En çok harcama konuta ve kiraya

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 yılına ilişkin "Hanehalkı Tüketim Harcaması" istatistiklerini yayımladı.

Buna göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 25,2 ile konut ve kira harcamaları aldı, gıda ve alkolsüz içeceklere yapılan harcamaların payı yüzde 19,5 oldu.

Hanehalkları, toplam harcamalarının yüzde 2'sini sağlık, yüzde 2,3'ü ise eğitim hizmetlerine yaptı.

Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2015'te bin 455 lira iken 2016 yılında bin 642 lira olarak tahmin edildi.

Ulaştırma harcamalarının payı önceki yıla göre 1,2 puanlık artışla yüzde 17'den yüzde 18,2'ye yükseldi. Alkollü içecekler, sigara ve tütün grubunun payı yüzde 4,2'den yüzde 4,4'e, mobilya ve ev eşyalarının payı yüzde 6,1'den yüzde 6,3'e, eğitim hizmetlerinin payı ise yüzde 2,2'den yüzde 2,3'e yükseldi.

Diğer taraftan, konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı önceki yıla göre 0,8 puanlık düşüşle yüzde 26'dan yüzde 25,2'ye geriledi. Ayrıca, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı yüzde 20,2'den yüzde 19,5’e, eğlence ve kültür harcamalarının payı yüzde 2,9’dan yüzde 2,8’e, çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı ise yüzde 4,3’ten 4,2’ye düştü.

Giyim ve ayakkabı (yüzde 5,2), sağlık (yüzde 2), haberleşme (yüzde 3,7) ile lokanta ve otel (yüzde 6,4) harcamalarının payı ise 2016 yılında da değişmedi.

Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2016 yılındaki dağılımına bakıldığında, birinci yüzde 20'lik grupta (en düşük gelir grubu) yer alan hanehalklarının konut ve kira harcamalarına yüzde 32, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 28,9, ulaştırma harcamalarına yüzde 8,9, mobilya ve ev eşya harcamalarına yüzde 5,6 pay ayırdığı görüldü.

En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20’lik grupta yer alan hanehalkları ise ulaştırma harcamalarına yüzde 22,8, konut ve kira harcamalarına yüzde 21,7, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 14,2, lokanta ve otel harcamalarına yüzde 7,6 pay ayırdı.

HARCAMA KALIPLARI DEĞİŞTİ

Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları konut ve kira harcamalarına yüzde 23,8, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,7, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 17,8 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalklarının ulaştırma harcamalarına yüzde 23, konut ve kira harcamalarına yüzde 21,1, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 19,8 pay ayırdığı belirlendi.

Hanehalkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar konut ve kira harcamalarına yüzde 29,3, ulaştırma harcamalarına yüzde 21,3, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 15,5, emeklilik geliri olanlar ise konut ve kira harcamalarına yüzde 31,2, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 24,9 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 12,7 pay ayırdı.