Erken seçim ne zaman yapılabilir?

Siyaset kulisleri bir yandan koalisyon senaryolarını diğer yandan ise olası erken seçim tarihi konuşuyor.

Peki erken seçim için nasıl bir yol izlenecek? Erken seçim tarihine kim nasıl karar verecek?

Bu soruların yanıtı erken seçime kimin karar verdiğine göre değişiklik gösteriyor.  Anayasa'nın 77'nci maddesine göre, erken seçim kararını TBMM ya da Cumhurbaşkanı verebiliyor.

Eğer erken seçim kararı TBMM tarafından verilmişse Meclis seçimin yapılacağı tarihi de belirliyor. Yenileme kararının Cumhurbaşkanı'nca verilmesi halinde ise bu kararın alındığı günden sonra gelen 90. günü takip eden ilk Pazar günü seçim yapılıyor.

Seçimin yenilenmesine TBMM veya Cumhurbaşkanı'nca karar verilmesi halinde, durum Bakanlar Kurulu tarafından 48 saat içinde ilan ediliyor. 

Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 9. maddesine göre; seçimlerin yenilenmesine veya ara seçimi yapılmasına karar verildiği hallerde YSK, bu Kanun ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun seçimlere ilişkin olarak tespit ettiği süreleri kısaltarak uygulayabiliyor.

YSK SEÇİM SONUÇLARINI NE ZAMAN AÇIKLAYACAK?

25. Dönem milletvekili genel seçiminin ardından Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) kesin sonuçları açıklaması bekleniyor. TBMM Genel Kurulu, kesin sonuçların yayınlanmasını takip eden 5. gün, saat 15.00'te toplanacak ve bu ilk birleşimde milletvekilleri yemin edecek.

YEMİN TÖRENİ 23 YA DA 24 HAZİRAN'DA

YSK'nın, sonuçlara yapılan itirazlarla ilgili sürecin tamamlanmasının ardından seçim sonuçlarını, 18 veya 19 Haziran'da ilan edeceği tahmin ediliyor. Buna göre, TBMM Genel Kurulu'nun, yemin töreni için 23 ya da 24 Haziran günü toplanması bekleniyor.

Anayasa'nın 116. maddesi gereği, yeni seçilen TBMM'de Başkanlık Divanı seçiminden sonra 45 gün içinde Bakanlar Kurulu'nun kurulamaması halinde Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı'na danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. Yenilenme kararı Resmi Gazete'de yayımlanıyor ve seçime gidiliyor.

2007'DEKİ ERKEN SEÇİM KARARI NASIL ALINMIŞTI?

Türkiye'de, 2007 yılı Kasım ayında yapılacak milletvekili seçimi, 22 Temmuz'da yapılmıştı.

TBMM, YSK ile görüşerek seçim tarihini belirlemişti. YSK, yaptığı toplantıda, 22 Temmuz 2007'den önce seçimlere gidilmesinin kendileri açısından fiilen ve hukuken imkansız olduğuna karar vermiş ve 22 Temmuz'da seçim yapılabileceğine ilişkin görüşlerini, TBMM Anayasa Komisyonu'na bildirmişti.

YSK'nın hazırladığı seçim takvimi, seçim iş ve işlemlerinin yürütülmesi için belli süreler öngörüyor. Kurul, 2007 seçimlerinde takvimi 4 Mayıs 2007'de açıklamıştı. Kurul, ilgili yasalarda seçime hazırlanması için tanınan süreyi kısaltarak, 80 gün sonra seçimi yapmıştı. YSK, seçim sürelerini kısaltma yetkisi gereği, 2002 yılındaki seçimin hazırlığını da 89 günde tamamlamıştı.

Bu süreler dikkate alındığında, yenilenmesine karar verilmesi halinde, milletvekili seçiminin Kasım ayı başında yapılması öngörülüyor.