Erdoğan AB’ye kırgın, ama umutlu

Başbakan Tayyip Erdoğan, Avrupa Birliği’nin Haziran Zirvesi Sonuç Bildirisi’ndeki Türkiye bölümünü beğenmedi; ancak Mart 2005’te müzakerelere başlama konusunda umutlu konuştu. Erdoğan, AB’nin Kıbrıs konusunda da henüz bir adım atmadığını söyledi. Erdoğan’ın Zirve Nihai Bildirisi’nde düzeltmeler yapılması talebi de Birlik tarafından reddedildi. Bildiride Türkiye’deki reform süreci takdir edilmekle birlikte beş noktada sorunların devam ettiği belirtildi: Yargı bağımsızlığı ve işleyişi, asker-sivil ilişkilerinin AB standartlarına getirilmesi, temel hakların çerçevesinin güçlendirilmesi, kültürel hakların geliştirilmesi ve Güneydoğu’daki durumun düzeltilmesi. Dün Brüksel’de basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, AB’ye yoğun sitemlerde bulundu; zirve sonuçlarının Türkiye’de yapılanları yansıtmadığını söyledi. “Türkiye’de yapılanlardan ya haberleri yoktu ya da görmezlikten geldiler.” diyen Başbakan, Türkiye bölümünün reform çalışmalarını değerlendirmekten uzak olduğunu belirtti. AB’ye gerekli uyarıların yapıldığını söyleyen Erdoğan, uyarılarının dikkate alınıp alınmadığını göreceklerini söyledi. Erdoğan, AB’nin Türkiye ile 2005 Mart’ında müzakerelere başlayabileceğini belirterek, “Uyuma yönelik bütün değişiklikleri yaptık. Tam üye ülkelerin bir kısmı bizim seviyemizde değil.” dedi. Başbakan, AB’nin şimdiye kadar KKTC’ye yönelik tavrından da rahatsız olduğunu vurguladı. AB’de KKTC’ye yönelik “hiçbir adım olmadığını” söyleyen Erdoğan, Brüksel’i eleştirdi. Artık bütün meselenin AB’nin üzerine düşeni yapması olduğunu belirten Erdoğan, “Bu ekonomik izolasyon ne kadar sürecek? Bu soruyu onlara sormak lazım. Çünkü AB, Annan Planı’nın kabulünü sürekli önümüze getirmiştir. Bu konuda her zaman Rumların bir adım önünde olacağımızı söyledik ve bunu yerine getirdik. KKTC de yerine getirdi. Bu süreç bu kadar olumlu devam ederken, Annan Planı’na hayır diyen ve AB ile ters düşen Güney Kıbrıs, ‘Biz Kıbrıs’ta birlik ve beraberlikten yana değiliz. Planı reddediyoruz’ demiştir; ama AB’ye tam üye olmuştur.” dedi. Heybeliada’daki Ruhban Okulu’na ilişkin ise Erdoğan, meselenin teknik bir konu olduğunu ve Milli Eğitim Bakanı’na alternatifler üretmesi için talimat verdiğini söyledi. AB, Erdoğan’ın ricasını kırdı; Dışişleri Başbakan’la ters düştü Diğer yandan AB, Erdoğan’ın zirve bildirisinde düzeltmeler yapılması talebini reddetti. Liderler, Türkiye bölümünü değişiklik yapmadan onayladılar. Bildiride Türkiye’nin rahatsızlık duyduğu ve Rum kesimi ile Gümrük Birliği’nin gereklerini yerine getirilmesini isteyen 29. paragraf yumuşatılmasına rağmen Ankara’yı tatmin etmedi. Paragraf, Türkiye’yi Ankara Anlaşması’nı yeni üye ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletmeye ‘davet’ ediyor. Nihai bildiride ayrıca makroekonomik ve iktisadi istikrar programının sıkı takip edilmesi çağrısında bulunan AB liderleri Türkiye’nin Kıbrıs’a yönelik olumlu tavrını not ediyor. Bildirideki Türkiye bölümüne ilişkin memnuniyetsizliğini açıkça ortaya koyan Erdoğan, bu sıkıntısını AB liderlerine aktardığını, ifadelerin değişebileceğini söylemişti. Erdoğan'ın sitem ettiği nihai bildirinin Türkiye bölümüne Dışişleri daha olumlu yaklaşıyor. Bakanlığın, 29. paragrafı ‘sorunlu' gördüğü, diğer kısımları ise olumlu bulduğu öğrenildi. Paragraftaki “Gümrük Birliği'nin yeni üyelere de teşmili” davetinin tanıma anlamına gelmeyeceğini belirten Dışişleri, Başbakan’la ters düştü. Erdoğan önceki geceki açıklamasında 29. paragrafı “Rumları tanıyın olarak yorumladığını” açıklamıştı. Dışişleri ise paragrafın “Rumları görmezden gelmeyin” mesajı olduğunu düşünüyor. Dışişleri'nin Kopenhag zirve kararlarının teyidinden ve Avusturya'nın ek şartlar talebine diğer üyelerin destek vermemesinden memnun olduğu belirtiliyor. Haber: Selçuk Gültaşlı Kaynak: www.zaman.com.tr