Eşel mobil sistemi nedir? Memur maaşlarında eşel mobil nasıl uygulanır?

Eşel mobil sistemi nedir, nasıl uygulanır? Memur maaşları eşel mobil sisteme göre hesaplanırsa zamlar memur maaşlarına nasıl yansıtılacak. Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul'un önerdiği eşel mobil zam sistemine göre memur maaşı zammı hesaplama detaylarını sizler için derledik. Öncelikle eşel mobil sistemi ne demek onu açıklamakla başlayalım. Eşel mobil sistemi çalışan ücretlerinin satın alma gücünün korunması için geliştirilmiş bir sistemdir.

Eşel mobil sistemde ücretlilerin maaşları enflasyondaki artış dikkate alınarak düzenli ve kendiliğinden zamlanır. Böylece enflasyona karşı çalışanların maaşları düzenli olarak alımgücünü korur. Eşel mobil sistemde maaş zamları için belirli dönemleri bekleme zorunluluğu yoktur. Peki eşel mobil sistem memur maaşları için uygulanabilir mi, eşel mobil sistemiyle memur maaşı zammı hesaplama nasıl olur?

Türkiye'de memur maaşları ve ücretli çalışanlar için eşel mobil sistem uygulanmıyor. Çalışanlar ve memurlar için yılın belirli dönemlerinde toplu zam uygulanıyor. Enflasyon farkı ise ara düzenlemelerle kısmı olarak memur ve emekli maaşlarına yansıtılıyor. 

Eşel mobil sistemi memur maaşlarına entegre edilmesi gerektiğini söyleyen Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, "Bu yılın ilk 3 aylık enflasyonu yüzde 12,52'e ulaşırken, kamu görevlileri için enflasyon farkı yüzde 4,19 oldu. 6 aylık zam periyodu artık sürdürülemez olduğu için eşel mobil sisteme geçiş kaçınılmazdır" dedi.

Tonbul, yaptığı yazılı açıklamada, enflasyon ve kur ile oluşturulan kaos ortamının emeğin sömürülme alanlarını artırdığını ifade ederek, bu durumun alım gücünü düşürdüğünü vurguladı. Bu süreçte devletin, sabit gelirlilerin satın alma gücündeki düşüşü, maaşlarındaki erimeyi ve reel kayıpları telafi etmek için birçok önemli tedbiri ve politikayı hayata geçirdiğini anımsatan Tonbul, buna karşın ürün ve hizmet fiyatlarındaki artışla gelir dağılımında adaletsizliğin ve gelir kayıplarının artmaya devam ettiğini belirtti.

Memur maaşlarındaki artış oranı ile ev kiralarındaki artışa dikkati çeken Tonbul, şunları kaydetti:

"Ekonomide yaşanan sorunlar, kamu görevlileri ve emeklilerinin tamamı için geçerli. Büyükşehirler başta olmak üzere ortalama ev kiralarının 8 bin lira ile 10 bin lira arasında değiştiği ve özellikle kış mevsiminde doğalgaz faturalarının 2 bin lirayı aştığı bir ortamda, bir memurun ortalama 12 bin lira, bir mühendisin ortalama 19 bin lira maaş alması geçim sıkıntısı ve alım gücündeki kayıpların büyüklüğünü ortaya koyuyor."

Tonbul, "Bu yılın ilk 3 aylık enflasyonu yüzde 12,52'e ulaşırken, kamu görevlileri için enflasyon farkı yüzde 4,19 oldu. 6 aylık zam periyodu artık sürdürülemez olduğu için eşel mobil sisteme geçiş kaçınılmazdır." değerlendirmesinde bulundu.

Memurlar ne kadar enflasyon zammı alacak

Ocak ve temmuz aylarında yılda iki kez olmak üzere memur maaşlarına enflasyon farkı yansıtılıyor. Peki, 3 aylık enflasyon farkı ne kadar oldu? Mart ayı verilerine göre memur ve emekli maaşına ne kadar zam yapılacak? Enflasyon martta aylık bazda yüzde 2,29 artarken yıllık bazda yüzde 50,51 oldu. Mart ayı enflasyon rakamları ile beraber 3 aylık memur enflasyon farkı da ortaya çıkmış oldu.

Memur ve memur emeklilerinin maaş zammı, her yıl iki kez toplu sözleşme zammına ek olarak 6 aylık enflasyon farkıyla belirleniyor. Memurlar üç aylık rakamlar doğrultusunda yüzde 4,52 (memur ve memur emeklileri son olarak yüzde 8 sözleşme zammı almıştı, bu oranı aşan fark kadar maaşlara zam yansıtılacak.) enflasyon farkı alma hakkı kazandılar. SSK ve Bağ-Kur emeklileri de 6 ayda bir zam alıyor. Emeklilerin zam oranı ise 6 aylık enflasyona göre belirleniyor. SSK ve Bağkur emeklilerinin 3 aylık zammı yüzde 12,52 oldu.