Et Balık Kurumu'nda kara delik

Akşam Gazetesi'nin haberine göre, Yirmi yılı aşkın süredir özelleştirme programında yer almasına, defalarca satışa çıkartılmasına rağmen özelleştirilemeyen Et Balık Kurumu'nun (EBK) satışının sendikacılar, kurum bürokratları ve işadamları tarafından engellendiği iddia edildi. Kurumun zararının 550 milyon dolara ulaştığı, kapatılmaması halinde zararların daha da büyüyeceği bildirildi.

ÖZELLEŞTİRME ENGELLENDİ

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) bürokratları tarafından hazırlanarak Başbakanlığa sunulan bir bilgi notunda 1992 yılında özelleştirme kapsamına alındıktan sonra adı Et Balık Ürünleri A.Ş. olarak değiştirilen EBK'nın özelleştirilmesinin neden tamamlanamadığı şöyle anlatılıyor:

Özelleştirme İdaresi, EBK'yı bir bütün olarak satmak için ilk olarak 1994 yılında ihale açtı. İhale sonucunda 4.1.1994 yılında satış yapıldı. Ancak bu satış zamanın genel müdürü Recep Mızrak ve Hak - İş Genel Başkanı Necati Çelik'in baskıları sonucu iptal edildi.

İptalin ardından Mızrak ile Hak - İş Konfederasyonu EBK'ya talip oldu. ÖİB ile yapılan pazarlık sonucu 500 milyar liralık satış bedeli konusunda anlaşmaya varıldı. Ayrıca işçilerin kıdem tazminatlarının devlete ödetilmesi ve kuruma devletten 1 trilyon lira işletme sermayesi konulması kararlaştırıldı. Ancak bu satış da da kamuoyundan gelen baskılar yüzünden iptal edildi.

Peş peşe yapılan iki iptalden sonra kombinalar ayrı ayrı satışa çıkartıldı ve 1995'te 12, 2000'de 4 kombina özel sektöre devredildi. İstanbul Haydarpaşa ve Zeytinburnu'ndaki iki işyeri kapatıldı.

2003'te kurumun kalan 9 kombinasından 5'i satışa çıkartıldı. Bunlardan Ankara Sincan ve Manisa kombinalarına gelen teklifler uygun bulunarak, onay için Özelleştirme Yüksek Kurulu'na (ÖYK) gönderildi. Ancak Hak - İş İşçi Sendikaları Konfederasyonu, EBK bürokratları, Ankara Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Faik Yavuz, Başkan Yardımcısı Yavuz Yıldız bu satışı engelledi.

EBK'nın Ankara Bahçelievler, Emek, Yukarı Ayrancı ve Çankaya'daki lojmanları 16.12.2003'te satışa çıkartıldı. Her biri 20 yıllık ve bakımsız durumda olan dairelere 80 - 100 milyar lira arasında teklifler gelmesine karşın dairelerin satışı kurum bürokratları tarafından 'tek tek yerine toplu satacağız' gerekçesiyle iptal edildi.

MASRAFLAR BOŞA GİTTİ

Kurum bürokratlarının dairelerin satılmasını engellemek için 'toplu satış' yöntemine sığındığına, bu dairelerin toplu olarak satılmasının mümkün olmadığına dikkat çekilen notta, bu satışın iptal edilmesi nedeniyle devletin ihale için yaptığı 50 milyar liralık masrafın boşa gittiği vurgulandı.