Ette indirim vatandaşa niye yansımıyor?

17,5 liradan satılan karkas eti 12,5 TL'ye indirdiklerini söyleyen üreticiler, kasap ve marketlerde fiyatların 25-30 lira arasında seyretmesine anlam veremiyor.

Türkiye dünyanın en pahalı etini tüketmeye devam ediyor. Sürekli yükselen fiyatlar akıl almaz boyutlara ulaşınca hükümet çareyi et ithalatında buldu. Başbakan Tayyip Erdoğan ve Tarım Bakanı Mehdi Eker'in canlı hayvan için Et ve Balık Kurumu'na (EBK) talimat vermesi, karkas et fiyatlarında düşüşe yol açtı. Ancak yapılan ilk iki ihalenin rekabet şartları oluşmadığı için iptal edilmesi ve sonrasında yapılan ihalenin de teslim tarihinin uzun süreli olması, perakende fiyatlarına yansımadı.

Geçtiğimiz aylarda 25-30 TL'den satılan kuşbaşı marketlerde 23 liradan satılırken, kasaplar aynı ürünü 27 liraya vitrinlerinde sergiledi. Her yemekte kullanılan dana kıymanın ise fiyatı 19-25 lira arasında değişiyor. Pahalı olduğu için kilo kilo et almayı unutan tüketiciler, artık 250-500 gram kıyma alıyor. Et temininde hâlâ ciddi sıkıntılar yaşadıklarını belirten kasaplar, fiyatların yüksekliğinden et perakendecilerini sorumlu tutuyor. Rakamların bir türlü normale dönmemesi de yaklaşan Ramazan öncesi vatandaşı tedirgin ediyor.

Et üreticilerinin protestoları arasında yapılan et ihaleleri piyasa için umut verici olsa da rakamları 20 TL'nin altına indirmeye yetmedi. İthalat kararı öncesi 30 TL civarında olan et fiyatları, bu girişimlerin ardından marketlerde 3-4 lira arasında düşerken bu rakam kasaplarda birkaç lira ile sınırlı kaldı.

Büyük marketlerden Migros'ta dana döş kıymalığın kilogram fiyatı, 21,49 liradan 19,90 liraya, dana kıymalık kuşbaşının fiyatı 25,90'dan 21,90 liraya, dana but bifteğin 33,30 liradan 28,49 liraya, dana rostonun fiyatı ise 30,60 liradan 28,80 liraya geriledi. Tansaş'ta ise kıyma 19, dana incik 25,40, dana antikot 29,30, dana but 31,70, dana sote 29,70 ve dana gulâş 27,90 TL'den tüketicilerin beğenisine sunuldu.

Kiler marketlerinde ise dana köftelik kıymanın kilogram fiyatı 22,50 liradan 19,99 liraya, dana kuşbaşının fiyatı 26,99 TL'den 23,99 TL'ye, dana sotenin fiyatı da 31,49 liradan 29,49 liraya, dana bifteğin kilosu da 31,20 liradan 29,20 liraya düştü. BİM'de ise hazır kıyma 23 TL'den satılmaya devam etti. Kuzu etinde de ise ciddi bir değişim yaşanmadı. Marketlerin eski fiyatları ile yeni etiketler arasında değişiklik olurken bu rakam mahalle aralarındaki kasaplara yansımadı. Kasapta dana kıyma 25 TL'ye, dana kuşbaşı 27 liraya, dana biftek 32, kuzu but 27, kuzu pirzola 35, dana bonfile ise 39 liradan satılıyor.

Üreticilerin karkas etin kilosunu 17,5 liradan 12,5 TL'ye düşürdüklerini belirten Konya Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Nazif Karabulut, kasap ve marketlerde etin eski fiyatlarda satılmasına tepki gösterdi. Bir kilo etin market ve kasaplarda 25-30 TL arasında satılmasını eleştiren Başkan Karabulut, ithal kararına karşın kendilerinin fiyat indirimine gittiklerine, ancak bazı çevrelerin kendileri üzerinden para kazanmaya devam ettiğine dikkat çekti. Devletin bu kurum ve kişileri yakın takibe almasını isteyen Nazif Karabulut, aksi takdirde yaklaşan Ramazan öncesinde benzer sıkıntıların devam edeceği uyarısında bulundu.

'Et- Balık'ın satış ofisleri devreye girsin'

İstanbul Ticaret Odası (İTO) meclis üyesi ve Elif Et Mamulleri Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kopuz, piyasaya ciddi oranda et girmeden fiyatların düşmeyeceği uyarısında bulundu. Market ve kasaplardaki birkaç liralık düşüşün yeterli olmadığını da vurgulayan Kopuz, fiyatların çok yüksek olmasında bazı perakendecilerin etkili olduğunu söyledi. Et ve Balık Kurumu'nun (EBK) Ramazan öncesine kadar en az 25 bin ton eti piyasaya sürmesi gerektiğini kaydeden işadamı, aksi takdirde bu çevrelerin yeniden fiyatları manipüle edeceklerinin altını çizdi. Topuz, ayrıca EBK'nın kendi perakende ve satış ofislerini bu dönemde devreye sokarak piyasayı dengelemesi talebinde bulundu.

'Perakendeciler piyasaları manipüle ediyor'

Et ithalatı kararının alınmasının ardından piyasalarda bir kıpırdama olduğunu belirten Yıldız Kasap'ın sahibi Fikret Yıldız ise bunun yeterli olmadığını dile getirdi. Fiyatların aynı noktada olmasından piyasadaki dört büyük et perakendecisinin etkisinin olduğunu belirten Yıldız, bu firmaların piyasadan yüklü miktarda ürün tedarik ederek piyasaları ellerinde tuttuklarını dile getirdi. Et ithalatının yapılmasının ardından piyasalarda göreceli bir düşüşün yaşanacağını anlatan kasap Yıldız, Ramazan ayı öncesine kadar bunun sağlanamaması halinde et fiyatlarının yükselişini sürdüreceği uyarısında bulundu. Tüketicileri mümkün olduğu müddetçe hazır kıyma almamaları konusunda da uyaran Yıldız, bu tür ürünlerin içerisine tavuk ve hindi artıklarının katıldığını aktardı. (Zaman)