Erol Kaya ile son kitabı üzerine
Abone olŞehir ve Pendik Dergisi, Pendik Belediye Başkanı Erol Kaya ile belediyecilikle ilgili son kitabı üzerine bir röportaj yaptı....
"Yerel Yönetimler Reformu ve Belediyelerde Yeniden Yapılanma"
Kaynak : Şehir ve Pendik Ropörtaj : Gülşah BATTALOĞLU - "Yerel
Yönetimler Reformu ve Belediyelerde Yeniden Yapılanma" isimli son
kitabınızda, yalnızca gündemde olan yerel yönetimler reformu
konusunu değil aynı zamanda belediyelerde yeniden yapılanmayı da
işlemişsiniz. Sizce bu iki konu birbiri ile ne kadar ilgili? - Bir
kurumun başarısı iç ve dış şartlardan soyutlanamaz. Çevresel
şartlar ve iç dinamikler, bir kurumun başarısında en önemli
unsurlardır. Ülkemizde yıllardır yerel yönetimler reformu
tartışılmaktadır. Fakat kurumlarımızın kendi iç yapılarından
kaynaklanan problemler pek de fazla dile getirilmemektedir. Oysa,
mevcut örgütsel yapıları ile belediyelerimizde de tipik bir
bürokrasi hakimiyeti vardır. Bu hakimiyet kırılmadığı ve
belediyelerimiz etkin bir yapıya kavuşturulmadığı sürece, yerel
yönetimler alanında yapılacak reformlar istenen sonucu
vermeyecektir. Ama burada hemen şunu belirteyim ki, mevcut
yapılarıyla bile belediyelerin yetki ve kaynak yönünden
güçlendirilmesi, merkezde bulunan ve aslında yerel mahiyet arz eden
görevlerin belediyelere devredilmesi durumunda, çok daha güzel
sonuçlar elde edilir. Fakat asıl arzu edilen başarı düzeyi
yakalanamaz. Bu gerçekten hareketle, yerel yönetimler reformunun,
belediyelerde kurumsal yeniden yapılanma ile beraber yürütülmesi
gerektiğine inanıyoruz. - Kitabınızda belediyelerle ilgili bir çok
bilgiye yer veriyorsunuz. Bildiğimiz kadarıyla daha önce bu kadar
geniş çaplı bilgilerin yer aldığı bir çalışma yapılmadı.
Kitabınızda neyi anlatmak istiyorsunuz? - Ülkemizde konu hakkında
yapılan çalışmalarda kullanılan bilgiler pek de sağlıklı değil.
Farklı kaynaklarda farklı bilgiler var. Biz mümkün mertebe en
sağlıklı bilgileri derlemeye çalıştık. DİE, DPT, Mahalli İdareler
Genel Müdürlüğü, Todaie ve Maliye Bakanlığı verileri ile
belediyelerimizin fotoğrafını ortaya koymaya çalıştık. Fotoğrafı ne
kadar net ortaya koyabilirseniz, problemleri de o kadar net tespit
edebilirsiniz. Kitaptaki veriler incelendiğinde, belediyelerde
yaşanan sıkıntıların boyutları daha iyi anlaşılabiliyor.
Düşünebiliyor musunuz, 100'e yakın belediyemizde tek bir teknik
eleman yok. Böyle bir belediyenin varlığı, belde halkı için ne
ifade eder? Yüzlerce belediyemizde ise bir-iki teknik eleman var.
Belediye kent yönetimi, kent planlaması, ulaşım, at yapı, imar
demek. Hiç teknik elemanınız yoksa veya bir-iki teknik elemanınız
varsa, siz kenti nasıl planlayacaksınız? İmar çalışmalarını nasıl
yürüteceksiniz? Bir çok belediyemiz, gelirlerinin çok büyük
bölümünü personel giderleri için harcamakta. Dolayısıyla yatırım ve
hizmete kaynak ayıramamaktadır. Bu ve benzeri bir çok hayati
problemler var. Biz, bu resmi ortaya koymaya çalıştık. - Hemen bu
noktada Büyükşehir Belediyeleri ile ilgili verdiğiniz nüfus ve alan
bilgilerine değinmek istiyorum. Oranlar gerçekten şaşırtıcı. -
Evet. Düşünebiliyor musunuz, bir Büyükşehir Belediyesi var ama alan
olarak şehrin ancak binde 9'una ve nüfusun da yüzde 26'sına hizmet
veriyor. Büyükşehirler niçin kurulur? İl sınırları içinde
entegrasyonu sağlamak için. Bu kadar dar alana ve az nüfusa hitap
eden bir Büyükşehir Belediyesi şehri nasıl entegre edecek? Bu
problemlerin ortaya konulması gerekiyor. Yoksa, Büyükşehir Belediye
sisteminde sıkıntılar var demekle iş bitmiyor. Bu sıkıntıların net
biçimde ortaya konması gerekir. Biz bunu yapmaya çalıştık. - İl
özel idarelerinin özerkliğini sık sık gündeme getirmişsiniz. Sizce
il özel idareleri bir yerel yönetim midir? - İl özel idarelerinin
durumu, ülkemizdeki kamu idarelerinde yaşanan sıkıntılara çarpıcı
bir örnektir. Anayasamıza göre il özel idareleri, yerel yönetimdir.
İl genel meclisi var ve seçimle belirleniyor. Buraya kadar güzel.
Peki sonra ne oluyor? Bu meclis tamamen valiliğin vesayeti altına
giriyor. Vali gündem belirlemedikçe meclis görüşme bile yapamıyor.
Aldığı kararları vali veto edebiliyor. İcrai yetki de tamamen
valilikte. Kendi gündemini kendi oluşturamayan, bağlayıcı ve kesin
karar alamayan, kararını uygulatamayan bir idarenin yerel yönetim
olması mümkün değildir. İl özel idareleri devekuşu gibi; ne deve,
ne de kuş. - Yerel yönetimler reformu kapsamında yapılması gereken
düzenlemeler konusundaki önerileriniz tamamen size mi ait? - Hayır.
Kitabımızda kaynaklar da belirttik. Genel olarak İstanbul'da
benimde içinde bulunduğum 5 belediye başkanı, 4 akademisyen, şimdi
vali olan bir mülkiye baş müfettişi ve 4 uzmandan oluşan çalışma
grubu tarafından hazırlanan ve 60 kadar belediye başkanının
katıldığı toplantıda değerlendirilen yasa taslakları ile yine
Pendik Belediyesi'nde çalışan arkadaşlarımızın hazırladığı yasa
taslaklarını esas aldım. Yani bu, kollektif bir çalışmanın
ürünüdür. - Belediyelerde yeniden yapılama bölümünde, bir
belediyede etkin yönetim oluşturulması için örgütsel anlamda
yapılması gereken çalışmalardan bahsediyorsunuz. Peki, bu
çalışmaları Pendik Belediyesi olarak siz yapıyor musunuz? -
Elbette. Zaten, biz yaptığımız çalışmalardan hareketle kitabımızı
yazıyoruz. Pendik Belediyesi'nde etkin örgütsel model oluşturulması
için uzun süredir çalışmalarımız devam etmekte. Sayıca daha az ama
daha etkin birimler oluşturmak için çalışıyoruz. Son olarak da
Sabancı Üniversitesi ile yapılan ortak bir proje ile yeniden
yapılanma konusunda akademik bir çalışma başlatıldı ve yakın bir
zamanda sonuçlanmasını bekliyoruz. - Bu kitabınızın, "Belediyelerde
Toplam Kalite Yönetimi ve ISO 9001" kitabı ile bağlantısı nedir? -
İki kitap birbirini tamamlamaktadır. Birinci kitabımızda; kaliteli
ve etkin bir yönetim oluşturulabilmesi için yönetim anlayışında
yapılması gereken köklü değişimlere değinilmiştir. Yani, birinci
kitabımız, algılama ile ilgili idi. Vatandaş memnuniyetini esas
alan, katılımcı, sürekli gelişen bir yönetimin gerekliliği ve nasıl
sağlanacağı konusu işlendi. Bu kitabımızda ise; kaliteli, etkin ve
verimli bir belediye için mevzuatta, kamu yönetimi çerçevesinde
yapılması gereken düzenlemeler ile hizmeti üretmekle mükellef örgüt
yapısında yapılması gereken değişiklikler işlenmiştir. - İlk
kitabınızda olduğu gibi, bu kitabınızda da belediye personeline
teşekkür ediyorsunuz? Bu kitabın hazırlanmasında onların katkısı
nedir? - Bu kitap, Pendik Belediyesi'nde yıllardır yapılan
çalışmaların bir özetidir. Çalışmaları belediye personelimizle
birlikte yaptık ve gerçekten de güzel şeyler başardık. Pendik sıra
dışı bir belediyecilik sergiledi. Dolayısıyla başarı hep birlikte
elde edildi. Dediğim gibi, bu kitap 10 yıllık çalışmanın özetidir
ve benim kadar personelimin de emeği vardır. kaynak : Şehir ve
Pendik ropörtaj : Gülşah BATTALOĞLU