Erdoğan Rusya'da Soçi Zirvesi'nde ne kararlar alındı

Türkiye, Rusya ve İran liderleri, Suriye gündemiyle dördüncü kez bir araya geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özel uçak "CAN" ile saat 11.20'de Rusya'nın Soçi kentine gitti.

Erdoğan'a Rusya ziyaretinde eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, MİT Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir de eşlik ediyor.

İLK GÖRÜŞME RUHANİ'YLE: İlk olarak İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya gelen Erdoğan Putin'le de birebir görüşme gerçekleştirdi.

ERDOĞAN PUTİN'LE GÖRÜŞTÜ: Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasındaki görüşme sonrası iki liderden açıklama geldi. Erdoğan, görüşme öncesinde "YPG/PYD Fırat'ın doğusu temizlenmeden Suriye'nin toprak bütünlüğü sağlanamaz" dedi. Erdoğan daha sonra Suriye konulu Dördüncü Üçlü Zirve Toplantısı'na katılacak.

İŞBİRLİĞİNİ SÜRDÜRME MESAJI VERMELERİ BEKLENİYOR: Zirvede, üç garantör ülke liderinin, Suriye'nin toprak bütünlüğü, terör ve ayrılıkçı gündemlere karşı ortak mücadele ve Astana formatında oluşturulan iş birliğini sürdürme mesajı vermesi de bekleniyor.

6 AY ÖNCE BİR ARAYA GELMİŞLERDİ: Liderler, en son 7 Eylül 2018'de Tahran'da bir araya gelmiş, zirvede İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki duruma yoğunlaşmıştı. Tahran Zirvesi'ne Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Beşşar Esed rejiminin artan yığınağı ve saldırılarına karşı 4 milyon civarı sivili korumak için İdlib'de ateşkes çağrısı damga vurmuştu. Bunun üzerine Erdoğan, Rus mevkidaşı Putin ile 17 Eylül 2018'de Soçi'de bir araya gelerek İdlib'deki ateşkesi sağlamlaştırmak için bir mutabakata imza atmıştı..

İDLİB'DEKİ SON DURUM ELE ALINACAK: Zirvede, İdlib'de özellikle rejim saflarındaki İran'ın desteklediği bilinen yabancı terörist grupların tırmandırdığı şiddetin ele alınması öngörülüyor. Söz konusu gruplar, dün gün içinde İdlib'e 100'den fazla topçu saldırısı düzenledi.

RUSYA TÜRKİYE'YE OPERASYON TEKLİF EDİYOR: Rusya, Türkiye'ye, şiddetin sorumlusu olarak gösterdiği Heyet Tahrir Şam gibi bazı unsurlara karşı ortak operasyon teklif ediyor. Ancak Türkiye, bölgede insani krize yol açacak böyle bir operasyona sıcak bakmıyor.

ABD'NİN SURİYE'DEN ÇEKİLMESİ:  Üç liderin ABD'nin Suriye'den güçlerini çekmesiyle ilgili gündemlerinde Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda yapacağı operasyon ve Münbiç konusu olacak.

RUSYA FIRAT'IN DOĞUSUNUN REJİME BIRAKILMASINI İSTİYOR: Rusya, Türkiye'nin Fırat'ın doğusundaki terör örgütü YPG/PKK varlığına karşı yapacağı operasyona prensip olarak karşı çıkmıyor. Ancak söz konusu toprakların rejime bırakılmasını isteyen Moskova'da, bölgede kontrolün kısa sürede rejime bırakılma beklentisi mevcut.

TÜRKİYE YPG MODELİNDEN ENDİŞELİ: Türkiye ise Haseke'de olduğu gibi rejimin YPG/PKK ile iç içe yaşayacağı bir modelin oluşmasından endişe ediyor. Bu nedenle Ankara, YPG/PKK'nın rejim vasıtasıyla geri dönmesinin önüne geçmek için askeri tedbir almak istiyor.

ANAYASA KOMİTESİ BELİRSİZLİĞİ: Anayasayı yazacak komitenin kurulması çabaları, son 50 kişilik listede, rejim heyetinin önerdiği bazı isimlerde düğümlenmişti. Rejim, sivil ve nispeten tarafsız görülebilecek adayların isimlerini bildirmek yerine üst düzey kamu kurumu yöneticileri gibi şahısların listeye girmesinde ısrar ediyor.

TÜRKİYE'NİN ANAYASA TALEBİ NE: Muhaliflerin garantörü Türkiye ise anayasayı yazacak komitenin dengeli ve muteber şahıslardan oluşması gerektiğini vurguluyor. Rejimin siyasi çözümdeki isteksizliği, ABD'nin çekilmesiyle, sahada avantajlı konuma geleceği yönündeki hesabından ileri geldiği düşünülüyor.