En çok parayı bakın neye harcıyoruz!

Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre 2009 yılında her Türk vatandaşı sigara ve alkollü içeceklere ayda ortalama 31 lira harcadı. Eğitim ve sağlık hizmetlerine ayrılan para ise 14'er lirada kaldı. Kişi başına düşen harcama kalemlerinde en yüksek meblağ ise daha önceki yıllarda olduğu gibi 214 lira ile konut ve kiraya gitti. İkinci sırada ise 175 lirayla gıda grubu geliyor.
 
En çok sigara içilen ülkeler arasında ilk sıralarda yer alan Türkiye'de İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı son veriler çarpıcı bir gerçeği gözler önüne serdi. TÜİK'in yaptığı bir araştırmaya göre 2009 yılında kişi başına düşen aylık sigara ve alkollü içecek harcamaları 31 lirayı buldu. Aynı dönemde her Türk vatandaşının gelirinden eğitim ve sağlık giderlerine ayırdığı aylık pay ise ortalama 14'er lirada kaldı. Eğitim ve sağlık için toplam 28 lira ayıran ortalama vatandaş, sigara ve alkole daha fazla para harcamış oldu.

TÜİK'in 2009 Hanehalkı Tüketim Harcaması verileri kapsamında, 'eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcamaları' da belirlendi. Bu verilerden yapılan derlemeye göre, 2009 yılı için Türkiye'de fert başına aylık ortalama harcama 758 lira oldu. Söz konusu tutar 2008 yılında 719 lira düzeyindeydi.

Harcamaların oransal dağılımı, önceki yıla göre belirgin bir farklılık göstermedi. En yüksek harcama kalemini, 2008'de de olduğu gibi konut ve kira oluşturdu. Kişi başına yapılan harcama, ortalama 214 lirayı buldu. Bunu, 175 lirayla gıda ve alkolsüz içecekler, 103 lirayla da ulaştırma izledi.

Eğitim için ayrılan payın 14 lira olması da dikkati çekti. Eğitim, sağlık ile birlikte en düşük harcama kalemlerini oluşturdu. Bu kalemlere harcanan tutar, 2008 yılı ile aynı kaldı. Sigara, tütün ve alkollü içecekler için fert başına aylık ortalama harcanan tutar 31 lira, otel, lokanta ve pastaneler için 39 lira, kültür ve eğlence için 20 lira, haberleşme için de 32 lira oldu. Bu harcamalarda, 2008 yılına göre artışlar gözlendi. Söz konusu kalemlerde kişi başına aylık ortalama harcama 2008'de sırasıyla 28 lira, 31 lira, 18 lira ve 31 lira olarak gerçekleşmişti.

Türkiye, AB'den yüzde 42 daha ucuz

TÜİK, 2009 yılı Satın Alma Gücü Paritesi sonuçlarını da açıkladı. Buna göre Avrupa'da, 37 ülke arasında en yüksek kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) Lüksemburg'da elde ediliyor. Lüksemburg, Avrupa Birliği (AB) ortalamasının 2,71 katı kişi başına GSYH'ye sahip durumda. Türkiye ise endeks listesinde 37 ülke içinde 32. sırada yer alıyor.

Türkiye'nin 2009 yılı geçici sonuçlarına göre, kişi başına GSYH hacim endeksi 100 üzerinden 46, gerçek kişisel tüketime ilişkin kişi başına hacim endeksi de 49 olarak belirlendi. Buna göre, Türkiye, AB ortalamasının yarısına yakın bir kişi başına GSYH düzeyine ulaşmış bulunuyor. Türkiye satın alma gücü paritesine göre kişi başına GSYH'de 2008'e kıyasla 1 puan geriledi. Türkiye'nin gerçek kişisel tüketim grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi ise 58 oldu. Buna göre, Türkiye AB ortalamasının yüzde 42 daha ucuz fiyat düzeyine sahip bulunuyor.