Erdoğan çok kısmetliymiş!

Irak Savaşı'nın başladığı günlerde, faiz yüzde 77'ye fırlamış, turizmde günlük 5-10 bin kişilik iptaller gelmiş, ABD ile ilişkiler gerilmiş, konsolidasyon bile tartışılır hale gelmişti. 24 gün sonra IMF ile anlaşıldı. Savaş sona erdi. Turizmde iptaller bitti. Faiz 64'e indi. SARS nedeniyle rota Türkiye'ye döndü. İhracatta hedef 45 milyar dolara çıktı Türkiye, gündemi hızla değişen dinamik bir ülke. Çok değil bir ay önce, Irak Savaşı nedeniyle turizmde yaşanacak çöküş, kapanan Irak pazarı ve konsolidasyon konuşulurken bugün durum bir anda tersine döndü. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 59. Hükümeti kurduğu günlerde, tüm bu sorunları karşısında bulmuştu. Ancak yaklaşık bir ay sonra biraz şans biraz da olumlu icraatlarla ülkedeki ekonomik görünüm tersine döndü. Irak Savaşı'nın kısa sürmesi, Uzakdoğu'da çıkan SARS virüsünün Türk turizm ve tekstil sektörüne getirdiği olumlu ivmeye, bir de Irak piyasasının yine Türk şirketlerine açılması eklenince ekonomide aydınlık bir tablo belirdi. Yaklaşık 30 dolar düzeyinde seyreden petrol fiyatları, savaşın başlamasıyla düşüşe geçip savaş bitiminde 24 dolara kadar gerilemişti. Türk ekonomisinin candamarı olan petrol fiyatlarındaki bu olumlu gelişme de Erdoğan ve ekibinin şans hanesine eklendi. SARS'ın etkisi Uzakdoğu'yu kasıp kavuran SARS virüsü bölgeden yapılan mal alımlarının önüne de set çekti. Özellikle ucuz işçilik avantajıyla Türk tekstil sektörünün belalısı olan Uzakdoğu pazarının yediği darbe önce tekstilcileri sevindirdi. Çin ve Hong Kong menşeeli tekstil ürünlerinin ABD ve Avrupa'da alımının durdurulması, rotayı Türkiye'ye çevirdi. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Oğuz Satıcı, bu etkinin Türkiye'ye yaklaşık 3 milyar dolarlık ekstra ihracat olarak döneceği tahmininde bulundu. Nitekim hastalığın doruk noktaya çıktığı Nisan ayında tekstil sektörünün ihracatında sırf SARS'a bağlı olarak yüzde 40'a yakın artış beklentisi doğdu. SARS turizm sektöründe de beklentileri değiştirdi. Irak Savaşı nedeniyle günde 5-10 bin kişilik iptaller yaşayan turizmde işler tersine döndü. Savaşın turizm sezonu öncesinde bitmesi, rezervasyon iptallerinin sınırlı kalmasını sağladı. Buna bir de SARS nedeniyle Uzakdoğu'ya gitmekten vazgeçen Avrupa ve ABD'li turistlerin Türkiye'ye ilgisi eklenince hedefler revize edilmeye başlandı. Turizm Bakanı Güldal Akşit dün yaptığı açıklamada, bu yıl 15 milyon turist beklediklerini ve elde edilecek gelirin de 13 milyar doları bulacağını açıkladı. Geçen yıl turist sayısı 13 milyon 250 bin, gelir ise 11.9 milyar dolar düzeyindeydi. Böylelikle Türkiye Irak Savaşı'na rağmen bu yıl turizmde dolar bazında yüzde 10'luk bir artışı hedeflemeyi başardı. Nitekim SAT 1 televizyonunda yapılan bir ankette izleyicilere "2003'de en çok hangi ülkede tatil yapmak istersiniz?" diye soruldu, izleyicilerin yüzde 61'inden "Türkiye" cevabı alındı. Bu da Türkiye'nin Irak Savaşı'nın etkisinden kurtulduğunu ve SARS'a karşı en güvenli ülkelerden biri olarak görüldüğünü ortaya koydu. Erdoğan şanslı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hükümeti kurduktan sonra ekonomide işlerin olumluya dönmesi, Erdoğan'a İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı sırasında yakıştırılan 'şanslı' tanımlamasını gündeme getirdi. Erdoğan'dan önce belediye başkanlığı görevini yürüten Nurettin Sözen susuzluk problemiyle uğraşmış, ancak İstanbul'un yaşadığı kuraklık nedeniyle soruna bir türlü çözüm bulamamıştı. Ancak Erdoğan görevi devraldığında yağmurlar başlamış ve yeni İSKİ yönetiminin başarılı baraj projeleriyle de sorun aşılmıştı. Aradan 9 yıl geçtikten sonra benzer bir gelişme bu kez Erdoğan Başbakanlık koltuğunda otururken yaşandı. Soğuk hava nedeniyle, bir dönem meyve-sebze fiyatları tavan yaptı. Mart enflasyonu da bu nedenle yüzde 3.2 ile beklentilerin üzerinde çıktı. Ancak şimdi durum yine tersine dönüyor. Yoğun yağış ve Türkiye'deki su bolluğu ürün bolluğuna dönmek üzere. Meyve-sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Burhan Er, "Toprak suya doydu. Çiftçi çok ekim yaptı, ürün bollaştı. Domates geçen yıla göre 400 bin lira ucuz" diye konuştu. Meyve sebze fiyatlarındaki gerileme, özellikle yaz aylarında enflasyon oranının düşük çıkmasını sağlıyor. Borçlarda rahatlama ABD ile ilişkilerin gerilmesi, ardından IMF ile gerçekleştirilen anlaşma, piyasalarda da olumlu etki yarattı. Türkiye ile ABD ilişkilerinin gerilmesinin ardından bono faizi yüzde 77'ye kadar yükselmişti. 2. tezkere geçmeyince, 6 milyar dolar hibe veya 24 milyar dolarlık kredi paketi geri çekilmişti. Bu gelişmelerin ardından Irak Savaşı'nda ABD'lilerin dirençle karşılaşması ve Türkiye'den hava koridorunu kullanmak istemesi ibreyi yeniden Türkiye lehine çevirdi. ABD kongresi her ne kadar Kuzey Irak'a girmeme koşulu koysa da, Türkiye'ye 1 milyar dolar hibe veya 8.5 milyar dolar kredi imkanı tanıdı. Faizler yüzde 64'e geriledi. Piyasalarda dalgalanma duruldu. Hazine açısından önemli olan 9 Nisan itfası hasarsız atlatıldı. Hazine yılın geri kalanında yüzde 82 gibi düşük çevirme oranıyla borçlanacağını açıkladı. SARS'ın ihracata dopingi 3 milyar dolar Uzakdoğu'yu sarsan ve gizemli zatürree olarak bilinen SARS hastalığı, Türk ihracatçıları için yeni bir fırsat kapısı açtı. Dünyada bir çok şirket bulaşıcı hastalık nedeniyle alternatif pazarlar ararken, "hızlı ve kaliteli üretim" avantajı ile Türkiye ön plana çıkıyor. Öyle ki son günlerde ihracatçı firmaların telefonları fiyat teklifi almak üzere sık sık çalıyor. SARS'ın Türkiye için bir avantaja dönüşebileceğini ifade eden TİM Başkanı Oğuz Satıcı, "Fiyat avantajını çok iyi kullanmalı, bugünlerde bize gelenleri geleceğe dönük olarak bağlamalıyız. Eğer bu fırsatı doğru kullanırsak Türkiye'nin 40-42 milyar dolar olan yılsonu hedefinin 45 milyar dolara çıkarılması hayal değil" diyor. 45 milyar dolar Ancak Uzakdoğu'da SARS korkusu ile yeni tedarikçi arayan şirketlerin tek seçeneği Türkiye değil. Zaten Oğuz Satıcı da ısrarla bu noktanın altını çiziyor. Türkiye'nin yanı sıra komşumuz Bulgaristan, Romanya, Rusya ve Orta Asya'daki Türk Caumhuriyetleri de diğer alternatif pazarlar arasında göze çarpıyor. Bu nedenle Türk şirketlerinin gelen siparişleri değerlendirirken, rekabetçi fiyatlar verebilmesi gerekiyor ki şimdilik kısa vadeli gelen talep uzun vadeye dönebilsin. Oğuz Satıcı şu noktaların altını çiziyor * Öncelikle tekstil ve hazır giyime yönelik bir ilgi var. Ancak gıda sektörü, işlenmiş gıda, makine, elektrik, elektronik, konfeksiyon yan sanayi de SARS nedeniyle talep artışı ile karşı karşıya. * Nisan ayı rakamlarına bu artışın etkisi olmaz. En erken Mayıs-Haziran ihracat rakamlarında artan talebin etkileri görülecektir. * Türkiye 2002 yılında 36.5 milyar dolarlık ihracat yaptı. Kurulu kapasitelerin yüzde 78'ini ihracat için kullandık. İhracatımızın yüzde 85'i sanayi ürünlerinden. Demek ki mevcut durumda yüzde 22'lik bir kapasite artışı olabilir. Bakan; 15 milyon turist bekleniyor Irak Savaşı nedeniyle zor günler yaşayan Türk turizmi, Bağdat'ın düşmesinden sonra tanıtım startı verdi. Turizm Bakanı Güldal Akşit, kampanyanın hedefinin dünyanın her yanına ulaşmak olduğunu söyledi. Turizm Bakanı Akşit, dün yaptığı yazılı açıklamada, operasyonun beklenenden kısa sürede bitmesinin ardından televizyon, gazete, dergi, radyo ve bilboardlarda Türkiye'nin tanıtımına başlandığını kaydetti. Orta Avrupa ülkeleri ve Rusya Federasyonu ülkelerinde başlatılan kampanyanın iki hafta içinde 50 ülkeyi kapsayacak şekilde genişletilerek devam ettirileceğini belirten Akşit, savaş sırasında sıkı bir kriz yönetim programı uyguladıklarını ifade etti. Tanıtımın yanı sıra rezervasyon iptallerini önleyici programları uygulamaya koyduklarını dile getiren Akşit, Türkiye'de bir güvenlik sorunu yaşanmadığını tur operatörleri ve sektör yetkililerine ilettiklerini vurguladı. Akşit, 2003 yılı için 15 milyon turist ve 13 milyar dolar turizm geliri hedefini dünya çapında yapılacak olan genel tanıtım kampanyası ile aşmaya çalışacaklarını belirtti. Gül; Baharla birlikte ekonomi canlanacak Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, hükümetin Irak krizini iyi idare ettiğini ve iyi yönettiğini söyledi. Kanal 7 televizyonunda Başkent Kulisi Programı'na katılan Gül, ekonomiye ilişkin soruları da yanıtladı. Bazı kesimler tarafından, "Türkiye, Arjantin'e dönecek, dolar 2-3 milyon liraya çıkacak" şeklinde felaket tellalığı yapıldığını kaydeden Gül, bunların hiçbirinin olmadığını belirtti. Gül, "Zaten çok kötü devralınmış bir ülke, büyük bir savaş söz konusu... Bu krizi hükümet iyi yönetti" diye konuştu. Şimdi ekonominin hemen canlandırılması, iyimserliğin yayılması gerektiğini söyleyen Gül, "Baharla birlikte Türkiye'nin, ekonominin canlanacağına kesinlikle inanıyorum" dedi. Kaynak : Sabah