Erdoğan cumhurbaşkanı seçilirse! 13 gün krizi
Abone olCumhurbaşkanı adayı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanı seçilirse Başbakanlık'tan istifa edece mi?
Türkiye ilk defa doğrudan halkoyuyla
bir cumhurbaşkanı seçecek. Ancak cumhurbaşkanlığı seçimi arefesinde Ankara
kulislerinde halen tartışmalar sürüyor.
Tartışmalı konulardan biri şu:
Acaba cumhurbaşkanı adaylarından biri başbakan olursa ve seçilirse,
başbakanlığı hangi aşamadan sonra düşer? Cumhurbaşkanlığı görevine
başlayıncaya kadar parti başkanlığını sürdürebilir mi?
Başbakan Tayyip Erdoğan, seçilmesi durumunda görevi devralacağı 28
Ağustos'a kadar başbakanlık görevine devam edeceğini söyledi.
"Bunun uygulamaları, her şeyi ortada. Bizim 28 Ağustos'ta
burada mazbata alınır. Mazbatadan sonra yemin, yeminle beraber iş
biter. Orada milletvekilliği de düşer, genel başkanlığı da
düşer" ifadesini kullandı.
Erdoğan bu açıklamayı seçim öncesi katıldığı son televizyon
programında, A Haber - ATV ortak yayınında yaptı. "Zaten
arada 13 gün gibi bir süre var" denilmesine karşılık
Erdoğan, "Zaten o ara dönem 13 gündür. Ara dönemin bir defa
boşluk kabul etmesi mümkün mü?" diye konuştu.
"Vekaleten oluşmuş" sözleri üzerine Erdoğan
şunları söyledi:
"Geçin Allah'ınızı severseniz. Ne vekaleti? Böyle bir şey
mi olur? Bir defa bunların hepsi ülkenin kendisine yönelik
sıkıntılı bir sürecin başlatılması demektir. Bu konuda birçok
anayasacının değişik yaklaşımları olabilir, vardır. Ama şu anda
bizim elimizde de, bizim hukukçularımızın da büyük bir kısmının,
hocaların da olduğu gibi… Onlar da diyorlar ki yani mazbata
alındığı gün yemin yapılır. Aynı gün ki 28'i, ondan sonra devir
teslim. Tüm bu görevler o an düşer."
Tartışmanın kaynağı Anayasa’nın 101’inci maddesi. 101'inci maddede
“Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir
ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer” hükmü
yer alıyor.
Ancak madde parti ile ilişiğin ve milletvekilliğinin hangi aşamada
sona ereceğini net biçimde ifade etmiyor. Tartışma da burada
düğümleniyor.
REJİM KRİZİNE DOĞRU
GİDİYORUZ
AlJazeera Türk'ün haberine göre, Meclis Anayasa Komisyonu üyesi ve
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, Erdoğan’ın seçilmesi durumunda
görevi devralıncaya kadar genel başkanlık ve başbakanlık görevini
sürdürüp sürdüremeyeceği yönündeki soruya Anayasa'nın 101'inci
maddesini işaret ederek yanıt verdi:
“Anayasa'nın 101’nci maddesinin son fıkrası son derece
açıktır. Seçilen kişinin partiyle ilişiği kesilir, milletvekilliği
sona erer diyor. Yine Anayasa'ya göre parlamento dışından biri
başbakan olamaz, yani başbakanlık da düşer. Ama sistemi
zorlayacaklar. Anayasal krizin yaşandığı bir dönemde rejim krizine
doğru gidiyoruz.”
AYAĞA KALKMALIYIZ
Radikal gazetesi köşe yazarı ve KONDA Yönetim Kurulu Başkanı Tarhan
Erdem de Anayasa'nın 101’nci maddesine göre Erdoğan’ın seçilmesi
durumunda milletvekilliği sona ereceği için başbakanlık, partisiyle
ilişiği kesileceği için de genel başkanlık görevinin sona ereceği
görüşünde.
Erdem yaptığı açıklamada YSK’nın seçim sonuçlarını ilân etmesinin
ardından Erdoğan’ın parti toplantılarına katılmaması gerektiğini
belirtti:
"Bu hükümleri bilen Sayın Erdoğan’ın kesin sonuçlar ilan
edilmeden önce veya en geç kesin sonucun ilanıyla birlikte yenisi
atanıncaya kadar başbakanlığa vekâlet edecek olan başbakan
yardımcısının kim olacağını Cumhurbaşkanlığı makamının onayına
sunması doğru ve hukuka uygun olacaktır.”
Tarhan Erdem, Erdoğan'ın seçildikten sonra 28 Ağustos'a
kadar 'Başbakanlığım ve genel başkanlığım devam eder' demesi
durumunda ise bunun bir anayasal krize neden olacağını söyledi.
Erdem CNN Türk'te katıldığı Eğrisi Doğrusu adlı programda "Eğer bu
şartlarda başbakanlığa devam ederse hepimizin ayağa kalkması
gerekir. Ben ayağa kalkacağım, böyle şey olmaz."
AK PARTİ'NİN YOL
HARİTASI
Erdoğan’ın ilk turda seçilmesi durumunda AK Parti’de 11 Ağustos
günü Merkez Yürütme Kurulu (MYK) ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu
(MKYK) toplantılarının yapılması ve kongre kararı alınması
bekleniyor. Ancak hükümette Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçilmesi
halinde görevi devralıncaya kadar başbakanlık ve genel başkanlık
görevini sürdürme eğiliminde olduğu yolunda değerlendirmeler
yapılıyor. Yeni Şafak Gazetesi Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi
de 7 Ağustos tarihli köşe yazısında ”AK Parti kulislerinden
edindiğim izlenim, Erdoğan 28 Ağustos’ta Çankaya’da devir teslim
yapmadan önce 24 Ağustos Pazar günü olağanüstü kongre toplanıp
genel başkanı belirleyecek. Önce genel başkan, sonra başbakan
formülü bir adım önde gözüküyor” diye yazdı.
MAKSAT SIKINTI ÇIKARMA
Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili
Burhan Kuzu'ya göre, söz konusu Anayasa maddesinin cumhurbaşkanının
parlamento tarafından seçildiği döneme ait olduğunu söyledi:
"Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partiyle bağı kesilir diyor.
Birileri bunu seçildiği anda gibi algılıyor. Diyelim ki öyle. Peki
o seçilen kişi o anda cumhurbaşkanı mı değil mi? İki tane mi
cumhurbaşkanı olacak o arada? Benim yorumum, hükmün konulma
nedenine bakmak lazım. O hüküm cumhurbaşkanının tarafsız kalması
için konuldu. Cumhurbaşkanı olarak icraat yapmayan kişinin tarafsız
olup olmadığını nasıl değerlendireceksiniz. Amaca uygun yorum
yapmak lazım. Mazbatasını alıp yemin ettiği andan itibaren
cumhurbaşkanı olarak görevine başlar. Benim yorumum böyle. Bu
aradaki boşlukta MKYK toplamasına ne engel var? ABD’de başkan
seçiliyor, dört ay sonra göreve başlıyor.”
Burhan Kuzu bu anayasal tartışmanın maksatlı olduğu görüşünde. Kuzu
“Burada maksat başka, parti içinde sıkıntı çıkarma,
tırnakla kaşıma çabası var” dedi.
ARINÇ VEKALET DİYOR
Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçilmesi halinde sürecin
nasıl işleyeceğine lişkin bir soru üzerine Başbakan Yardımcısı
Bülent Arınç 25 Temmuz’da katıldığı NTV canlı yayınında 28
Ağustos’a kadar Başbakanlığa vekâleten görevlendirme yapılması
gerektiğini söyledi:
“Ben 15’i ile 28’i arasında başbakanlığa vekâlet durumunun
olması gerektiğini düşünüyorum. O arada kongre toplanır, genel
başkan seçilirse o genel başkana başbakanlığı devretmek üzere de
bir yetki alınabilir. Yani 28’inden önce olursa Sayın Gül’ün
Başbakanlığa bir belirleme yapması lazım ama 13 gün içinde bütün
bunların olması mümkün değil. Başbakanımız cumhurbaşkanı olarak
yemin eder, göreve başlar, AK Parti’den kim genel başkan olursa ona
da başbakanlık görevini verir.”