En çok uyuşturucu Türkiye'de ekiliyor!

Türkiye, BM denetiminde 6 ülkede yapılan yasal haşhaş üretiminde, yüzde 54'lük ekim alanıyla birinci sırada yer alıyor.

Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) verilerine göre, uyuşturucu maddelerin ekimi, üretimi, ithali ve ihracı, Türkiye'nin de taraf olduğu BM Uyuşturucu Maddelere Dair 1961 TEK Sözleşmesi (Single Convention on Narcotic Drugs) ve tadiline ilişkin 1972 protokolüne göre düzenleniyor. Bu kapsamda haşhaş ekimi, BM denetiminde yasal ana üreticiler Türkiye, Hindistan , Avustralya , Fransa , İspanya , Macaristan tarafından gerçekleştiriliyor. Türkiye ve Hindistan, “geleneksel haşhaş üreticisi ülkeler” olarak kabul ediliyor.

Türkiye, son beş yıllık kesin verilerin ortalamasına göre dünya yasal haşhaş ekim alanlarının yüzde 54'üne sahip bulunuyor.

13 İLDE 70 BİN ÇİFTÇİ EKİYOR

BM tarafından Türkiye'ye verilen 700 bin dekar limit dahilinde ekime müsaade edilen 13 ilde yaklaşık 70 bin çiftçiye haşhaş ekimi ve çizilmemiş haşhaş kapsülü üretimi yaptırılıyor.
Haşhaştan elde edilen tıbbi ve bilimsel amaçlı opiyat (çizilmemiş haşhaş kapsüllerinin en az yüzde 9,5 oranında morfin içeren sütünden elde edilen uyuşturucu ilaçlar grubu) tüketimi yılda 350 tona yaklaşırken, en büyük opiyat hammadde ithalatçısı ABD , ürünün yüzde 80'lik kısmını Türkiye ve Hindistan'dan, yüzde 20'lik kısmını diğer ülkelerden alıyor.
Afyon Alkaloidleri Fabrikası modern teknolojisiyle ve yıllık 20 bin tonluk çizilmemiş haşhaş kapsülü işleme kapasitesiyle alanında dünyanın en büyük fabrikası olma özelliği taşıyor. Üretilen haşhaş kapsülleri Afyon Alkaloidleri Fabrikası'nda işlenerek üretilen morfin ve türevleri, yurt içi ihtiyacı karşılandıktan sonra yüzde 95'i tıbbi amaçlı olarak ihtiyaç sahibi ülkelere ihraç ediliyor.
Türkiye, dünya yasal uyuşturucu madde tüketiminin yaklaşık yüzde 30'unu karşılayabilecek düzeyde bulunuyor.

Yıllık 25 bin ton haşhaş tohumu üreten Türkiye'nin aslında 40 bin ton civarında ihracat potansiyeli bulunuyor. Bu nedenle ekonomik anlamda morfin içermeyen ancak tohum verimi yüksek gıda amaçlı haşhaş çeşidi geliştirilmesi çalışmaları yürütülüyor.

İLAÇ HAMMADDESİ

Tarlalarda ve kırlarda kendiliğinden yetişen gelincikle akraba olan haşhaş, tohumu yüzde 50 civarında yağ içerdiği için “geleneksel gıda”, kapsülünde morfin bulunduğu için de “endüstriyel bitki” olma özelliği taşıyor.

Haşhaş ekiminin kontrolü, kapsülü, ham afyon ve tıbbi afyon üretimi, satın alınması, uyuşturucu madde imalatı, yurt içinde satışı ve ihracatı TMO Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştiriliyor.
Organik maddece zengin ve 700-1200 metre yükseklikteki arazilerde yetişen haşhaş, ününü, içerdiği morfin ve diğer alkaloidlerden kaynaklanan tıbbi özelliğinden sağlıyor.
Morfin, kodein, tebain, noskapin ve papaverin gibi tıbbi öneme sahip ana alkaloidlerin yanı sıra yaklaşık 30 değişik alkaloid ihtiva eden kapsülü, katma değerleri yüksek, yarı sentetik ilaç aktif hammaddeleri üretmede kullanılıyor. Haşhaştan ayrıca tıpta analjezik ( ağrı kesici), anestezik (uyuşturucu) ve antitüssif (öksürük kesici) olarak yararlanılıyor.
Haşhaş tohumu ise yağ ve protein içeriği nedeniyle geleneksel olarak gıda amaçlı ekmeklerde ve ezilerek hamur işlerinde, preslenmesiyle elde edilen yağ ise mutfakta, gıda, kozmetik ve boya sanayilerinde kullanılıyor.