyiz. Birçok belediye, Kadıköy gibi Beton Zemin Test Laboratuvarı kurmak istiyor ancak, bu çok pahalı bir olay. Öncelikle kullandığımız aletler, makineler çok pahalı. Hepsi son teknoloji ve maliyetli. Bu aletleri çalıştırabilecek uzman personele ihtiyaç var. Zaten piyasada bunu yapabilen eleman sayısı çok az. Buradaki tüm çalışanlar deneyimli. Burada inşaat, jeofizik, jeoloji ve maden mühendisliği alanlarından toplam 13 kişi görev yapıyoruz.”


10 YILDA 1000 ADET BİNA KONTROL EDİLDİ

Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü Beton ve Zemin Laboratuvarı Beton Deney sorumlusu Menekşe Perdi, 10 yıldır hizmet veren laboratuvarda şu ana dek 200’ü Kadıköy dışından olmak üzere toplam 1000 adet binanın beton ve zemin incelemesini yaptıklarını belirtti. Perdi “Eskiden, her deprem yıldönümlerinde ya da herhangi bir yerde deprem olduğunda telefonlarımız kilitlenir, başvurular için aylar sonrasına gün verirdik. Oysa artık insanlar depremi kanıksadı ve duyarlılığını yitirdi. Örneğin Haiti depreminden sonra biz yoğun talep geleceğini bekliyorduk. Ancak umduğumuz yoğunluğu yaşamadık. Çünkü, artık insanlar binalarının depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenmek istemiyor. Bunun ekonomik ve psikolojik nedenleri var. İnceleme sonucunda kötü binada oturduğumu öğrenip ne yapacağım diye düşünüyorlar. Yenilemeye yada yıkıp yeniden yapmaya kalksa yeterli maddi gücü yok. Kat Mülkiyet Yasası bu konuda yetersiz, binada 5’te 4 çoğunluk sağlandığı takdirde tadilata izin veriyor. Yıkıp yeniden yapmak için yüzde yüz çoğunluk gerekiyor. Yani binada oturan herkesin kabul etmesi gerekiyor. Oysa bir kişi karşı gelip hayır derse yapılacak bir şey yok. Diğer bir neden test ve karot alımını, yani bina ile ilgili laboratuvar ücretlerini çok pahalı sanıyor. Oysa apartmanlarda daire başına düşünüldüğünde çok uygun rakamlar ortaya çıkıyor.”

BAŞVURU KOLAY, SONUÇLAR 10 GÜNDE

Menekşe Perdi, binaları ile ilgili test yaptırmak isteyen vatandaşların başvuru sürecini ise şöyle anlattı:
"Binalarda bireysel müracaat kabul etmiyoruz. Apartman yönetiminin çoğunluk kararı alması gerekiyor. Binanın statik ve mimari projeleriyle başvuru yapılması gerekiyor. Eğer ellerinde böyle bir proje yoksa Kadıköy Belediyesi İmar Müdürlüğü arşivinden çıkarmaları mümkün. Vatandaşlarımız, Kadıköy Belediyesi, Yapı Kontrol Müdürlüğü Beton Zemin Laboratuvar Şefliği’ne gelerek başvuru yapabilirler. Başvuru ücretlerimiz oldukça düşük. Statik ve mimari projeye göre, binanın büyüklüğü ve taşıyıcı sisteme göre de değişmekle birlikte genel olarak 650 ile 1600 TL arası. Yani 5 katlı normal bir binan ortalama masrafı 650-900 arası oluyor. Sonuçlar 10 gün içinde veriliyor. Bu rapor sayesinde aslında ilk olarak proje kontrolü yapılmış oluyor. Beton ve demirin projeye uygun olup olmadığı denetlenmiş oluyor. Uygun değilse bu risk anlamına gelir ve ona göre önlem almaları gerekir. Ayrıca bu raporda zemin etüdü sonuçları da var yani binanızın oturduğu zeminin dayanıklılığını da öğrenmiş oluyorsunuz. Tüm bunlar haricinde bir de ev satın alacak ya da kiralayacak vatandaşlarımızda ücretsiz olarak satın alacakları yada kiralayacakları bina konusunda bilgi alabiliyorlar.”