Eti 15 liraya indirecek formül!

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın artan et fiyatlarını ucuzlatmak için talimat vermesinin ardından günlerdir merak edilen çözüme ilişkin ilk açıklama geldi. Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Et ve Balık Kurumuna canlı hayvan ve et ithalatı yapma yetkisi verildiğini açıkladı. Böylecek etin karkas fiyatının 15 liraya çekilmesi hedefleniyor

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Vatandaşa pahalı et yedirmeye hakkımız yok, bitirin bu işi” talimatının ardından harekete geçen Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, et ithalatı için düğmeye bastı. İthalatta, toplu alımlarla fiyatları artırdığı iddiasıyla sektör tarafından eleştirilen Et ve Balık Kurumu’nun (EBK) düzenleyici olacağı belirtiliyor.

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Devlet Bakanı Zafer Çağlayan ve bürokratların katılımıyla gerçekleştirilen toplantılarda EBK’nın fiyat düzenleyici  kurum olarak devreye sokulması kararlaştırıldı. Buna göre, piyasa koşullarında şekillenen etin karkas fiyatının yükselmesi durumunda EBK devreye girerek piyasaya uygun fiyattan karkas et sürecek. Kurumun piyasaya  müdahalesiyle etin karkas fiyatının 15 lira civarında tutulması hedefleniyor.

ÜRETİCİDEN BÜYÜK TEPKİ

Türkiye'de besiciliğin en önemli merkezlerinden olan Konya Kırmızı Et Yetiştiricileri Birliği Başkanı Nazif Karabulut, hurriyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada, ithalat kararının yerli üreticiyi bitireceğini ileri sürdü. "Bu kararın vebali büyük olur" diyen Karabulut, şöyle konuştu: "İthalat kararı almışlar, hayırlı uğurlu olsun. Ama Tarım Bakanı daha bir ay önce bizim hayvan sayımız yeterli,  ithalat yapılmayacak diyordu, ne oldu 1 ayda? Ne değişti? Ben iddia ediyorum, bu ithalat ile birlikte Türkiye'de üretici namına birşey kalmaz? İthalatı yaptın, etin toptan fiyatı 10 liraya düştü, ne olacak, üretici mi kalır?" Türkiye'deki yüksek fiyatların sorumlusunun üreticiler olmadığının altını çizen Karabulut, girdi maliyetlerinin hızla arttığına dikkat çekti. Avrupa'da et fiyatlarının düşük olmasının nedeninin üreticilerin desteklenmesi olduğunu anlatan Karabulut, Türkiye'de ise üreticilerin 'inim inim' inlediğini söyledi. Karabulut şöyle devam etti: "Türkiye'de toptan etin maliyeti 14.5 lira. Kaç liraya satacağım ben bunu? Biz 2002'de 8.5 liraya et satıyorduk. Aradan 7 yıl geçti, 2009 eylülde et hala 9 liraydı. ama maliyetler uçmuş gitmiş kimsenin sorduğu yok. Ben 'üretici inim inim inliyor' diye bas bas bağırdım o zamanlar, ama ne oldu? Biz 7 senedir zarar ederken hükümet neredeydi? Getirsinler bakalım ithalatı ne olacak, ortada üretici mi kalacak? Vallahi de bılamaz billahi de kalmaz." Marketlerin kendilerinden 16 liraya aldığı eti 30-35 liraya sattıklarını söyleyen Karabulut, "nerede kontrol, nerede düzenleyici kurum? İthalatı getirmek için fiyatı şişirdiler. Hükümet bunların oyununa geldi. Hepsi planlıydı, hep uyardık ama dinlenmediler" diye konuştu.

AVRUPA’DAN KARKAS ET İTHAL EDİLEBİLİR

Bakanlığın ithalatla ilgili çalışmaları sürerken iki farklı seçenek üzerinde  duruluyor. Bunlardan birisi AB’den karkas et ithalatı. Türkiye dönemin  Başbakanı Tansu Çiller’in imzasıyla AB’den her yıl 19 bin ton et almayı taahhüt etmiş, deli dana hastalığının çıkmasının ardından 1998’de  durdurulmuştu. Uzmanlar, AB’nin kendi içinde de yaptığı gibi deli dana olan bölgelerin ve çevresinin işaretlenebileceğini,  bunun dışında kalan bölgelerden sağlıklı et ithalatı yapılabileceğini ifade ediyor.

CANLI HAYVAN GELEBİLİR

Diğer bir  seçenek ise aralarında  Brezilya ve Arjantin’in de bulunduğu  Amerika kıtasından  yapılacak canlı hayvan ithalatı. Bakan Mehdi  Eker’in yaptığı“ Besicinin üzülmeyeceği” açıklamasından sonra canlı hayvan ithalatının Bakanlık’ta daha ağır bastığı belirtiliyor. Bu seçeneğe göre, ithal edilecek hayvanlar, bir iki aylık besi  döneminin ardından kesilerek piyasaya verilecek ve fiyatların düşmesi  sağlanacak. İthalatın bu şekilde olması durumunda kaç hayvan ithal edileceği konusu ise henüz netlik kazanmadı.

‘BESİYE HAZIR HAYVAN GELİR’

Banvit Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Görener, henüz ithalatta izlenecek yolun belirlenmediğine vurgu yaparak, 150-200 kilodan az besiye hazır hayvan ithalatının fiyatları düşürebileceğini ifade etti. Direkt et ithalatı yapılmasının besiciyi olumsuz etkileyeceğine dikkat çeken Görener, şunları söyledi: “Et ithalatı durumunda biz de sanayici olarak ithal etmeye başlarız. Böyle bir durumda AB de tercih edilebilir. Deli dana olan bölgelerin mesela 40 kilometrelik bir çap işaretlenip onun dışında kalan bölgelerden alım yapılabilir.”

‘REYON  FİYATI HEMEN DÜŞMEZ’

Başbakan Erdoğan’ın  fiyatların düşüp düşmeyeceğine bakacağıyla ilgili açıklamayı değerlendiren  Et Üreticileri Birliği (ETBİR) Hikmet Kayar, reyon fiyatlarındaki düşüşün hemen olmayacağının altını çizdi. İthalat açıklamasıyla bir günde  1 lira civarında düşerek 17.50 liraya gerileyen  etin kesilip perakende zincirlerine girmesinin en az 1 hafta alacağını dile getiren Kayar, etin reyon fiyatlarında da 1 liraya yakın bir düşüş olabileceğini dile getirdi. Kayar, önümüzdeki günlerde etin fiyatının düşüp düşmeyeceğini öngöremediklerini de sözlerine ekledi.

HAYVAN İTHALATI DAHA OLUMLU

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Erdal Bahçıvan, ithalatın canlı hayvan olarak yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak et ithalatının besiciyi olumsuz etkileyebileceğini dile getiren Bahçıvan, şunları söyledi: “Bu dönemde piyasadaki fiyatı artıran en önemli aktörlerden birisi de 1- 1.5 ayda bir yaptığı büyük alımlarla Et ve Balık Kurumu oldu. Kurum son 2.5 ayda fiyatları yüzde 30-40 artırdı ve karkas etin kilogram fiyatı nisan başından itibaren 18.50 lira oldu. Şimdi ete ithalat yolu açılırsa, gümrükler öngörülmeyen ülkelerden gelecek ete de açılacak. Yüksek koruma duvarlarına karşın Türkiye hâlâ ette cazip ülke. Buna çok dikkat edilmesi lazım. Bizim öngörümüz, ithalatın canlı hayvan olarak yapılacağı yönünde.”

KASAPLAR MEMNUN

Bursa Kasaplar Odası Başkanı ve Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkan  Yardımcısı Muhsin Yıldız, kasaplar olarak ithalata olumlu baktıklarını ancak bunun canlı hayvan ithalatı şeklinde olması gerektiğini söyledi. Yıldız, "Et ithalatına karşıyız. Et ithalatı, kamu kurum ve kuruluşların ihtiyacını karşılayacak şekilde Et ve Balık Kurumu tarafından belirli miktarda yapılabilir  ancak genel anlamda canlı hayvan ithalatı şeklinde olmalı" dedi.

Avrupa ülkelerinden canlı hayvan ithalatı yapılırsa et fiyatlarının düşeceğini belirten Yıldız, "Canlı hayvan ithalatının önü açılırsa, kasaplar, ithalatçılar ucuz  hayvanı bulup ülkeye getirir. Ucuz hayvanların ülkeye gelmesi ile birlikte 24  liraya kadar ulaşan bir kilogram kıymanın fiyatı 15 liraya kadar geriler. Bu  durumda hem tüketici et yiyebilir hem de kasaplar iş yapar. Et fiyatının  yükselmesi nedeniyle son haftalarda kasaplarda işler durma noktasına geldi" diye konuştu.